Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/104

From Wikisource
This page has been validated.


88
NOLI MI TANGERE


kag naghatag sila sing mga bangketc nga ginbilang nila nga ang mga patay nagtalambong. Ang mga taga-Egipto nagpalatindog sa ila sing mga palasyo, ang mga moros mga kulokapiya kag iban pa. apang ang banwa nga batid sa sini nga butang kag nakakilala sing maayo sang tagipusuon nga tawhanon amo ang Dahomey. Ini nga mga negro nakasayod nga ang tawo madumot; gani, nga sila nagsiling, nga agud malipay ang patay wala na sing maayo kundi ihalad sa ibabaw sang iya lulobngan ang tanan niya nga kaaway kag sanglit ang tawo maluyag maghisayod kag wala makahibalo kon paano sia magpangalipay sa isa ka kinabuhi, gin padal-an nila sia tagsa ka tuig sing isa ka sulat sa sulod sang panit sang isa ka esklabo nga inutdan sing ulo.

Tuhay kita aton sa tanan. Wala’y sapayan sang mga nasulat sa mga pantyon, daw wala sing nagapati nga ang mga patay naga palahuway, kag labi na, sa kahidaitan. Ang labing mapinatihon nagapanganinaw sa ila katigulangan nga ginabagang pa sa Purgatoryo kag, kon indi makalwas nga masilutan, sarang pa sia makapakig-upod sa ila sa madamb nga tinuig. Kag kon sin-o ang maluyag magpakigbais sa aton, magdiiaw sa mga simbahan kag mga patyo sang pungsod sa sini nga adlaw, magpanilag kag makita niya. Apang sanglit yara na kita sa banwa sang San Diego diia won naton ang patyo sini nga banwa.

Didto nayon sa katundan, sa tunga sang kahumayan, yara. indi ang siudad, kundi ang baryo sang mga minatay: nagpadulong didto ang isa ka makitid nga banas, yab-ukon sa mga tingadlaw nga magin-ot kag danawon kon magtingulanon. Isa ka gawang nga kahoy kag may kudal palibot nga ang katunga bat6 kag katunga kawayan kag mga usok daw nagligwin sini sa banwa sang mga tawo, apang indi sa mga kanding sang kura kag pila ka baboy sang mga kasilingan nga nagsululod kag nagginuwa sa pagpanghisapo sa mga lulobngan uk6n sa paghatag kalipay sa ila pagtinambong sa kamingaw nga naghari didto.

Sa tunga sadto nga malapad nga sulod sang kudal nagtindog ang isa ka daku nga sang-an nga kahoy sa ibabaw sang tulungtongan nga bato. Hinilok sang bagyo ang iya INRI nga lata, kag pinanas sang ulan ang mga tinaga. Sa tiilan sang sang-an, katulad sangsa tutuo nga Golgota, nagsalamo ang tumpok sang mga kalabcra kag mga tul-an, nga sang mapinatumbayaon nga sepulturero ginbasya gikan sa mga linubngan nga iya pinangalkal. Didto ayhan hulaton nila, indi ang pagkabanhaw sang mga patay, kundi