Page:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/66

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been validated.


61

na an saindang mokna, nabebendahan sinda, asin, laen pang nasasayang nin daing halaga an panahon, ginagayuma nindo an banwaan huli sa basang lamang na mga pagsarig asin minaandorog kamo na idoko ninda an saindang oyongan sa mabangis. An sukat nindong gibohon urawahon nindo an saindang mga kapurisawan tanganing ikapanongod nindo iyan sa saindong kapakinabangan. Habo ninda kamong idupil sa banwaan na kastila? Kun siring, sarong pagbabate! magpakalaen kamo, kun siring, sa pagguhit kan saindang sadiring ugale, hinguaha nindong ikabos-og an mga tugsaran kan banwang Filipino . . . Habo kamong magkaigwa nin pagsarig? Sarong pagbabate! dai kamo kaiyan maglaom, manarig kamo sa saindo mansana asin maghinguha kamo. Dai kamo tinataohan nin mga magrepresentar saindo sa saindang Cortes? Lalong marhay! Minsan pa mahimo nindong makapadara nin mga kinatawan na mga pinili sunod sa saindong kamuyahan, anong gigibohon nindo duman (134) kundi malamos kamo sa siring kadakol na mga tingog asin oyonan kan saindong dagyang an mga kapalabilabihan asin mga kakulangan na magiginibo pakatapus? Alintanang kulang minimidbid sa saindo na mga katanosan, lalong magkakaigwa (135) kamo ngapit sa pakalongkas sa sakal asin baloson sinda maraot sa maraot. Kun habo ka­ mo nindang tokdoan kan saindang horon, hinguaha sa saindo, palakopa iyan tagamahan sa banwaan an saiyang rogaring na pagisip, asin sa lugar na magkaigwa nin mga panhorot nin lalawigan, gibohon nindong sa bansa, sa lugar na mga nasasakopan na mga kaisipan na talingkas tanganing ni sa mga katanosan, ni sa mga kaugalean, ni sa horon an kastila (136) dai digdi ipagpamugtak na nasa saiyang harong, dai man ibilang kan banwaan na pambansang tataramon, kundi sa giraray bilang taga panalakay, bilang dayuhan, asin sa madale o sa haloy magkakaigwa kamo kan saindong katalingkasan. Uya an dahelan kun ngata muya ko na ika mabuhay!”

Hominangos si Basilio na baga hinalean sa ibabaw nin sarong bagay na magabat, dangan suminimbag pakatapus nin sarong pausa:

“Señor, an ginigibo mo sakuya sa pagpaniwalaan sako kan saimong mga minomokna labilabi kadakula na dai ako maging tapat saimo asin sabihan taka na an