asin nagloto nin pamahawan na salabat. !Pambihirang bagay! matoninong sya, asin may gana pa nganing omolok. Anong ikakahorasa nyang orog kan bangging ito? Dai maduman sa harayo, makakapagsongko sa harong sa lambang duwang aldaw; makakapagsongko man saiya su saiyang apo asin kun manongod ki Basilio, nakakaisi sya kan maraot na kamugtakan kan bagay kan saiyang ama huli ta parati syang pigsabihan:
“Kun medico na ako asin makasal na kita, dai na magkakaipo kan saiyang mga daga an saimong ama.”
“Kaniguan na kamangmangan ko sa pagtangis nin makuri,” an sabi sa saiya mansana alintanang pinagpapakarhay su tampipi.
Nin huli ta nakapkapan kan saiyang mga moro su relicario, dinara ito sa saiyang ngoso, hinadkan; alagad ninosnos tolos mansana ta natatakot sa olakit; an relicariong ito na mga brillante asin mga esmeralda hale sa sarong daoton. . . Ah! kun siring iyo, kun magkaigwa sya nin siring na helang, dai sya maaagom. Nin huli ta nagpopoon nang magliwanag asin su sa saiyang apo nagtutukaw sa sarong gilid, pinagsusunod kan saiyang mga mata su gabos nyang hiro-hiro kinoa su saiyang tampipi na may mga gubing, dominolok saiyang nakahoyom sa paghadok sa saiyang kamot. Benendisionan sya kan gurang na daing ano man na itinaram na sarong kataga. Boot syang magsoba.
“Pagbalik ni Itay sabihan mo na sa katapusan ako magpacolegio: an sakong ama nagtataram nin kastila. Iyo an colegio na orog kabarato na mangyaring masompongan.” Asin kan makitang napapano nin luha su mga mata kan gurang, sinoknong su tampipi asin humaring luminusad sa hagyanan. Maogmang nagsasagitsit su saiyang chinelas sa mga tanggang kahoy.
Alagad kan isalingoy su saiyang lawog sa pagtanaw pa sa saindang harong, su harong na pinagpurawasan kan saiyang mga huring pangatorogan nin aid asin ginuruhitan kan mga enot nyang paglobang sa daraga; kan makita nya itong mamondo, nagsasaro-saro, napabayaan, poropinto su mga bintana, daing laog asin madiklom siring sa mata nin sarong gadan; kan madangog nya sa maluyang daging kan kabotongan asin kan ma-
