निर्वाण लागून विकासाखातीर पुरायपणान परकी आदाराचेर रावपाची गरज भारतांतली निर्यात विकास येवजण : स्वातंत्र्योत्तर काळांत १९४९त गती मेळ्ळेउपरांत ल्हव ल्हव निर्यात विकास येवजणेकूय म्हत्व प्राप्त जालें. पयल्या दोन पांच वसुंकी येवजण काळांत भारताचे निर्यातीचो उत्तेजन दिवपाखातीर रितसर यत्न सुरू जाले. सरकारान १९६२त आयात आनी निर्यात धोरण समिती (मुदलियार समिती) नेमली. हाका जाय तितली वाड जालिना. हाकालागून १९६६त सरकाराक अवमुल्यनाक लागून निर्यात विकासाक नेट आयलो. पूण १९७३-७४त खनिज तेल, रसायनीक सारी आनी कड्डण हांच्या दरांनी वाड जाल्लया कारणान अवमुल्यनाच्या परिणामांक देंवती कळा लागली. उपरांत निर्यात विकास जांवचो म्हुणून साबार खाशेल्यो संस्था सरकारान निर्माण केल्यो. त्यो म्हणजे बोर्ड ऑफ ट्रेड, निर्यात विकास मंडळ, कमॉडिटी बोर्डस, संस्था सरकारान निर्यात विकासाखातीर उबारल्यात. हस्तवेवसाय, हातमाग खाशेलीं मंडळां निर्माण केल्यांत. निर्यात विकास हें जगांतल्या सगळ्या विकसीत आनी अविकसीत राश्ट्रांनी अर्थीक धोरण म्हणून आपणायलां. उत्पादनाच्या यांत्रिकीकरणाक लागून शेतवड आनी कारखानदारीत जाल्ली वाड, लोहमार्ग, जलमार्ग विभागणेक लागून ज्या देशांत जीं सैमीक साधनां सांपडटात त्या साधनांचो वापर करून उण्या खर्चात विंगड विंगड देश वस्तू तयार करतात आनी ह्या वस्तूंची राश्ट्राराश्ट्रॉभितर देव-घेव वाडत आसा. आयज अमेरिके ज्यो वस्तू निर्माण करप राश्ट्रांच्या हिताभायर आसा, अशो वस्तू ती हेर राश्ट्रांकडच्यान आयात करतात आनी ज्यो वस्तू हेर देशांपरस राश्ट्र उण्या खर्चात निर्माण करता, त्यो वस्तू ती निर्यात करतात. आतांचे परीस्थितींत विकसीत वा अविकसीत राश्ट्रांक निर्यात वाडोवप भोव गरजेचे. आयच्या विकसीत राश्ट्रांमदल्या अमेरिका वा इंग्लंड ह्या देशांक चलनांत करपाचो आशिल्लयान तो मेळोवपाखातीर तांकां त्या देशांकडेन करचो पडटा, तशेच खूब देशांक धान्याचीय आयात करची पडटा. ह्या
- Rの
कोंकणी विश्वकोश : २ देशांनी विकासाखातीर म्हणून घेतिल्ले परदेशी रीण फारीक करपाखातीर परकी चलन मेळोवपाक निर्यातवाड करची पडटा. परकी चलनाची जण एका राश्ट्राक गरज आसता आनी तें मेळोवपाखातीर त्या - त्या राश्ट्राचे सरकार निर्यात विकासाच्यो खाशेल्यो अशो येवजण्यो आंखता. – कों वि. सं. मं. निर्वाण : निर्वाण ही एक दार्शनिक संज्ञा. राग, द्वेश, मोह हांची पुरायपणान नाश जालो म्हण्टकूच निर्वाण प्राप्ती जाली अशें म्हण्टात. निर्वाण हो शब्द मुक्ती वा मोक्ष ह्या शब्दांकडेन जुळटा. गीतेंत ब्रह्मनिर्वाण असो शब्द आयला. थंय ह्या शब्दाचो अर्थ मोक्ष असो घेतला. सादारणपणान सांख्य, योग, वेदांत आनी हेर दर्शनांनी मोक्ष हो शब्द आपणायलो सगळ्या तरांच्यो इत्सा वा वासना पयस करप वा नश्ट करप अशी ह्या शब्दाची व्युत्पती सांगल्या निर् + वाण = इत्सा, वासना मारप. पूण बौद्ध शास्त्रांवरवों आत्मो पालोवप वा आत्म्यांक शांती मेळप म्हणजेच निर्वाण. पूण निर्वाण कल्पनांचे संबंद सांगतना बौद्धांतल्या हिनयाना आनी महायाना ह्या संप्रदायांनी खूब वेगळेपण दिश्टी पडटा. बौद्धांच्या जण एका संप्रदायांत निर्वाणविशीं विंगड विंगड मतां मांडल्यांत हिनयानी विचारसरणी : हिनयानी संप्रदाय हांच्या मतान जण एक व्यक्ती तीन दुख्खांक लागून पिडटा. हातूंतलें पयलें म्हळ्यार दु:खदुःखता - भौतीक वा मानसीक कारणांक लागून उत्पन्न जावपी क्लेश, दुसरो संस्कारदुःखता - उत्पतिविनाशशाली जगतांतल्या वस्तूसावन उत्पन्न जावपी क्लेश आनी तिसरो, विपीरणामदुःखता-सूख हें दुख:रुपांत परिणन जाल्लयान उत्पन्न जावपी क्लेश मनीसजातीची ह्या तिनूय क्लेशांसावन केन्नाच सुटका जाय ना. तातूंतल्यान सुटका करून घेवपाक जाय जाल्यार बुद्धान उपदेशिल्ले आर्य अश्टांगिक मार्ग आपणावंक जाय. जो कोण निर्वाण सादपाक पळयता ताणे ह्या मार्गाचो उपेग केल्यार ताची बुद्धान आपल्या भिक्षुकांक निर्वाण म्हळ्यार फकत दुख्खांचो अंत आसा अशें सांगलां. निर्वाण हें एक आयतन (जागो). थंय धर्तरी, उदक, तेज,वायू मळब असलें कांयच ना. निर्वाणावस्थेत इहलोकूय ना आनी परलोकूय ना. थंय चंदूय ना आनी सूर्य लेगीत ना. निर्वाण एक उत्पत्तीय न्हय, स्थिती न्हय वा च्यूतीय न्हय, निर्वाण खंयच बांदून उरूंक ना अशेय बुद्धान आपल्या भिक्षूक सांगलें. बुद्धाचे हें निर्वाण कथन पुरायपणान अभावाचेरूच आदारिल्ले आसा. नागसेन हाणे आपल्या मिलींदप्रश्नांत हेच कल्पनेचेर भर दिला. ताच्या मतान निर्वाणाउपरांत व्यक्तित्वाचो पुरायपणान नाश जाता. जे प्रमाण उज्याची ज्वाला पालवले उपरांत दाखोवपाक मेळना, तेचप्रमाण निर्वाण प्राप्त जालेउपरांत ती व्यक्ती पळोवपाक मेळना. हाचे कारण म्हळ्यार ज्या गजालींक लागून व्यक्तित्व सिद्ध जाता अशी खंयचीच गजाल निर्वाणा उपरांत फाटल्यान उरना. निर्वाण प्राप्त जाल्लो मनीस उत्पन्न जाय ना, जीर्ण जाय ना, मरना वा पुनर्जल्माकूय प्राप्त जायना. तो त्याच जाग्यार शांत जाता. �
