han akon mga katungdanan nakakahatag ha akon hin ka-
sangkayan; nga an bungto nagtatahod ha akon ug naghu-
hunahuna ha akon; kun diri ko sugaron hini, bisan kun
waray ko kalipayan la gihapon nga dadangatan, paghaha-
tagan ko pa hin kasakit in usa nga tigurang, salit, labot
la nga waray himurulsan, magiginsala ko pa liwat. Nagpa-
dayon na la ako dida han akon turumanon ngan waray ako
himaan; nag-isip ako hin pangahas.
An magturutdo ha liburan hinmunong nadaliay, ka- tapos magpadayon liwat:
-Tikang hadto nga adlaw nga pagpakaaluhi ha akon hin waray haros nag-inisip-isip ako han akon pagkahimtang ngan inabat ko nga matuod man gud uraura ako hin kawa- ray sarabutan. Nangahas ako pag-aram adlaw gab-i han ki- natsila(6) ngan han ngatanan nga nahananabi han akon tu- rumanon: an tigurang nga pilosopo asya ha akon in nag- pahuram hin mga basahan; ginbasa ko ngatanan an akon hinkaptan ngan gin-ulit-ukit ko an akon ginbabasa. Tungod han mga bag-o nga panhunahuna nga akon naburo dida han mga basahan inmiba an akon pamurubuot ngan inabat ko in kadam'an nga butang nga lain na hadto an akon pag- pahamutang yana. Inmabat ako hin mga sayop dida han hadto inabatan ko hin kamatuuran, ngan hinkit'an ko in kamatuuran dida han yadto pag-inaw ko baga mga sayop. An paglamba,(7) pananglit, nga tikang pa ha kamaihaan amo an kasuruk'an dida ha pagturun'an, nga hadto pinaka- kasiring ko amo la an masarig nga nakakaaghat han kaba- taan pagtuon (kay asya an iginpahiara ha aton) pinakasi- ring ko unina nga diri la kay diri nakakabulig han pag- uswag han bata kundi kay nakakaraot pa ngani lugod. Nag- matuod ako nga diri mahihimo in pakapagpainuino kun aada pagkikit'on an rabingki ngan han palmita; an kahad- lok ngan han kulba nakakapalisang bisan hadton may ada kaisog, ngan labot pa, an panhunahuna han bata makusog pa ngan madarudagmit matandog. Ngan tungod kay basi dumukot ha ulo an mga pagturun'an kinahanglan nga ma- may-kamingaw ha gawas sugad man ha sakob han kasing- kasing, nga mamay-ada paghunong an kalag, nga mag- mahusay an paniplat sugad man an panumduman ngan mamay-ada kaburut'on; nakahunahuna ako nga siyahan ki- nahanglan nga an kabataan mamay-ada pagtapod, pagsarig ug pagsaho ha ira ngahaw. Inmabat ako liwat nga an pag- tan-aw ha matag-adlaw han mga panlamba nakakakuha han
