+ ratel(e) s Zool. Mammifero carnivore del Africa e del India supra blanc e infra nigre (Familia del mustelides) De hic: ratificar etc; irrite; rata
ratificar v (del lat. ratus, lo que es confirmate) Confirmar authenticamente lo que ha essite facite o promittite: ~ un tractato, ~ un contracto, ~ un declaration con un juramento. De hic: ratification; ratificator
ratification s Approbation, confirmation authentic; confirmation que rende executibile un nota o un tractato international: ~ de un tractato de pace; protocollo de ~.
ratificator s Alcuno qui ratifica.
+ ratina s Stoffa de lana cruciate, cuje pillos son tirate foras e buclate.
ratio- vide ration
ratiocinar v (lat. ratiocinari, de ratio, ration) Pejor.: ~ in un maniera subtile e pedantese. De hic: ratiocination; ratiocinative
ratiocination s Pejor. Abuso del rationamento; rationamento subtile.
ratiocinative adj Tendente al rationalismo subtile.
ration s (lat. ratio, calculo) Facultate per medio del qual le homine pote cognoscer e judicar: le ~ distingue le homine del bestia. ~ theoric/pur; intellecto, intelligentia: ~ human, recovrar su ~, matrimonio/maritage de ~, dotate de ~, haber tote su ~, annos del ~; causa, motivo, principio: ~ de esser/de existentia, haber mille rationes pro; simile: haber ~, tu ha tote le ~ del mundo, dar ~ a un persona; ~ social; argumento, divinar: ~es sanitari/de sanitate, ~es fundate, ~es dominante, pro iste/ille ~, con ~, adducar/allegar ~es. Math. proportion, relation: a ~ de un dollar le hora; portion: ~ de carne, ~ supplementari, ~ de reserva, un ~ extra de verdura, ~ de stato. De hic: rational-rationalismo, rationalista, rationalitate, rationalisar-rationalisation, irrational-irrationalitate; rationar-rationamento; rationabile-disrationabile, irrationabile, rationator, rationate; rationar etc.
rationabile adj Tolerabile, conforme al ration, basate sur ration: su revindicationes era ~, precio ~, examinar rationalmente un puncto de vista, pensar rationalmente. Math. numero ~.
rational s Eccl. Antiq. Morsello de stoffa quadrate, ornate de dece-duo petras preciose, que le grande prestre del hebreos portava sur le pectore.
rationalisar v Determinar, organisar secundo calculos e rationamentos: ~ le alimentation: e, specialmente, render plus efficace e minus costose un processo de production: ~ un fabrication.
rationalisation s Action de rationalisar: ~ de un production; etiam Techn. ~ le labor. Psychol. Derivation de cognoscentias nove per le incatenamento de judicamentos.
rationalismo s Philosophia fundate sur le ration: le ~ de Descartes. Doctrina secundo le qual le ideas veni non del experientia, ma del ration illo ipse: le ~ de Kant se oppone al empirismo de Humo. Doctrina que exclude, rejecta cata altere autoritate que celle del ration, e que, in private, refusa cata ceredentia religiose (le representantes del rationalismoal XVIIIe seculo era: Diderot, Voltaire, Helvetius, d'Holbach).
rationalista s Partisano del rationalismo.
rationalista adj Que se reporta al rationalismo.
rationalitate s Character de lo que es rational: le ~ de un facto scientific.
rationamento s Facultate, action o maniera de rationar: mancar de ~, ~ logic, sequer un ~ logic, ~ absurde, ~ abstruse, ~ coherente, ~ convincente, ~ deductive, ~ futile, ~ per le absurdo. Distribution de quantitates mesurate: ~ de sucro, ticket/bono de ~, mesura de ~, periodo de ~, systema de ~, regulamento de ~.
rationar v Servir se de su ration pro cognoscer, pro judicar: ~ es
