awatan; agtatakder, maymaysana latta, a kasla ket itay iso ken
dagiti tattao inda aggiinnadayo. Iso tay addada sumagmamano a
babbai nga umasideg iti alatna, ikkanda kadagiti bungbunga,
ik-ikan, bagas, kdmpy. No awan umasidegen, adda rumuar kadagidi a sipsipnget a uni a nalidliday manen ngem nakapkapoy ket
di ti senna-ayna, nalabit pagyamanna; alaenna ti alatna, ket umadayo a mapan manen mangulit iti kasdin iti sabali a disso.
Nagparikna ken María Clara nga adda pagpaglan a inna napasamak, ket sinaludsudna a sipupunno iti gagar no asinno daydi naipaspasabali a nabiag.
—Iso dayta ti agkukutel,—insungbat ni Iday.—Uppat a tawen itan a naalana dayta a sakit; adda agkuna a naakaran idi tinarakenna daydi inana, adda met agkuna a naalana gapo ta naipastrek iti maysa a pagbaludan a kanayon a siba-basa. Agyan iti away, idiay asideg ti pagitabunan dagiti in-insik; awan kasarsaritana, amin dagiti tattao inda adaywan, iti butengda a maalisan. !No makitam kuma ti kalapawna! Iso ti balay ni Giringgiring: ti angin, ti tudo, ti init sumbrek ket rumuarda a kasla dagom iti lupot. Inparitda kenkuana nga umiggem iti uray ania a kukua dagiti tattao. Naminsan nga aldaw, adda natnag a ubing iti kali, ti kali di met ket nauneg, ngem iso, a lumabas idi iti asideg, tinulunganna daydi ubing a immaon. Naammuan ti ama ti ubing, nagdarom iti gobernadorsilio, ket toy inna pinabaot iti innem iti tengnga ti lansangan, sa da pinuuran ti pagbaot. jnakaam-amak daydi! ti agkukutel agtartaray a umadayo, daydi agbaot inna kamaten ket ti gobernadorsilio inna ipukpukkaw: "Agadalkal naim imbag a malmes ti tao ngem ti agsakit iti kas ti sakitmo."
¡Pudno!—indayamudom ni María Clara.
Ket dina napupuutan ti aramidna, immasideg a nagdardaras iti yan ti alát daydi awanan gasat ket inna inkabil ti relikario a kait-ited kenkuana ni amana.
—Ania ti inaramidmo?—sinaludsod dagiti gagayyemna.
—¡Awan sabali a mabalinko nga ited!—insungbatna ket nagkatawa a pinanglingedna kadagiti luluana a limbuak kadagiti matmatana.
—Ket, an annuenna ti relikariom?—kinuna ni Victoria.—Naminsan nga aldaw, inikkanda iti pirak, ngem sinukitna nga inyadayo iti
maysa a bislak: ta an-anuenna ngamin no awan met mayat
