Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/83

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

अशे म्हळें तरी प्रत्यक्षांत ते खाशेले परिस्थितींत दरेका कामगाराचें उत्पादन तितलेंच आसता.हाका क्लार्क समतुश्टीचें तत्व (Principle of indifference)म्हण्टात.म्हळ्यार खाशेलो कामगार न्हय,जाल्यार खाशेली उत्पादकता,ताच्या मुळाकडेन आशिल्ल्यान हाका खाशेलो उत्पादकता सिध्दांत(Specific productivity theory)म्हण्टात.हाचेफुडलो पांवडो म्हळ्यार स्थितीशील परिस्थितींत सीमान्त उत्पादना इतलो मोबदलो मेळत आसता.देखून स्थितीशील परिस्थितींत फायदो शून्य आसता.तो फकत गतीमान परिस्थितींतूच उत्पन्न जावंक शकता.

भांडवलाविशींछे प्रा.क्लार्कहाचे विचारूय नवे आसात.तोभांडवलाचे १)उत्पादक वस्तू आनी २) उत्पादक धनाचो अमूर्त/सांठो(abstract quantum of productive wealth)अशे दोन वांटे करता.पयल्या प्रकाराचें भांडवल उत्पादन-प्रक्रियेंत ना जाता.पूण दुसरें स्थायी स्वरुपाचें आसता.

क्लार्क भूंयेक एक तरेचें भांडवलूय मानता.ताच्या मतान मर्यादीत पुरवण आनी गुणभिन्नता हीं खाशेलपणां हेर घटकांतूय (देखीक- कश्टांत)दिसून येतात।तशेंच खंड हो भुंयेसारको हेर घटकांसावनूच मेळटा आनी व्याज हें उपभोग वर्जनाक(Abstinence)लागून निर्माण जायत आसलें तरी ताचो तर भांडवलाच्या सीमान्त उत्पादकतेप्रमाण थारता आसता.

ह्या प्रमाण सगळ्या घटकांचें उत्पन्न ताचे सीमान्त उत्पादकतेन थारता आसून त्या सगळ्यांची बेरीज स्थितीशील परिस्थितींत उत्पादीत वस्तूच्या मोलाइतली आसता आनी देखून थंय फायद्या सुवात ना.क्लार्काच्या मतान,गतीमान परिस्थितींत पांच कारणांक लागून फायदो उप्रासता- १) भांडवल संग्रह २)लोकसंख्या ३)तंत्रीक प्रगती ४)प्रगत वेवस्थापन आनी ५)आवडी निवडी,फॅशन्स हातूंतले बदल.

प्रा.क्लार्काच्या ह्या विभाजन सिध्दांतांत कितल्याशाच जाणांनी खूब दोश दाखयल्यात.प्रो.टॉसिगान घटकांची खाशेली उत्पादकता काल्पनिक आसा अशें म्हळां,जाल्यार कितल्याशाच जाणांनी प्रा.क्लार्काचे विस्कटावणेंत आयिल्लो नैतिक सूर अयोग्य अशें दिसता.ताणें भांडवलाचें भांडवली वस्तू आनी भांडवली धन हें केल्लें वर्गीकरण आनी ताचो केल्लो उपेग हाचेर कांय जाणांनी आक्षेप घेतला.टॉसिंग सोडल्यार हेर चडशा सगळ्या अमेरिकन लेखकांनी प्रा.क्लार्काच्या विचारांची फाटपुरवण केल्ली दिसून येता.ताणें आपले विस्काटावणेंत खाशेली उत्पादकता (Specific Productivity) हाडून मार्क्साच्या शोशण सिध्दांताक दिल्ली जाप कितल्याशा जाणांक पटली ना.तांणी प्रा.क्लार्काचेर 'स्थितीशीलवादी' आशिल्ल्याचो आरोप केला.

'ड्रिस्ट्रीब्युशन ऑफ वॅल्थ' हो ग्रंथ उजवाडा येतकच ताचेर अनुकूल-प्रतिकूल अशी खूब टिका जाली.ग्रंथांतल्या सिध्दांतांचें फावो तें मुल्यमापन कांय दशकांउपरांत जालें.पोरणे सिमान्त उत्पादकतेचे संकल्पनेक स्वरूप दिवन आनी तिका विभाजन प्रक्रियेंत मध्यवर्ती सुवात दिवन वैयक्तिक घटक आनी सगळे एकत्रित घटक हांच्या उत्पन्नांची फोडणिशी करपाचें मोलादीक कार्य क्लार्कान ह्या ग्रंथावरवी केलें.तेच वांगडा ताणें सीमान्त उत्पादकताय आनी सीमान्त उपेग हांचो मेळ सादून,सेवन,उत्पादन आनी विभाजन हातूंत सुसूत्रटाय हाडली आनी हे सगळे एके सादे गणिती पद्दतीन मांडिल्ल्यान ही विस्कटावणी बरीच बळिश्ट जाल्या, अशें ब्रिटीश अर्थशास्त्रज्ञांनी म्हळां.

ह्या पस्तकाक लागून प्रा.क्लार्क हाका अमेरिकन सीमान्तवादाचो मुखेल म्हणयारो (प्रवक्तो) अशें मानतात. -कों.वि.सं.मं.

डि ड्यूव्हे, क्रिश्चन आर्:(जल्म : २ ऑक्टोबर १९१७,थेम्स - डिट्टन,इंग्लंड)

नामनेचो बेल्जियन वैज.बेल्जियमांतली लूव्ही विद्यापिठाची वैजकीची पदवी(१९४१) मेळयतकच ताणें कांय काळ स्टॉकहोमच्या नोबॅल इन्स्टिट्युटांत आनी वॉशिंग्टन विद्यापिठाच्या कार्ल कोरी इन्स्टिट्युटांत संशोधन केलें.उपरांत तो लूव्ही विद्यापिठांत परत आयलो आनी फुडें थंय कोशिकाविज्ञानाचो प्राध्यापक जालो.१९६२त ताणें अशेच तरेचें अर्दवेळ काम रॉकफॅलर विद्यापिठांतूय केलें.

क्लोड हाणें केंद्रोत्सारक उपकरणा वरवीं कोशिकेंतले घटक वेगळे केले आनी इलॅक्ट्रॉन सुक्ष्मदर्शकान कोशिकेचो सविस्तर अभ्यास केलो आनी उपरांत डी ड्यूव्हे आनी पॅलेड हाणे क्लोड हाच्या तंत्रांत सुदारणा केल्यो आनी सूत्रकणिका,सुक्ष्मकाय,रिबोसोम,पेरॉक्सिसोम आनी लायसोझोम हे कोशिकेच्या घटकांच्यो व्याख्या निश्वित करून तांचीं कार्यां खंयचीं,हें तपासून पळेलें.अशे तरेन ह्या तिगांयच्या कार्याक लागून कोशिकांत विशेशीत अशे कितलेशेच घटक वा ग्रॅनेल्स आसून ते फुडलें कार्य करूंक शकतात,हें दिसलें.पोशक द्रव्याचें पचन,कोशिकेंत जावपी नुकसान भरून काडप,कोशिकाद्रव्याचें संश्लेशण,चयापचयाचें नियंत्रण आनी कोशिकांतल्या दोशपूर्ण कार्याक लागून उप्रासपी कितल्याशाच रोगांवयले उपाय सोदपाखातीर हे म्हायती उपेग करतात.

१९५५त डी ड्यूव्हे हाणें कोशिकाद्रव्यांत लायसोझोम आसतात,हें सोदून काडलें.लायसोझोम वेगवेगळ्या तरांच्या कोशिकांनी दिसतात.पचन तंत्राप्रमाण कार्य करपी कोशिकेन भितर घेतिल्ल्या सगळ्या तरांच्या द्रव्याचें ल्हान घटकांनी रुपांतर करपाची तांक आशिल्लें एंझायम लायसोझोमांत आशिल्ल्याचें ताणें दाखोवन दिलें.तशेंच विखाळ थारपी रेणू लायसोझोमांक लागून नश्ट जातात.लायसोझोमांचो उणाव वा दोश हाका लागून ग्लायकोजेनॉसीस आनी टेक्सास हे रोग जातात.हे खेरीज कोशिकेच्या क्रियाप्रवणतेच्यो पद्दती,तशेंच लायसोझोम आनी पेरॉक्सिझोम हांची एंझायमी प्रवणता सोदता,गोडेमुतांत इन्सुलीन आनी ग्लुकागॉनाचे क्रियेविशींच्या कार्बोहायड्रेट चपापचयाविशींचें संशोधन हें कार्य ताणें केलां.

कोशिका(पेशी)विज्ञानांत मोलादीक भर घाली म्हणून ताका आल्बर्ट क्लोड आनी जॉर्ज एमील पॅलेड हांचे वांगडा १९७४ वर्साचो वैजकी आनी शरीरक्रियाविज्ञानाचो नोबॅल पुरस्कार फावो जालो.Glucose and insulin in diabetes (१९४५) हें पुस्तक ताणें बरयलां. -कों.वि.सं.मं.


डील्स,ओटो पाऊल हेरमान:(जल्म :१३ जानेवारी १८७६,हॅंबर्ग ; मरण: ७ मार्च १९५४,कील).

नामनेचो जर्मन रसायनशास्त्रज्ञ.डायन ह्या म्हत्वाच्या कार्बानी संयुगांच्या संश्र्लेशणाविशीं केल्ल्या संशोधनाखातीर ताका १९५० वर्साचो