451
saiyang lawog.”
Asin an marhay na ining tawo dai nakakapdégol nin sarong hoyom nin kamongayahan sa lambang pakaka- dangog nya nin mahalagang bareta dapit sa mga pang- yayari. Asin ta daing dai sya ikamongayd. Pinag- huhuringhudingan sa lihay na bibitayon si Ibarra, na minsan dakol na mga katibayan an nagkukilang sa pagsilot saiya, kahurihuri may luminuwas na sard, na minaparigon kan sombong; na su mga madodénong nangangapahayag na, sa pagkatotoo, na pinaggigibong paadalan mangyaring maging sarong baluarte, sarong kuta, minsan ngani may korokakundian siring sa ma- papaghalat sa mga indiong daing pakasabot. Pinapa- moninong asin pinapahoyom sya kan mga huringhuding na 1ni.
Siring mansana ki Capitan Tiago asin su saiyang pin- san nagkakalaen nin ganan, su mga katigay nin boot kan nagkakabanga man sa duwang pangkat, sar6é mila- grero, asin saré sa pamahalaan, minsan ngani ining huri daing gayong halaga. Parangd naman su mga mila- grero, su sacristan mayor, su babayéng paratinda nin kandila asin su jefe nin sarong cofradia nagpakakita kan kamot nin Dios, na pinaghiré kan Virgen del Ro- sario, su intsik na paragibo nin kandila, su saiyang ta- gapagtamo kun minapa Antipolo sya, nagsabi na ngangangayab asin pinaghihirohiré su paa.
“FHalé ika tolope, Milgen iyan Antipolo! Puela sya gabosi; hale ika tolope.” :
Hinahalaganhan na marhay. ni Capitan Tiago su intsik, na nagsasagin profeta, parabdlong asin iba pa. Kan paghilinghilingyon su palad kaitong gadan nang saiyang agom, kan ikaanom na bulan kan saiyang pagy badés, tomintiyaw:
“!Kun iyan hindi lalaki asin hindi mamatay, iyan sa- 16 malaylahay mamaye!”
Asin si Maria Clara napadigdi sa kinaban sa pagotob kan tiyaw kan dai bonyag.
Si Capitan Tiago tawong madlam asin matatakton, dai nakapagdesidir na gayo siring kan troydnong si Paris; dai makakapaghiling, basang kun siisay an pag- mamarhayom nya sa ‘duwang Virgen sa takot na ipag- kolog kan saré, na mangyaring magkaigwa nin mga magagaba, na bunga—“Alam!” an ‘sabi nya’sa saiya mansana “dai ta iyan pagsayangon ngunyan.”
