436
su saiyang duwang kambal, iyoiyo nyang mga aki.
Itoon duman su babayeng panugangan kan parasdkat nin nyog; dai naghihibi; naglalakawlakaw, nagboboro- bisngag su dongd, kaloskés su takyag asin pinagtata- lumpatian su mga tawo.
“Nakakita na kamo nin siring na bagay? Dakopén si Andong ko, badilon, ibugtak sa pandog asin darahon sa cabecera, huli sana ta... ta igwa nin mga bagong kataingan? An siring na bagay naghahégad nin pang- himalos! Nakalabi na an mga Guardia Civil! Isino- sumpa ko na, kun masompongan ko liwat an siisay man sainda na naghahanap nin sarong lugar na retirado sa sakong lagwerta, siring sa parating mangyari, baba- rarian ko, babararian ko! okun dai... ako an bara- rian ! ! !”
Alagad kadikit na tawo an mga oyon sa musulma- nang panugangan.
“Tni gabos sala ni Don Criséstomo,” an hagayhay nin sarong babaye.
Naglalakawlakaw man su paratokdé sa paadalan kasaralak kan katawohan; dai na pinaghohorohaprés ni Nor Juan su saiyang mga kamot, dai nya dara su saiyang plomada mani su saiyang metro; itom su solot kan tawo, tara nakadangog sya nin mga maraot na bareta, asin tapat sa saiyang kaugalean na hilingon an omaaboton bilang sarong bégay na nangyari na, pinagitoman na nya an kagadanan ni Ibarra.
Ikaduwang oras nin hapon sarong carro na bukas, she nin duwang vaca, ominontok sa tangod kan tri-
unal,
Pinalibotan kan mga tawo su carro, boot nindang longkasén asin laglagon.
“Hare kamo paggibo kaiyan,” an sabi ni Kapitanang Maria; “muya nindo sindang magralakaw?”
Napogolan kaini su mga angkos. May nagruluwas na duwang polong soldados asin pinalibutan su lunadan. Nagruluwas su mga bilang¢6.
Enot si Don Filipo, nagagapus; pinataratara na na- kahoyom su saiyang agom. Si Antonio, su aki ni Ka- pitanang Maria, tominonga naghihibing garong aki, na nakapangana lamang kan kuraéhaw kan saiyang angkos. Hominoyaw si Andong na mangmang kan makita su saiyang panugangan na babaye, na iyong ginikanan kan maraot nyang paélad. Si Albino, su ex-seminarista,
