Page:Konkani Viswakosh Vol1.pdf/782

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

चुनखडी-चुनो चुंबकचिकित्सा हें अशें शास्त्र आसा की ही चिकित्सा करतना हेर अॅलोपथिक- वा होमिओपथिक वखन्दां घेवपाक कसलोच आडकाठी ना. पूर्ण होमिओपथिक वखदांची हे चिांकेत्सेकडेन बरोच मेळ बसता. देिसानदेिस। - केत्सेचो प्रसार नेटान वाडत अासा. चुंबकीय उपचार स्पॉडेिलॉसीस, संधीवात, पांय मुयेवप, स्लिप डिस्क, योडेंमूत, चिंता, नैराश्य (despression) आनी केंद्रीय तंत्रिकातंत्राचों (central nerv०us system) हेर दुर्येसां, सायनस (नाकाचे दुर्येस), चड कॉलेस्टेरोल, दमो, लैगीक दुबळेपण, चड प्रेसांव (hypertension). विकार, दोळ्यांचीं दुयेंसां ह्या व्याधींचेर उपाट उपेगी थारल्यात. - ए. पी. बांदोडकर संदर्भ- 1. Bhattacharya, A. K. (Dr.), "Power in Magnets to Heal' & 'Magnet & Magnetic Field'. 2. Bhattacharya, B. (Dr). 'Magnet Dowsing'. 3. Davis, Albert Roy. The Anatomy of Biomagnetism', 4. Korth, Leslie O., “Healing Magnetism'.

रसायनीक नदरेन पळेल्यार चुनखडी हो फातर चड करून

मॅग्नेशियम ह्या दोगांचेय जोड कार्बोनेट वा ह्या दोनूय कार्बोनेटांची भरसण आसता. चुनखडी हो एक संस्तरणी, अवसादी, असंशकली (non-elastic) फातर जावन आसा. बारीकसाणेन पळेल्यार चुनखडींत मुखेल घटक कॅल्साइट (calcite) आसपाक जाय, तर डोलोनाइटांत खनिज डोलोमाइट (dol०mite, caMg (coa)] हें मुखेल प्रमाणांत आसता. ५ ते २० टक्के मॅग्नेशियम कार्बोनेट आशिल्ले चुनखडीक मॅग्नेशियमयुक्त चुनखडी म्हण्टात आनी २० टक्क्यांपरस चड आसल्यार डोलीमाइट म्हृण्टात. रसायनीक नदरेन पळेल्यार कॅल्शियम ऑक्साइड आनी कार्बन डाय-ऑक्साइड हे चुनखडीचे मुखेल घटक आसात. चुनखडींत कांय प्रमाणांत अॅल्युमिनियम आनी सिलिका आसता. केन्नाय क्वाट्झ (quartz) आनी चिकणमाती (clay) सारके संशकली घटक चुनखडींत सांपडटात. लोखण जेन्ना आसता तेन्ना तें सिडेराइट वा फेरोहन-डोलोमाइट वा चिकणमातयेसारक्या खनिजांत सांपडटा. S हे एक मुखेल ‘लेश मूलद्रव्य' (trace element) चुनखडयेत अासता. चुनखडीतली मुखेल खनिजां कॅल्साइट हाचे षटकोनी (hoxagonal) प्रणालींत स्फटिकीकरण (crystallisation) जाता आनी आरागोनाइटचे स्फटिकीकरण समचतुर्भुजी (orthorhombic) TUTTGĦ HTTT. पृष्ठ कॅल्साइटांत परिवर्तन जाता. जरी आरागोनाइट अस्थिर आसली, तरीकूय ताचे दर्याच्या उदकांतल्यान अवक्षेपण (precipitation) जाता. तशेंच थोडया साव्या उदकांतल्यान ताचे अवक्षेपण जावंक शकता. डोलोमाइट खान्या वा चड अल्क स्थितींत ताचे ‘मुळावें 37+&TT' (primary precipitate) WTTT. सिडेराइट हो लोखणाचो कार्बोनेट थोडे चुनखडींत मेळटा. पूर्ण चड लोखणाचो कार्बोनेट फेरोहन डोलोमाइट म्हूण सांपडटा. सिलिका, चर्ट आनी क्वार्टझ हांच्या रुपांत आसता. चडशीं हों दोनूय खनिजां चुनखडीच्या 'डायोजेनेसीस' (diogenisis) च्या वेळार तयार जातात. पाइराइट, हांच्या वांगडा चिकणमाती आनी जैव पदाथूय आसतात. सूक्ष्मदर्शकांतल्यान चुनखडीची वीण (texture) पळेत जाल्यार, खूब बारीक पूण स्फटिकी कॅल्साइटची 'मोझेक' (m०saic) दिसता. हाका 'मिक्राइट' अशे म्हण्टात. हाचे उपरांत रतयार जील्ल्यो विर्णी (textures) ও৪ x कोंकणी विश्वकोश : १ एकानेकांवयल्यान वचपी शिरो (veins) आनी 'replacements. खुबशे चुनखडींत सगळ्या सगळीं वा कुडक्यांच्या रुपांत जीवाश्म (०ssis) सांपडटात. हाचेवेल्यान चुनखडीचो भौंवतण (ecology) आनी वातावरण एक स्वस्थायी- जी जे सुवातेर जाल्या तेच सुवातीर आसता. दुसरी परस्थायी- जी एके सुवातीत अवक्षेपित (precipitate) जाता आनी दुसरे सुवातीत एकत्रंय जाता. स्वस्थायी चुनखडी दर्यातल्या जिवजननापसून अवक्षेपित जाता. परस्थायी चुनखडी अवक्षेपेित जाल्ल्या जाग्यार सावन दुसन्या जाग्यार दर्याच्या लोटाक लागून वता आनी थंय एकठॉय जाता. न्हांवन वचपाचे हे अंतर चड आसताच अशें ना. न्हंयच्या देगणांतले स्रावण (secreting) करपी जीव so चुनखडीक जल्म दिवपी मुखेल कारक (agents) आसात. t +coralline algae-fèrentừFft TH) 3Tit ताचे वांगडचे 'कोरल्स' हे नाशिल्ले प्राणी, देखीक- मॉलस्क (mollusc) आनी एकिनोडर्मस, हे आनी सहज मेळपी स्वस्थायी चुनखडी म्हळयार दर्यातली चुनखडी. तेभायर खोल दर्यातल्या उदकांत उबपी फोरामिनिफरसारके जीव जेन्ना मरतात, तेन्ना तांचे कुडीचे घट्ट भाग एकठॉय जावन जी चुनखडी तयार जाता, ताका खोल दर्यातली (pelagic) चुनखडी अशें म्हण्टात. हेर प्रकारच्यो चुनखडी म्हळ्यार जैवहर्मी (biohermal) चुनखडी, जैवस्तरी (biostroma!) चुनखडी आदी. चुनखडीचो मुखेल वापर शिमिट करपाचे प्रक्रियेत जाता. शिमिटाची वापरतात. ताचे हेर उपेग अशेः कागद, रंग, रसायनां, साखर गाळणी, लोखण, विगालन करपाखातीर अभिवाह (॥ux) म्हूण, कॅल्शियम कार्बाइड मृतिकाशिल्प (ceramics) उद्येग, कापड कारखाने, भरसणी (iler) म्हूण खुबशा वस्तूंखातीर आनी प्रकाशकी वापराखातीर चुनखडीची वापर करतात. - डॉ. अशोक देसाय चुनोः चुनो चड करून कॅल्शियम ऑक्साइडपसून तयार जाल्लो ऑसता. चुनो हो शब्द सामान्य तरेन वापरल्यार तातूंत भितर भाजिल्ली (कॅलसाइन्ड) चुनखडी आसता ताकाच क्विक लाइम, हायड्रेटेड लाइम, स्लेक्ड लाईम वा अनस्लेक्ड लाईम अशें म्हण्टात. चुनखडी, प्रवाल पोवळीं (cerals), कालवांचीं कल्लां भाजून चुनो तयार करतात. डॉलोमाइट (ca-Mg carbonate) भाजल्यार डॉलोमाइट चुनो (Magnesiumn lime) of ITR GTTT. खणीतल्यान काडिल्ली चुनखडी अशे तरेन गाळटात की फोडिल्ल्या कुडक्यांचो आकार सादारण १.३-५ सेंमी. जातलो. हे कुडके चुंवपी खोर्नात (r०kary kin) घालतात. उबे तरचे खोर्न आसल्यार चुनखडीच्या कुडक्यांचो आकार ७.५-२० सेंमी. इतलो दरवतात. खोर्न पेटयतात आनी जेन्ना तापमान १,१००" से. ते १,४००° से. इतलें जाता, तेन्ना चुनखडीचे अपघटन जाता आनी कार्बन डाय-ऑक्साइड भायर पडटा; हाचे प्रमाण वजनान ४०% आसता. उरता तो कॅल्शियम ऑक्साइड म्हळ्यार चुनो. हाकाच चुनकळी, कळीचो चुनो वा दाहक चुनो (caustic ॥mo) अशेय म्हण्टात. cac०, उश्णताय -> Cao.co్మ cacంMgcం, శాగా -> caഠ.Mgഠ. 2CO, जो चुनो तयार जाता, तो ताच्या भाजपाप्रमाण रसायनीक नदरेन उदकाकडेन विक्रियाशील (reactive) आसता. कमी भाजिल्लो चुनो उदकांत घाल्यार स्फोटक जाता; पूर्ण चुनो चड भाजिल्लो आसल्यार