Jump to content

Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/322

From Wikisource
This page has been proofread.
XXX


SI JULI


Ang kamatayon ni kapitan Tiago ug ang pagkabilanggo ni Basilio hibalo-an dayon sa lalawigan, ug sa dakung dungog niadtong mga mulupyo sa San Diego, maka-ingon kita nga gibati pa ang pagkabilanggo ni Basilio kay sa kamatayon ni kapitan Tiago, ug mao kining gisultihan, Ug, ingon sa atong mapaabut, ang balita gipuno-puno-an ug mga mapa-it nga kaagi ug makalilisang nga paghitabo, ginaingon nga kadtong paghitabo-a ma-oy dili masabut, gipuno-puno-an sa mga pagbanabana ang wala hibalo-i, ang mga pagbana-bana gitohoon nga tinuod ug ang balita nga nahimo sa ingon niini nakapaturok sa kakulba hangtud sa mga tawong nagtukod sa balita.

Sa lungsod sa Tiani gidungog nga ang labing diyutay nga mahitabo, mao nga si Basilio idestiyero ug tingali gani kaha patyon lamang sa dalan. Ang mga hadlokan ug mga dautag hunahuna dili lamang kay kini day gipa-abut hangtud nagahisgot nga tingali bitayon ug pahukman sa Hukmanan sa mga kasundalohan (consejo de guerra). Ang Enero maoy bulang da-utan, sa Enero mao usab ang paghitabo sa Kabite, ug gani kadto sila pa, gipamitay, si Basilio pa ba kahay dili bitayon nga usa ka kabus, walay mga higala nga makatabang kaniya.

!Da-an pa gayud siya nakong gi-ingon! — Nanghupaw ang Maghuhukom sa pakigda-it, ingon sa nakatambag kang Basi­ lio, — daan pa gayud siya nakong gi-ingon nga...

!Da-an pa gayud ako nga ma-oy sangputanan! — mipasubli si “hermana” Penchang; — !mosulod sa simbahan ug tan-awon gani niya nga mahugaw ang tubig sa binditahan, dili motunlob sa tudlo ug dili manguros. Nagsulti nga sa tubig adunay mga magagmayng mananap nga maoy sinugdan sa mga sakit, aha, hampak sa katarungan! Maayo ra! Mao ra hinoon kon ang tubig sa binditahan makapatakboy sa mga sa­ kit! Silabon, makaayo hinoo sa tanang sakit!

— 306 —