Jump to content

Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/150

From Wikisource
This page has been validated.


134
EL FILIBUSTERISMO


tanan nga ipilit sa iyang likod, kay ang atua sa likod dili man makausab sa nahimutang sa atubangan, id est, sa nawong kun sa ibabaw, que super facien est, quia vocatur superficies facies est, quia vocatur superficies facies ea que supra videtur, motugot ka niini kun dili?

Ang mga buhok sa alaut nga batan-on milabing lingkaang, mao rag gibitad sa itaas.

— Motugot ka kun dili?

— Bisan unsa lang, ang imo lang pagbuot, pari, mao kini ang diha sa iyang hunahuna, apan wala siya makapangahas sa pag-ingon kay nahadlok siya nga kataw-an siya. Kadto maoy tinuod nga kalisud, ug wala pa siya makaagig sama niadto. May diyutay siyang hinumduman nga ang mga prayle dili gayud angay tugutan bisan sa mga butang nga walay hinungdan, kay kon katugutan na gani sila pangitaon nila ang tanang sangputanan ug kapuslanan sa butang gitugot, ug kamatuoran niini anaa ang ilang mga asyenda ug mga kurato. Ug mao kadtoy hinungdan nga ang iyang manolondong magbalantay nagsugyot kaniya sa dili pagtugot sa bisan unsa, ginawi ang tanang kusog sa iyang kalag ug ang pagsukol sa iyang mga buhok, ug hapit na unta siya moyamyam sa usa ka masupilon nga nego, labi na kay ang dili motugot sa bisan unsa dili man madaut, sumala sa gisulti sa usa ka opisyal sa humanan; apan, ang dautang batasan sa dili pagpapamati sa tingog sa kaugalingong tanlag, sa kakulang sa pagtoo sa mga tawo nga hadool sa mga humanan ug ang dili pagpangayog pakitabang sa uban kon mahimo pa sa iyang kusog nga kaugalingon, kini maoy nakadaut kaniya. Ang iyang mga kauban nagsenyas kaniya nga motugot na lamang, labi na gayud si Juanito Pelaez, ug dinani sa iyang dautang palad, namulong nga conde, padre, sa usa ka paningog nga himalatyon nga sama sa namulong sa in manos tuas commendo spiritum meum.

Concedo antecedentem, gisumay sa magtutoon dala ang usa ka pahiyum nga kantalitahon; ergo, mahimo nako sa pagkiskis sa asogi sa usa ka samin nga bildo, ilisan siya sa usa ka tipik sa bibingka, ug aduna gihapon kitay usa ka salamin. Ha, unsa na? Ang batan-on mipasigpat sa mga nagsinyas kaniya ug sa pagkakita niya nga sila wala maglihok ug wala manghibalo kon unsay ilang itubag, milandong sa iyang nawong ang landong sa usa ka masolob-ong pagmahay. Deus meus, Deus meua, quare dere-Li-