252
sidad, mga paskin na ipinakitkit kan Vice Rector ta ipapadara sa Pamahalaan Civil. Pinagsarabi na parano nin mga pagbabanta, pagpogot, pagsalakay asin iba pang kapangahasan. Sa pangyaring iniho ginigibo kan mga estudiante su saindang mga rapalang. Su mga bareta harale sa conserje, asin ta nakoa kaini sa sarong sorogoon sa Santo Tomas, na nakaaram man sa sarong capista. Ang mga ito nagtutuyaw nin mga omaaboton na mga suspense, mga pagkabilanggo, asin iba, asin itinatalaga na su magiging mga victima, natural na gayong su mga kasapi sa Kasararoan. Dangan nagiromdoman ni Basilio sa mga tataramon ni Simoun: “Sa aldaw na mangyaring magpakabutas saimo... Dai ka makakatapus kan sahnong camera...” “Tibaad kun may naaaraman sya?” an hapot sa saiya mansana; “hilingon ta kun siisay an may orog na mahihimo.” Asin kan makabalik saiya su dugo nyang malipot, tanganing maaraman nya kun arin an saiyang pangangabitan asin sa paghinguha man kan saiyang licenciatura, napasiring si Basilio sa Universidad. Nangani sa lansangan nin Legazpi, sinosog su sa Beaterio asin pagdatong sa angulo na binibilog kaini asin kan sa Solana, napagmasdan na talagang may nangyaring sarong mahalagang bagay. Sa lugar na mga maogma asin mga mariribok na pangkat, sa mga acera mga pareja kan Guardia Veterana an mga nakikita na itinotoronyod su mga estudiante na nagruruluwas sa Universidad su iba mga daing girong, su iba daing mga kaalo, su iba aranggot, nagtotorotiripon sa horoharayo o minapuruli sa saindang harong. An enot nyang nasompongan iyo si Sandoval. Sayang lamang kan pagapod saiya ni Basilio; garong nabongog. “Bunga sa jugos gastro-intestinales!” an pagloba ni Basilio. Dangan nasompongan si Tadeo na maogmahon su panglawog. Ngunyan garong mangyayari su haloy nang hinahalat na magkagurang man na kapiestahan. “Ano, Tadeo?” “!Na dai kitang clase, dai kumulang sa sarong semana, chico! marayrarahay! makagigilantas!” Asin pinagtatagistagis su kamot sa kasinangan.
