Jump to content

Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/42

From Wikisource
This page has been validated.


30
SAY ISUSUNGPAD ULEY

"Makapakelaw, makapakelaw a tagaomen!" kuanen BenZayb. "tan nayarin isulat. Say itsuray buaya, say takut nen intsik, say danum na ilog, saray kakawayanan.....tan nayari met a panaralan no panpaparaen iray Pananisia ono Religion. Ta nengneng yo pa labat, sakey ya intsik a bugkalot, ya ag manisiad Dios, say pinilipili ton tinawag ed utel na kaatapan, sakey a santon narerengeldengelan to labat, tan agto met angan. ko sisiaen..... Kanian ag ompakana dia may kuandan magmaong ni mauges ya amta la nen say maong ya agni kabat. No siak so makakar ed China insan nasabisabik itan, ononaonan tawagen ko samay santo ed kalindario ray intsik ya anggapo lawari mikabat ed sikato ya labien ko ni nen si Confucio1 ono si Budha.² No pakapatnagan yay panalonggaringay Religion Católica odino pikewet tan nansusumlangan a kurang na panagnunot day totoon duyaw so kolor da, bukor na andukey a panaral na antropologia3 labat so makapangipaliwawa."

Tan si Ben-Zayb inalig toy tonoy bosis na sakey a catedrático4 tan mangugulgúlis na tamoró tod dagem na malilimpek, a sikaton dili mankelaw ed tekiab na kanunotan to ya nayarian ton aleen ed bengabengat laran andi kakabaliksan so dakdakel iran kaisipan tan pansumpalan. Tan manlapod sankanengneng toy Simoun a singa akusoy nunot to tan inisip ton mumotekteken to nimay karkayari ton imbaga, tinepet to no antoy nonunoten to.

"Duaran makabaliksan a kanunotan,' kanunotan," kuay ebat nen Simoun; "duaran tepet a nayarian yon ipano ed satay isulat yo. Inmona, antoy asumpalan ton may dimonio nen apokok dimad dalem na bató ey? Akabatik? Atilak lad man? Apildak? Tan say komadua, no kasi ta saramay ayaycp ya anengneng ko rad man ed museo rad Europa ya inmaawet a singa


____________________

1 Bantog a makabat a intsik a sikatoy akaona tan akapaabig na ugáli ra ed dálín ton nianakan. Saray sulsulat to sikara ni onkakanan anggad natan a pangikukuan tan panotuntonan day maktek a panagnunot tan kagagawa ed China.

2 Say angiletneg na religion a tatawagey Budismo.

3 Antropologia Kababatan a nipaakar ed too, say nanlapaan ono, sen- geg to, say asal to, saray nanduruman kolor day totoo etc.

4 Catedrático Pananawag ed manbabangat na atagey lan aaralen, singa bilang Abagacia, Medicina etc.