252
sa mga gagmay nga kohitis manggula sa ilang mga dughan ug mahinumdum siya sa tanang mga balak, sa tanang mga maanindot nga pulong nga magamit sa mga magbabalak ug magsusulat kon maghisgut na sila sa pagkamakaliton sa mga babaye, gipanghimaraut niya ang pagtukod sa mga tiyatrohan ug sa operata nga pranses, ug nagsaad siya sa iyang kaugalingon sa pagpanimalus kang Pelaez sa unang higayon.
Ang tanan nga naga-alirong kaniya mao rag maitum ug mamingawon sa iyang panan-aw; ang dagat, nga mahinlo ug nag-inusara, nga misamot pagkamingaw tungod sa kakulang sa bapor nga midunggo; ang adlaw nga hapit na mosalop luyo sa bukiran sa Mariveles, kulang sa katahum ug kaanindot, walay mga panganud nga nagkalainlain ang panagway sa unan mga hapon nga bulahan; ang Bungdo nga pinahinungod kang Anda, mangil-ad ug dagway, dinaginot ug kulang sa katahum ug kaugdang, makapahinumdum kanato sa servete kun sa usa ba ka pastil; ang mga tawo nga nagsuroysuroy sa Malekon, bisan pa ang ilang panagway mga malipayon, gipakaingon niya nga mga garboso ug mapahitas-on; ang mga bata, mga lihokan ug walay batasan, nga nagduladula sa baybayon ug naglabaylabay mga batong gagmay sa tubig, kun nangita sa bonbon ug mga agukoy ug mga kasag, nga ilang dakpon ug patyon sa walay kapuslanan nga makuha; ug sa katapusan, hangtud ang walay pagkahuman nga trabaho sa landiganan, nga kaniadiyang gipahinungdan ug tulo ka balak, karon gipakaingon na niya nga walay hinungdan, mangil-ad ug daw dulaan sa mga bata.
— Ang dunggoanan, ah, ang dunggoanan sa Manila, sama sa usa ka anak sa gawas nga inigpanamkon, makapahilak sa kaulaw sa tanan... kon ang bata dili lang unta mahimugso nga mangil-ad, human siya pato-i daghang luha...
Miyango siya sa wala lang kaayog pagtagad sa duha ka hesuita nga iyang mga karaang magtutoon; wala gani siya makaalinggat sa usa ka tandem nga gisakyan sa usa ka Amerikanhon ug nakapaibog sa daghang mga batan-on nga nagsakay sa ilang mga kalisa; dool sa Bungdo ni Anda hidunggan niya nga si Ben Zayb nakigsulti sa usa ka tawo mahitungod kang
