Jump to content

Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/78

From Wikisource
This page has been validated.


60
PILIBUSTERISMO


kag sang isa ka adlaw ang propesor maluyag nga magtilaw sa iya nga ginpamangkot sia nahanungod sang iya leksyon. Ginmitlang ni Basilio ang leksyon halin sa punb tubtob sa katapusan, nga wala magsayop sa maskin isa ka f; tinawag sia sang iya propesor nga periko, nag-asoy sia sang isa ka sugilanon nga nagpaarut-ot sang bug-os nga klase, kag sa pagdugang pa gid sang kinadlaw kag sa pagpamatiiod sang hayu sa iya, ginpamangkot niya sia sing makapila nga nangilay sa iya mga nahamuotan nga daw masiling sa ila:

“Tan-awon ninyo kon ano ang aton pagpangalipay. ”

Si Basilio sadto nakahibalo na sang kinatsila, kag maalam sia magsabat sa tuyb nga indi makapakadlaw bisan kay sin-o. Ini nagpalain sang buot sang tanan, ang lahog nga ginpaabot wala mahimo, wala sing nakakadlaw kag ang maayo nga prayle wala gid magpatawad sa iya tungod nga gindula niya ang mga pagpaabot sang bug-os nga klase kag naghimutig sang iya mga panagna. Apang, sin-o man ang makapaabot nga ang butang nga may kaalam makagwa sa isa ka ulo nga wala mahusay sing maayo nga ginkulo sang isa ka indyo nga malaw-ay kaayo ang sapatos, nga ginbilang nga isa sang mga pispis nga nagsaka sa kahoy? Kag amo ini subong man sa iban nga mga buluthban diin may matuod nga mga handum ang kabataan nga mag-alam, ang amo nga mga pagsapo masami nga nagpalipay sa mga propesor, amo man sa isa ka kolehiyo nga gindumalahan sang mga tawo nga ang kalabanan sa ila nagpati nga ang pag-alam isa ka malain, labi na gid sa mga bumolutho, ang nahanabb kay Basilio may malain nga gwa nga wala na gid sia pagpamangkuta sa bug-os nga nabilin nga bahin sang tuig. Ano ang pulos kon indi man lamang makapakadlaw sa iban?

Naglain kaayo ang iya buot kag nagbatyag sang luyag sa pag-untat sa pagtuon nagsaylo sia sa ikap-at nga tuig sang latin. Ngaa man nga magtuon, ngaa indi na lang magtulog katulad sang iban kag itugyan ang tanan sa pasimpalad? Ang isa sang duha ka propesor nakilala sing maayo, naluyagan sang tanan; nagpakilala nga mangin-alamon, daku nga mamalaybay kag may mga kaisipan nga panguna kaayo sa panahon. Sang isa ka adlaw nga nagbuylog sia sa mga