59
idto bakong sAyang na mga paghulit; mga pagtitiwa- lang dai nangagluya sa liwanag kan mga darakulang ka- longdan (103) kan Kauswagan. An tawong ito sarong gurang na padi, asin su mga katagang isinabi saiya kan pagpaaram niya nangagdadaging pa sa saiyang pag- dangog. “Dai mo malingawan na kun an pakanood panonod nin kasangtawohan, daing ibang nagmamana kaiyan kundi itong mga igwa nin pus0,” ipinaromdom saiya, “Hininguha kong ipalit saimo su kinamtan ko sa sakong mga maestro; an kadunungan na ito pinagmala- sakitan kong magdigang siring sa sakong makakaya asin ipindpalis ko sa mga ipinangaki ngunyan; siring man an saimong gibohon kan mangyari saimo, asin ma- hihimong tolohon mo, tara madiman ka sa mga ban- sang mayayaman.” Asin suminabi pang naghohoyomho- yom “Napadigdi sinda sa paghanap nin bulawan, lakaw man kamo sa saindang bansa sa paghanap nin ibang bulawan na nagkuktilang satuya. Alagad giromdoma na bakong bulawan an gabés na nagkikildab.” Nagadan duman an tawong ito.
Sa mga paggiromdom na ini nagsimbag siya na nag- raramoramé sa maltihay na tingog.
“Dai, minsdn ikaano nin slisay man, an Bansa ngona, enot an Filipinas, aki kan Espafia, enot an ban- sang kastila! Dai iyan na sinasabing mardaot na palad, dai nakakadigta sa bansa, dai!”
Dai nakaapod kan saiyang pangataman su Ermita, Fénix na tiklad na minabangon sa saiyang kabo-kabo sa lawog nin mga harong na mga pinintahan nin puti asin bughaw na an mga atop na pinintahan nin pula. Su Malate, su cuartel nin caballeria na may mga kahoy sa kahampang, su mga nageerok diman, su mga saradit na harong na baga korongkésony an atop, na nagkaka- rilipdan kan mga batag asin mga bunga, na ginibo si- ring sa mga salag, nin lambang 4mang-angkos.
Padagos su dalagan kan coche; nakasompong nin sa- rong carromata na bétong nin saré okun duwang ka- bayo, na huli kan mga guwarnisyon na _bandala, namimidbid okun nahahayag gikan sa lalawigan. Nag- hinguhé su carromatero na méahiling su sakay sa ma- kintab na coche asin lominabay na dai nagbinalyohan nin horon, mayong pataratara. Kun gayod sarong caretén, bétong nin sarong damtlag na malthay na lakad asin daing matimao, minatao nin bihay sa halakbang asin
