Page:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/222

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.


217

kiyat, mga hagayhay nin kaborongan, nin pagpatotoo, mga sakolsakol na mga kataga nin tataramon.

“Nagsasagin sya sarong Monte-Cristo!” an mapagmasid na tataramon nin sarong naghahambog na literata.

“O kan proveedor kan Real Casa!” an dugang kan saiyang adorador, na nangingimon na ki Simoun.

Sa paleo kan satong mga estudiante nagkawaralat si Pecson, si Sandoval asin si Isagani. Si Tadeo naghale ta libangon si Don Custodio sa pakipagolayolay saiya asin sa pakighoron saiya dapit sa saiyang mga namumuyahan na mga mokna alinatanang nakikipagkita si Makaraig ki Pepay.

“Daing ano pa man, siring sa sinabi ko saimo, katood na Isagani,” an talumpati ni Sandoval na kaniguan na hird asin nagpapaluwas nin sarong baragay na tingog tanganing madangog sya kan mga iritoon sa paleo, su mga aking babaye kan mayaman na may utang ki Tadeo; “dai, an frances na tataramon dai kan mayaman na daging, ni kan nagliliwatliwat asin tihantik na pagkabaragay kan horon na kastila.

Dai ko napagisip, dai ko nahohona-hona, dai ako nakakahaman nin sarong pakiran kan mga tagapagtalumpating mga frances asin nagduduwaduwa ako na sagkod pa man nagkaigwa kan mga iyan asin mangyaring magkaigwa sa tunay na kahologan kan kataga, an mahigpit na kahologan kan tataramon na mga tagapagtalumpati. Ta dai ta pagsaralbogon an katagang orador saka an tataramon na hablador o tabilan. Mga parataram o mga tabilan mangyaring magkaigwa sa gabos na mga bansa, sa gabos na mga rona sa kinaban na pinageerokan, sa tahaw kan mga malipot asin mga sekong ingles siring man sa mga bibo asin mga impresionableng mga frances ...”

Asin sinosoysoy nya an sarong magayonon na madyala (334) kan mga banwaan kaiba an saindang mapangrawitdawit na mga titik asin mga madaging na mga pagngaran. Nagooyon si Isagani sa pamamatahaw kan saiyang payo alintanang nasa ki Paulita su saiyang pagisip, na nataraka nyang sya an pinaghihiling, sarong paghiling na nagtataram asin dakol na mga bagay an boot sabihon. Boot ni Isagani na masayod na sinasabi kan mga matang ito; “!iyan an talagang mga tihantik asin bakong mga tabilan!”

“Asin ika na sarong paratula, oripon kan pagkato-