—jYati mo da kini! — matud ni Tasyo nga mihapit — dagway maayong laki gayud ang nagsulat nianang basahona.
Sa pagtikang niya sa hagdan, gisugat siya sa tagbalay ug sa
batan-ong asawa niini. Si Don Filipo Lino mao ang ngalan sa
bana ug si Donya Teodora Vina ang sa asawa. Si Don Filipo
mao ang tenyente mayor ug pangulo sa usa ka pundok nga ginganlan liberal, kon ugaling mahimb man pagtukod ug mga pundok
sa kalungsoran sa Pilipinas.
—<!Hikit-an mo ba didto sa kalubngan ang anak ni anhing
Don Rafael nga bag-o lamang nahiabiit gikan sa Uropa?
Oo, hikit-an ko siya sa pagkawas sa salakyanan.
—Matud pa, miadto siya sa kalubngan aron pagpangitii sa
lubong sa iyang amahan . . . Dagway nasubb siya uyamut sa pagkasayud sa nahitabd.
Ang pilosopo wala motingog.
<!Wala ba diay makatandog sa imong kasingkasing kanang
masulub-ong hitabo? —nangutana ang batan-ong asawa.
—Sayud na ikaw nga ako maoy usa sa unom ka tawo nga
mikuyog sa minatay; ako maoy miatubang sa Kapitan Heneral
sa pagtan-aw ko nga ang tanan dinhi, lakip ang mga punoan,
wala managtingog sa pagkasayud nga ang minatay gipasipad-an,
ngani ako labing mopasidungog sa usa ka tawo nga buotan sa
buhi pa kay sa patay na.
—<!Nan?
—Apan, sinyora, ako dill kadapig nga ang katungdanan sa
hari sundon sa iyang niga kaliwat. Sanglit kaliwat ako ug Insik
bahin sa akong inahan, ang akong panabut may pagka-Insik usab
ug mao kini: pasidunggan ko ang amahan tungud sa iyang anak
ug dill ang anak tungud sa iyang amahan. Nga ang tagsatagsa
mahiagum sa ganti kun sa silot tungud sa iyang mga buhat nga
kaugalingon, dili tungud sa mga buhat sa uban.
<!Nagpamisa ba ikaw karon sa imong asawa sumalii sa gitambag ko kanimo gahapon? — nangutana si Doray nga mipalain ug
sulti.
—(Wala!—mitubag nga nagpahiyum ang tigulang.
—[Kaanugon!—matud ni Doray nga nasubo; — ginaingon
nga karong ikanapulb ang takna sa buntag ang mga kalag managsuroy-suroy nga managpaabut sa pag-ampb sa mga buhi; matud
pa, ang usa ka misa karong adlawa mobili ug lima sa lain nga
adlaw sa tuig, unom ngani, sumah sa kura ganina sa buntag.
-95-
