Jump to content

Page:E-Mu-Ku-Tagkilan-Noli-Me-Tamgere-ni-Jose-Rizal.pdf/391

From Wikisource
This page has been validated.



ngeni mangapus la pa karing dalan, ding pamanako susulung la at e ro ababalu ring makipasari. Ing kapaslangan manatili at magmain-main yang timawa ing makipasari, dapot ing tahimik a memalen é ya timawang makanyan. Kutnan ye ing balang marangal a memalen nung akakit na iting anti mong kayapan, metung a pamagmasakit na ning Kapamahalan, nune metung a pamagpakabayat, metung a pamagari-ari a nung kaysanu kapalalwan sisirang maygit pa king ipasari ding kriminal. Deti tutu la man dapot malagad la mu, at laban karela ing tau apaglwalu na ing sarili; dapot laban karing kapalalwa’ning sikana’ning kapamahalan é man mipaintulut ing tumutul, at nung deting tawli e la man binang mangaragul, dapot mipabustan la at ala lang tugut.

Nanu ing ipasari niting bage king kabyayan ding sibabalen? Pupuputa’na ing siwala ring tau, uling ding sabla pitatakutan da ing matampalasan pauli ra mu ding alang ulagang kasangkanan. Maygit dong paulagan ding salimpapo rang adle ring bagebage kesa karing karelang kalalaman, bage a mumuna nang waga ning é kagiwan mamahala. Pauli na ning ing tau akalingwa'ne ing kayang cedula itali re gamat at tampalasanan, é balang iti tau yang mayap at marangal. Ding mangatas a katungkulan yang mumuna rang talindo ing papuge kusa ding tau o sapilitan agyang king kadalumduma'ning bengi, at iti pakyapusan ding makababa karela ban tampalasanan do at kwananan ketang atyu ring taung laulta, at kaniti ding darapat é la kau-ulatan dahilan. Ing pamigalang king kabanala'ning pibalebale mewala : bayu pamu karin Kalamba, memandalan karing awang, selakayan de ing pibalebale ning metung a taung pikautanga’nang kwalta at dapat a mayap ning pun ding minyalake. Alang kabitasan ing bili ning tau : potang kaylangan yang linisan ing kwartel o ing pibalebale ring makyupaya, deti Iwa'la at dakpan do ring é lalaban at papagobran patingapun. Bisa ko pa? King kekaban ding pyesta susulung la rin ding sugal a makabawal, dapot ligalig dong é mu nanu ring kapitutulan a pepaintuluta'ning kapamahalan. Ikit yu nung nanu ing isipa'ning balen karing bage reti, nanu ing ikwa na ngening iwaksi na ing kayang mwa at manaya ya king hustisya ring tau? Ah, ginu, nung iti ya ing awsan yung pamamayapa!..."

—381 —