mga kagawad mansana kan General.
“Iyo na!” an hagayhay ni Isagani na may kaibang mapait na hoyom; “manongod kaini an mga pangataman huli ta mayaman... mindbalik an mga soldados haralé sa expedicién, mga naghehélang asin may mga ligad, asin dai nin siisay man na minagiaw sainda!”’
Asin sa pagisipisip nya kan mga expediciones na ini, sa kapaladan kan mga dukhang soldados asin sa panu- nUhay na ihinahampang kan mga taga-kaporoan sa dap- leng sakal, nagisip na sa kagadanan, kun an sa mga solados mabansay huli ta nagotob kan saindang ka- tongdan, an pagkagadan kan mga taga-kaporoan ma- muraway huli ta ipinaglaban su saindang pagsadiri.
“Katakatakang kapaladan an sa ibang mga ban- waan!” an sabi. “Huli ta an sarong tagapaglakbay dominatong sa saindang mga baybayon, nagkawarar-an kan saindang katalingkasan asin nagiging mga kam- pon asin mga oripon, bako sanang kan tagapaglakbay, bako sanang kan mga taga-pamana kainiho, kundi sagkod kan gabos nyang mga kahimansa, asin bakong sa saro sanang pangkat nin mga ipinangaki kundi sag- kod lamang! !Katakatakang pakasabot dapit sa sanda- gan! An siring na katanosan minatao nin lubos na ka- tanosan na ibilang an gabos na mga daple na orog ka- mabangis na halimaw na mangyaring iluwa kan ka- dagatan!”
Asin pinagtisip nya na an mga taga-kaporoan na ito, timang sa mga ini an saiyang bansa nasa labanan, pakatapus kan gabos, dai man sinda nin ibang kasal- an kundi an saindang kaluyahan. Su mga tagapaglak- bay nagdordong man sa mga baybayon nin ibang mga banwaan, alagad huli ta nadayag nindang mga mirigon, dai ninda ginibo su saindang napapalaen na kaisipan. Mga maluluya asin sa paghona nya an bilog na itong hilingon baga bilang, asin su mga ngaran kan mga kaiwal, na dai pinaglikayan kan mga pahayagan na arapodon sindang mga matalaw, asin mga bihang, sa paghona nya mga mamuraway, nagkapurukan na ma- muraway sa poon kan mga karogmokan kan saindang makakundian na mga kuta, lalo pang mamuraway ki sa bayaning mga troyano kan mga énot na panahon; an mga taga-kaporoan na ito dai nagharab-on nin Helé- nang filipina. Asin kaiba an saiyang sa tagapagawit na gambira, pinagiisipisip nya an mga bagong tawong
