Page:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/64

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been validated.


59

mga puro!”

“¡Makuring kamalean!” an saligbaton ni Simoun; “minapasibaya kamong linlangon nin mga marigon na tataramon asin dai nindo tinotulahok an sagkod kan mga bagay sa pagogid kan mga bunga kan mga huring pamamantaag kan mga iyan! An kastila sagkod pa man dai magiging pangkagabsan na tataramon sa bansa, dai nanggad iyan tataramon kan banwaan huli ta mapadapit sa mga lalang kan saiyang isip asin sa mga kamatean kan saiyang puso dai nin mga kataga nin tataramon an horon na ini: lambang banwaan igwa, igwa man nin rogaring na paginate. Anong makakamtan nindo sa kastila, kamong didiit na mga nagtataram kaiyan? Gadanon nindo an saindong mulasal (130), ipasakop nindo an saindong mga kamatean sa ibang mga pagisip asin sa lugar na makahiwas kamo magi kamong mga tunay na oripon! Siyam sa lambang sampalo sa saindo na mga naghohonang halangkaw an adal, mga nagtalikod kamo sa saindong bansa. An sa saindong pagiriba nagtataram kan ini, inaaliwalasan an saiya mala ngani ta dai nakakataram, dai man nakakasurat kaiyan asin !pira daw an nakita ko na nagsasagin dai tatao kaiyan minsan sarong kataga! Sa marhay na kapaladan igwa kamo nin pamahalaan na mangmang. Alintanang an Rusia sa pagoripon sa Polonia nagboboot na adalan kafni an ruso, alintanang ipinangangalad kan Alemania an trances sa mga nagkasarakop na mga lalawigan, an saindong pamahalaan naghihinguha na maingatan an saindo asin kamo, banwaan na makangangalas sa irarom nin sarong pamahalaan na dai mapanubdan, nagmamalasakit kamo na mahubaan kamo kan saindong kabangsaan! (131) Magkasi nindo ini nalilingawan na alintanang an sarong banwaan nagiingat kan saiyang horon, iniingatan kaiyan an halaga kan saiyang pakahiwas, siring kan tawo na nakakaingat kan saiyang katalingkasan sagkod na iniingatan nya an saiyang paagi sa pagiisip. An horon iyo an pag-isip kan mga banwaan. Mamongayang gayo ta an saindong katalingkasan nasesegurong padagos: pinagiingatan iyan kan sa tawong mga pakamate... !”

Ominodong si Simoun asin hinapuros kan kamot su saiyang angog. Nagiitaas su tala-sinag asin pinagpapadara su saiyang liwanag nin bulan na otong sa kaagahon sa mga ibong kan mga sanga. Maputi su buhok