Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/158

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

बॉब श्रीवर्धनांतलें देशमुखीचे वतन ह्या घराण्याकडे आशिल्लें. तेत्वा ह्या १६९o त तो सातायाक आयलो आनी धनाजी जाधव हाचेकडेन नोकरेक लागली. फुडें आपली कर्तबगारी दाखोवन ताणे पुर्णे आनी दौलताबाद ह्या वाठारांचेर सुभेदार आनी सरसुभेदार म्हणून काम केलें. १७०५ वसा मोगलांचे बंदखणींत आशिल्ल्या छत्रपती शाहुचे ताराबाईक हारोवपाक ताणे वांटो घेतिल्लो. १६५७-१७o७ त ताका ताराबाई आनी मोगल अधिकाच्यासारक्या दुस्मानाकडल्यान त्रास जावंक दामाजी थोरात, उदाजी चव्हाण ह्या सारक्या पुंडांक आनी हेर दुस्मानांक तिचो पक्ष घटमूट जालो. अशा वेळार बाळाजीन मोटे कुशळतायेन आनी शिटूकसाणीन कान्होजीक शाहूवटेन हाइलो. ताका सरखेलपद दिवंक लायलें. फुडें १७१३ त शाहून बाळाजीक पेशवेपद दिलें. १६८१ पसून मोगलांकडेन चलिल्ल्या झुजांत जाधव, घोरपडे, भोंसले, दाभाडे, अांग्रे ह्या सरदारांनी आपल्या बळार फौजो उबारून त्या त्या मुलखाचेर जैत मेळयले. ह्या सरदारांक बाळाजीन एकठांय हाडले आनी नवे सरदार तयार केले. ह्या वेळार ह्या बळेिश्ट सरदारांच्या आनी महत्व वाडत गेले अानी एकतंत्री राजसत्ते जाग्यार मराठी सत्तेक सरंजामी अधिपत्याखाल येत रावले. तशेंच स्वराज्य, चौथाई आनी सरदेशमुखी हांच्या सनदांनी जो मुलूख आनी जे हक्क छत्रपतीक मेळिल्ले ते अश्टप्रधान १७१८ त बाळाजी विश्वनाथ फौजी घेवन सय्यद भावांक आदार दिवंक दिल्लीक गेलो. थंय सत्तांतरण जालें. महमूदशाह सत्तेर आयलो. १७१९ च्या मार्च म्हयन्यांत सनदाचेर नव्यान म्होर बसली. तेमा संभाजीची तो सातायाक गेलो. अशे तरेन बाळाजी विश्वनाथान शाहुचे सतेक मान्यताय आनी थिराय मेळोवन दिली. सरयद भावांकडेन करार करून ताणे मोगल राजकारणांत प्रवेश मेळयलो आनी हाकाच लागून ताका Գ 38. कोंकणी विश्वकोश : ३ दिल्लीच्यान परत येतकच तो कोल्हापूरच्या बंदोबस्ताखातीर दक्षिणेत गेल्लो. थंय कांय तेंप रावन मार्च १७२o त सातायाक येवन अप्पा हे दोन पूत आशिल्ले. - को. वि. सं. मं. बॉब : व्हड वाठाराचो विध्वंस करून उडोवपी एक अस्त्र. ঘানু, प्लास्टोक वा ते सारकिल्या पदार्थाच्या आवरणांत स्फोटक द्रव्यां, रसायनां गतीची थिराय सांबाळपाखातीर आवरणाच्या भायल्या भागाक पांखां त्या मुक्त अस्त्रांक (रॉकेट आनी क्षेपणास्त्रां सोडून) बाँब म्हण्टात. बॉब ही बिंदूची मोख आशिल्लें {Point target) अस्त्र नासून वाठाराची मोख थरयल्लें (Area target) विध्वंसक उडोवपी विमानां, आघात आनो वा प्रकार : बाँबाच्या निमाण्या कार्यावयल्यान ताचे प्रकार थरयतात. देखीक-उजो लावप, प्रभंजन (blast), खंडण (fragmentation), पिंडांचो प्रसार, पर्यावरणांतले बदल, किरणोत्सर्ग (rodioactvity), विदलन (buist) आनी विदारण (shattering) आदी; वयली सगळी कार्या अणुबॉब, खंडण, विदलन आनी विदारण करप हें ताचें मुखेल कार्य. हाचे वजन ५० ते १,५०० किलो मेरेन आसता. हातूंत ५०% म्हास्कोटक द्रव्य आसता. उणे उंघायेवयल्यान ही बाँब उड़यतात. अशे आशिळल्यान ह्या बाँबाक आशिल्ल्या पांखांक लागून ताका सकयल पडपाक वेळ लागता. देखून बाँब उडोवपी विमान आपले मोखी सावन बरेंच फुडें वतकच बाँबाचो स्फोट जाता. इमारती, तेलाचे वा उदकाचे नळ हांचो विध्वंस करपाखातीर ह्या बाँबाचो उपेग करतात. ह्या २५o किलोच्या बाँबाक लागून सुमार २० मी. व्यासाची आनी ५ मी. खोलायेचो फोंड तयार जाता. आपटुपाच्या बिंदूच्या (Point of impact) भोंवतणच्या वाठारांत सुमार ४,२२५ चौखण मीटर क्षेत्रांत ह्या बॉबाक लागून जिवीतहानी जावपाचो संभव आसता.