291
XXXI AN HALANGKAW NA EMPLEADO L’Espague ct su vcrtu, L’Espague el su grandeur Tout a 'cn va! (Victor Hugo)
Su mga pahayagan sa Manilá orukupádong marhay
sa pagbaretá kan sarong bantog na paggadan na nangyari sa Europa, huli sa mga kaomawan asin mga pagbabantog sa nagkapirang mga predicador sa capital, huli kan tagumpay na maribok nang maribok kan opereta francesas, na pahangang magpakasúrat nin articulo dapit sa mga katampalasanan na ginigibo sa mga lalawigan nin sarong pangkat nin mga tulisan na pinamamayohan nin sarong pamayo na makangingirhat asin mabangis na pinagaapod Matanglawin. Iyo sana, kun an sinasalákat convento o kastilá, dangan minaluwas an mga haralábang articulo na nagpapaháyag nin mga makatatákot na mga pananaysay asin nangaghahagad na likosan an mga ito, mahigpit na mga pagsusundan asin iba pa, asin iba pa. Sa bágay na ini dai sinda nakapangataman sa nangyari sa banwaan nin Tiani, dai man nin damgo, dai man nin huringhuding. Sa mga pribadong pagtorotiripon may pigsarabisabi, alágad gabó makalilíbong, dai naseseguro, hilakong marhay, dai nganí àram kun siisay an pinaglapastanganan, asin su mga orog na mga magpahiling nin kapangitingan (394), nagpakalingaw tolos kaito sa paghona na may pakalábot sinda sa angkos o sa mga kadudúgong napaglapastanganan. An iyoiyong naaraman na daing duwaduwa iyo na si Padre Camorra napiritan na humalé sa banwaan sa pagbalyo sa iba o magérok sa sarong panahón sa Manila.
“Ugay man ki Padre Camorra!” an hagayhay ni Ben
Zayb na ibinibilang itong maugayon; “maogmahon syang marhay, igwa nin mabansay na pusó!”
Daing duwaduwa na nagpakaluwas su mga estudiante sa kahagadan kan saindang mga kadudugó, na daing pinatáwad na mga gastos, mga pasíb, anó man na pagpakasákit. An enot na nakaligtas, siring sa mapapaghalat, iyo si Makaraig asin an huri, si Isagani, ta si
Padre Florentino dai nakaabot sa Manila kundi sarong semana pakatapus kan mga pangyayari. An siring na mga gawé nin pagkaúgay nakatao sa General kan pagapod na maugayon asin maherakón, na humáring idi-
