माध्य कक्षीय गती ५.४३ किमी. से. अक्षीय परिभ्रमण काळ १५ ता. ४८ मि.
(विषववृत्तालागीं)
वस्तुमान(पृथ्वीच्या वस्तुमानाचे पटींत) १७.२३ पट(१.०३०×१०२६ किग्रॅ.) आकारमान (पृथ्वी एक मानून ) ४४ पट(१.६७/ग्रॅ. घ.सेंमी.) गुरूत्वाकर्शण (पृथ्वीच्या गुरूत्वाकर्शणाचे पटींत) १.५३ पट (सरासरीत १.६४) मुक्ती वेग २३.६ किमी./सें. (विषुववृत्तालागीं) द्दश्य कोनीय व्यास २.१ सेकंद
(धर्तरी चंद्रचो ३१ मी.)
तेजस्वितेची प्रत ७.८४ तापमान -२२८°सॅ. (फकत सौर प्रारणान) उजवाड परावर्तन तांक सु.०.५४ सूर्यापसून येवपी प्रारण म्हळ्यार तंरगरुपी उर्जा (धर्तरेवयल्या प्रारणाचे पटींत) १/९००
वरूणाचे कक्षेची विमध्यता शुक्राभशेनूच आसून कक्षा लागीं लागीं वाटकुळाकार आसा. ताचो परिभ्रमण काळ सु. १६५ वर्साचो आशिल्ल्यान सोद लागतपसून ताचो पयलो भोंवताडो २०११ वर्साच्या अदमासाक पुराय जैतलो. वरूणाचे प्रतियुतीचो खीण दर वर्साक सु. दोन दोन दिसांनी फुडें वता.
व्हॅायेजर - २ हें अमेरिकेचें अवकाशयान जून १९८९ पसून ऑक्टोबर १९८९ चे सुरवेक मेरेन लागीं लागीं ४ म्हयने वरूणाचे वेध घेवपाचें काम करीत आशिल्लें. हें यान २५ ऑगस्ट १९८९ दिसा वरूणाच्या सामकें लागीं वरूणापसून २९,२४० किमी. अंतराचेर आशिल्लें. ह्या वेळार अवकाशयानांतल्यान धाडिल्ले रोडिओ संदेश ४ उपवरां ६ मिनटांनी धर्तरेचेर मेळटाले. ट्रायटन ह्या वरूणाच्या व्हडल्या उपग्रहाचे वेध व्हॅायेजर - २ यानान ३९,८०० किमी. अंतरावयल्यान सु. ८ वरांमेरेन घेतले. यानाकडल्यान फाव जाल्ली म्हायती अशी -
वातावरण : हेर व्हड ग्रहांप्रमाण हायट्रोजन वायू होच वरूणाच्या वातावरणाचो मुखेल घटक आसा. हीलियम, अॅसिटिलीन आनी अमोनिया हे वायू कमी प्रमाणांत आसून मिथेन वायूचें प्रमाण उच्च वातावरणांत चड आसा. ह्या मिथेन वायूकडल्यान तांबड्या रंगाच्या उजवाडाचें चड प्रमाणांत शोशण जाल्ल्यान वरूण ग्रह निळसर पाचव्या रंगाचो दिसता.
वरूणाचें परिणामी तापमान ५९°.३ के. (-२१६°.७से.) मापलां. सौर उश्णतेकलागून मेळपी तापमानापरस हें चड आसा. सुर्याकडल्यान मेळपी ऊर्जेच्या २.७ पट ऊर्जा वरूणाकडच्यान उत्सर्जित जाता. वरूणाचो विषुववृत्तीय प्रदेश चड तापता आसुनूय विषुववृत्तीय आनी ध्रुव प्रदेश हांची तापमानां सारकीं आसात आनी मध्य अक्षांशावयले प्रदेश थंड आसात. वातावरणाच्या १०० मिलिबार दाब आशिल्ल्या स्तराचें तापमान ५०° के. (-२२३°से.) आशिल्ल्याचें दिसलें. सर्वोच्च स्तरांत अधिकांशान आणवीय आनी रेणवीय हायट्रोजन आसून थंयचें तापमान ७५०° के.₠ १५० (४७७° से.) आसा.
गोठेल्ल्या मिथेन वायूचीं उफेवणी कुपां, उच्च गतिमान वारें, विवृत्तकारी वादळां आनी दर वरा गणिक ल्हान विस्ताराच्या घटकांत एकसारके जावपी बदल हीं वरूणाच्या वातावरणाचीं खाशेलपणां आसात. वरूणाच्या निळश्या वातावरणांत वादळां दिसतात. गुरूच्या तांबड्या दागासारको धर्तरेच्या आकारमानायेदो व्हड काळो दाग वरूणाच्या २० द. अक्षांशाचेर आसा. तेजस्वी गाभो आशिल्लो दुसरो दाग ३३°द. अक्षांशाचेर व्हडल्या दागाचे दक्षिणेक आसून ताचो तेजस्वितेंत आनी आकारमानांत एकसारके बदल जातात.उजवाड परावर्तन तांक कमी आशिल्ले पट्टे + ६ ते + २५ आनी - ४५ ते - ७० अक्षांश वाठारांत आनी ठळक पट्टो -२० अक्षांशावयल्या प्रदेशांत दिसता. - ४२ अक्षांशावयल्या एका सतेज आनी रेशामय आविश्कारांतल्या रेशांचो आंकडो बदलत वचून तांचो समूह वाटकुळो, चवकोनी वा त्रिकोनी आकार घेता. -५५ अंक्षांशावयल्या एका काळ्या घटकाच्या मध्यांतल्यान मदल्यानूच एक सतेज गाभो निर्माण जावन ताचेर कुपांचो विस्तार जाता. एक उजळ आविश्कार दक्षिण ध्रुवालागीं -७१ अक्षांशाचेर आसून ताचो रेखांशीय विस्तार ९० आनी अक्षांशीय विस्तार ५ परस कमी आसा. वाऱ्यांच्या गतींतल्या बदलाप्रमाण व्हडल्या घटकांनी उत्तरेकडेन वा दक्षिणेकडल्यान इल्लीशी हालचाल जावन तेप्रमाण ताच्या वलनकाळांत बदल जातात. कांय अक्षांशाचेर दोंगरांच्या वाताविमुख आंगाक ज्या प्रकारचीं थीर कुपां निर्माण जातात तशा प्रकारचीं थीर तेजस्वी कुपां दिसतात. सूर्य - धर्तरी अंतराच्या ३० पट अंतर सुरयापसून पयस आसुनूय वरूणाच्या वातावरणांत रसायनीक विक्रीया जावन त्यापसून कार्बनचें अधिक्य आशिल्लीं संयुगां निर्माण जातात. हाका लागपी ऊर्जा ही वरूण उत्सर्जित करीत आशिल्ली उश्णता आनी उच्च स्तरांतल्या कणाचेर विद्युत भारित कणांचो जावपी मारो हांचेपसून मेळटा आसुंये.
व्हॅायेजर -२ ह्या अवकाशयानान वरूणाच्या कड्यांची चड तपशीलवार म्हायती मेळयली. वरूणाचे विषुववृत्तीय पातळेंत वांटकुळाकार दोन अरुंद पूण स्पश्ट आनी दोन रूंद अशीं ४ कडीं आसात. हातुंतलें सगळ्यांत भायलें अरुंद कडें ६२,९०० किमी. त्रिज्यीय अंतराचेर आसून तें तीन चापात्या कुडक्यांचें आसा. भितरलें अरुंद कडें ५३,२०० किमी. त्रिज्यीय अंतराचेर आसून ताच्या भितरल्या आंगाक दोन उपग्रह सांपडटात. हे उपग्रह कड्यांतल्या वस्तुकणआंक सर्पिल मार्गान वरूणाकडेन ओडपापसून परावृत्त करतात आसुंये. वरूणाच्या कड्यांतले वस्तुकण ल्हान आकारमानाचे धूळसदृश आसून
