बिबटो वाघ टेरोकार्पस मासुंपियम; कूळ - लॅग्युमिनोजी). हे सुमार १०-१५ मी. ऊंच आनी १.८-२.४ मी. घेरांचे , पानां आनी भेगाळ आसून पानां {१५-२० सेंमी. लांब) एका आड एक संयुक्त आनी पिसांवरी विभागिल्लीं आसतात. दलां ५-७ (७.५x१३सेंमी. लांब), फुलांच्यो ताळयो मे ते जून म्हयन्यांत येतात. तातूंत लेत हळदुती आनी लहान फुलां येतात. सांगो वाटकुळ्यो (२.५-५सेंमी.) व्यासाच्यो आसतात. हें झाड सादारणपणान श्रीलंका, पाकिस्तान, भारत आदी देशांनी सुवातीनी हें झाड दिश्टी पडटा. ह्या झाडाची नवी लागवड बिंयेपसून करतात. बिंयापसून रोपां वा एक वर्स वाड जाल्ल्या झाडाची खांदी लावनूय नवी लागवड करतात. ह्या झाडाक रेंवेचे योग्य प्रमाण आशिल्ली उदक व्हांतून वचपी जमीन, ७५-२०० सेंमी. पावस आनी मध्यम सूर्यप्रकाश ह्यो गजाली गरजेच्यो 3ासतात. - ह्या झाडाचे लांकूड भारतांतल्या बन्या लांकहांतलें एक अासून ते मदी हळदुवें, पिंगशें आनीताचे भोवतणीं लेव हळदुवें आसता. तें कठीण, घट, वजनान मध्यम आनी तिगपी आसता. हाचो मुखेल उपेग घर बांदपाक करतात. आगगाडयेचे डबे, गाडयो, शेताचीं आयुधां, व्हड़ीं, आरमारी व कोरीव काम हांचे खातीर हाचे लांकूड वापरतात. लांकडांत खोडावयले सालींत तांबसार पॅिगशों रंगद्रव्यां आसतात आनी अशें नांव अासून दर झाडापसून तें सुमार ३४० ग्राम मेळटा. तें स्तंभक आशिल्ल्यान अतिसार आनी मोडशी हातूंत वापरताले. तें रक्तस्त्राव, अांगार धवें जावप आनी दांतांचे दुखीचेर उपेगी पडटा. रंगोवप, कातडी कमोवप, छापणावळ हांचेखातीर तें उपेगी आसून कागद उद्देगांतूथ तें वापरतात. हाची साल स्तंभक आसून दाइयेचे दुखीचेर दाडयेत भरतात. लांकडाची काडो (वेिशिशट काडी) आनी हाच्या लांकडी आयदनांत दवरिल्ले सावळेखातीर हें झाड लायतात. - कों. वि. सं. मं. 48.0 कोंकणी विश्वकोश : ३ बिबटो वाघ : (पळेयात वाघ) बिबो : (मराठी : बिल्ला, भिलावा: हिंदी : भिलावाः गुजराती भिलामा, कतइ : केरू, गेरकायी; संस्कृत : भल्लातक, अग्निमुखी, इंग्लीश : मार्किंग नट ट्री; लॅटीन : सेमेकार्पस आनाकार्डियमः तूळ : अॅीनाकार्डिएसी). मध्यम आकाराचे आनी सुमार ९-१२ मी. ऊंच आनी १-२५ मी. घेराचे पानझडी झाड. खोडाची साल खडबडीत, आसून वांकड्या तिकड़या कुडक्यांनी सोलून येता. भितरली साल धागेदार आसता. ह्या झाडाचो कंवळो भाग, फुलोरो, पानांचो देठ आनी सकयले वटेन लंत आसता. पानां सार्दों, व्हड (१७-६ox१o-३oसेमी). एका 3ाड एक, तोंकाकडेन रूंद आनी वाटकुळीं आसतात. हीं पानां फेब्रुवारीत गळटात हळदुर्वी, ल्हान, एकलिंगी वा द्विलिंगी, ताळ्येर, पावसाळ्याच्या शेवटाक खुबूच उणी आशिल्ल्यान बी बेगीन पेरचे पडटा. ह्या रोपांक हिमतुषार बरी जाता. ह्या झाडाच्या खोडाक धाय घाल्यार खर आनी सादारण पाकट रोस (गोम) मेळटी. कठीण फळाचे सालींत कोडू. खर, काळसार आनी तेल लुगटार खुणो करपाक मडवळ लोक वापरतात. फळापसून कडिल्ल्या तेलाक वेपारांत ‘भिलावन शेंॉल लिक्विड' (बी. एस. एल.) म्हण्टात. ताचेपसून फिनॉल मेळटा. कमरदुखीचेर बिबो दुदांत उकडून घेतल्यार बरो. महाभारत, कॉटिलिय अर्थशास्त्र, चरक संहिता, सुश्रुतसंहिता आदी पुर्विल्ल्या भारतीय ग्रंथांनी भल्लातक' ह्या नांवान बिब्याचो उल्लेख
