Jump to content

Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/343

From Wikisource
This page has been validated.
ANG KATAPUSANG KATARUNGAN

327

pagbantay sa mga taytayan ug didto maglig-on ka, andam sa pag-ipon kanamo aron pagtabang ug pagpatay sa tanan dili lamang kay ang manukol da kanato, kon dili ang tanang mga lalake nga dili mouban kanato dinala ang hinagiban!

— Ang tanan? — nangutana si Basilio sa pagaw nga tingog.

— Ang tanan! — misubli si Sinioun sa tingog nga makalilisang,— ang tanan, mga indiyo, mga mestiso, mga insik, mga katsila, ang tanang abutog kahadlok walay kalig-on...Gikinahanglan nga bag-ohon ang kaliwatan! Mga amahan nga talawan mao day ikasanay mga anak nga ulipon ug dili angayng hagoan pagguba aron balikan pagpatukod sa mga dunot nga kasangkapan! Unsa gikulbaan ka? Nangurog, nahadlok ka nga magtisok sa kamatayon? Kay unsa ba ang kamatayon? Unsa may kahulogan sa kamatayon sa kawhaan ka libo ka mga alaot? Kawhaan ka libo ka sinakit ang nakuha, ug kapid-an ka milyon ka mga timawa ang naluwas sa ilang kagikan? Dili manapion ang labing mahadlukon mga punoan sa paghimog usa ka balaod nga makahimog kadaot ug mahinayng paghingutas sa libo ka libong mga sakop nga maayong pagkabutang, mga makugi, mga malipayon tingali, aron lang pagtagbaw sa usa ka way hinungdan tinguha, sa usa ka hinungdan tinguha, sa usa ka gihunahunaan, sa usa ka kalagot, ug ikaw mikurog tungod kay sa usa ka gabii pagatapuson na hangtud sa hangtod ang mga pagsakit sa lawas sa daghang mga uli­ pon, tungod kay usa ka lungsod nga masakiton ug hupong sa kadautan mamatay aron mopailis sa lain nga bag-o, batan-on, kugihan ug puno sa kabaskog? Unsa ba ang kamatayon? Mao ang pagkawala kun paghinanok? Ikapananglit ba ang kasakit nga iyang gihingawa-an sa katinood sa mga pagpaantos sa ta­ nan sa usa ka alaot nga kaliwatan? Kinahanglang laglagon ang mangil-ad, pagpatyon ang bitin aron pagdigo sa iyang dugo sa lungsod nga bag-o ug paghimo kaniyang malipayon ug Kublan! Unsa man diay hinungdan sa dili molalis ang Balaod sa Kinaiya, balaod sa bugno nga ang maluya kinahanglang mamatay aron dili magadayon ang mangil-ad nga kaliwat ug aron ang mga tawo dili maglakaw nga masibog? Kuhaa kanang binabayeng kahadlok! Matuman ang mga balaod nga dayon, ato silang pag-alimahan, ug kay ang yuta musamot pagkamabunga-