208
panglawog kan bailarina, ginilagila kan gabos na dai nang duwaduwa su tagumpay. Si Sandoval, na minaabot pa sana sa pagsongko sa ibang mga palco, nagpatotoong bulanos na sangayon su ganan asin kan hapon mansanang ito siniyasat asin inoyonan kan comision superior. Anas kun siring na kaogmahan, pati si Pecson nakalingaw kan saiyang pesimismo kan nakita si Pepay na naghohoyom may ipigpapahiling na surat; nagpabate-bate si Sandoval kasi Makaraig, si Isagani lamang an nagdanay na malipotlipot asin pahangang homoyom.
Anong nangyari sa hagbayon?
Si Isagani, paglaog sa teatro, nahiling si Paulita sa sarong palco asin si Juanito Pelaez na nakikipagolay saiya. Lominongsi asin naghonang nagkamale sya. Alagad dai, sya mansana, sya na nagpataratara saiya huli sa sarong mabansay na hoyom alintanang su saiyang mga magayon na mata garong nakikitumawad saiya asin nanunugang magpapaliwanag sya. Tara, pinagkaoroyonan na pomaduman ngona si Isagani sa teatro sa paghiling baga sa hilingon dai nin sukat maging kaolangan sa sarong daraga, asin ngunyan nasompongan nya sya kaibahan pa naman kan saiyang rival. Dai ikasaysay su nangyari sa kalag ni Isagani: kaangotan, pangimon, maraot na boot, nangagongal sa laog kan saiyang ginhawa; nagkaigwa nin hidale na boot nyang magaba su teatro; nagkaigwa sya nin marigon na gayong kamuyahan na homarakhak paglanghadan su saiyang minamahal, angaton su saiyang rival, maglalang nin escandalo, alagad igo na saiya na tumukaw luhayluhay asin dai nanggad humiling sa saiya(327). Nadadangog nya su mga magagayon na mga mokna ni Makaraig asin ni Sandoval asin sa pagdangog nya garong harayong aniningal; su daging kan valse garong mamondo asin malipungaw, an bilog na itong publico kulapos asin lolong, asin nagkapira paghingosog na mapogolan nya su saiyang mga luha. Pahangang mamatean su mapadapit sa ginoon na habong bayaan su butaca asin su pagdatong kan Capitan General; iyong pighihiling su telon de boca na minaladawan nin sarong bilang galeria sa pagoltanan nin mga magagayon na mga mapulang tabing, may nakikitang tanaman sa tahaw kaini may nagtotoron na tubig. Sa saiyang akala mamondo su galeria asin malipungaw su tanawon! Riboribong pakagiromdom na
