ngaukay; ang mga lalaki igo lamang mipahiyum, mituo nga
kadto maoy usa sa akong mga binuang. Gipatawag ako sa bagong kura, ug bisan wala ako niya kasab-i, giingon ako niya nga
ang una kong atimanon mao ang tinuhoan ug nga una tudloi
ang mga bata niadtong mga butanga, kinahanglan ilang ipakita
pinaagi sa examen nga sila nakasag-ulo na pag-ayo sa mga Misterios, sa Trisagio ug sa Catecismo de la Dostrina Cristiana.
Sa ingon niining pagkaagiha, ingon hinuon ug ako nanglimbasug nga ang mga bati mahisama sa periko nga mokutab lamang ang babii ug makasag-ulo sa daghang mga butang ug walay usang ilang hisabtan. Daghan na ang nanagpakasag-ulo sa mga Misterios ug sa Trisagio, apan dagway dili sila makasugakod sa tuksoan ni P. Astete, kay ang kadaghanan kanila wala pa man matinb pag-ayo sa mga pangutana ug mga tubag, ingon man sa kahulogan sa tagsatagsa. !Ug sa ingon niana dili gayud kita moirog hangtud nga mangamatay, ug mao usab kana unyay sundon sa umaabut natong mga kaliwat, samtang sa Uropa ang mga tawo managhisgot kanunay sa Kauswagan!
—Ayaw, dili maayo nga wad-on ta ang atong paglaum sa kaugmaon!—matud ni Ibarra nga mitindog.—Gidapit ako sa tenyente mayor aron pagtambong sa usa ka tigum didto sa Tribunal1. Kinsay nasayud kon didto niadtong tiguma hikaplagan mo ang tubag nianang imong mga pangutana?
Ang magtutudlo mitindog usab ug nagpanlingb, timaan nga siya nagaduhaduha sa mga pulong ni Ibarra, ug mitubag:
—Makita da nimo nga kanang ilang gihunahunang buhaton mapakyas usab sama sa akoa! Kon dili ka motuo, jtanawon ta lamang unya!
(1) — Balay-lungsod.