XIII
Bean ’á luadh liom
Muinntir na h‑Inise, lá na muc sa Daingean, “Is lá d’ár saoghal é!” amhráin agus ragairne, an fear mór, an teacht abhaile, go h‑Inis Mhicileáin ag fiadhach ar choiníní.
Bliain mhaith phrátaí agus éisc agus theine an bhliain (tuairim) 1878 agus dob’ fhuirist do dhaoine bochta tamall de’n tsaoghal a chur díobh an uair a ráineochadh an sórt san saoghail aca. Is gnáthach bliain d’á sórt riamh go ndeintí mórán cleamhnaistí a chur tré ’chéile. Timcheall na Nodlag sa mbliain sin do bhí caora reamhar ar crochadh is gach tigh insan Oileán so agus do bhíodh coiníní go flúirseach ann agus feoil ó’n mbaile mór.
Ní dóigh liom go mbíodh oiread feola i n‑aon bhaile eile tuatha ar an gceanntar agus do bhíodh insan Oileán san am úd. Bhíodh buidéil uisce beathadh leis ann, cuid aca fachta i dtabharthas agus cuid eile ceannaithe. Is cuimhin liom gan a bheith san Oileán ach aon oighean amháin agus do bhíodh an ceann san ar feadh seacht lá na seachtaine gan an teine d’fhágaint.
I n‑Inis Mhicileáin an uair úd do bhí aodhaire de mhuinntir Dhálaigh agus do bhí saoghal maith aige innti, sé sin nuair d’fhás a chlann féin suas. Tháinig ana-ghlaodhach ar an sórt éisc go dtugtar gleamaigh ortha agus do bhí clann an aodhaire suas le n‑a linn agus bád aca féin.
San am san do bhínn féin go mion, minic oidhche innti thiar
