Jump to content

Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/335

From Wikisource
This page has been validated.


325


katapos, an pangasoy han hinabó ngan han parasa nga pangasoy ha katapusan. Ginpadamo an mga paaliday, gintimod an mga salukniban nga pulong basi makagasoy han paghipahuyáng ni S. E. ngan han urihi nga kabunyagi ha iya hin tunluban didá han langitnon niya nga agtang; gindayaw an kamasalihit pakabalik ha tindog nga kabutang nga an ulo nakadto na ha igbaw, nga amo an hinmumutangán han tiíl kanina, diri pa la maiha; nagbahan hin awit sa Dios tungód han pagbawia ha kataragman han sugad kabirilhon nga mga tulan, ngan an sinurát naginmakaruruyag nga hi S. E. nahataw sugad hin usá nga bayani, nga nadugang hin kahilarom an paghibunlod, siring pa ni Victor Hugo. Nagsinurat, nagpinamará, nagdinugang ngan nagriningbas basi, hin diri gud mapaantaw ha kamatuuran-ngan amo ini an iya kinalalain nga peryodista-gumawás ngatanán nga makatarag-ob, dako para han pipitó, nga kadiyusán, matalaw ngan bastos para han makawat nga waray hikilal'i, “nga nag-unáy paghukóm ha iya ngahaw, kay nabaraka ngan nagmatuod hadto ngahaw han pagkadako han pagtalapas nga iya nabuhat! An buhat ni P. Irene han pagsuksok ha sirong han lamisa ginngaranan niya nga "usa nga pagtulos han pagkalalaki nga waray kapara han pagsinirbe han Dios ha kamingaw ug pagkabuutan nga hin-araan han bug-os nga kinabuhi"; hi P. Irene karuyag kuramhagán an kriminal ngan basi hiabután pinmili han diri maliko nga dalan salit sinmuhot han lamisa. Nagpahimulos paghinabi hin mga dalan ha ilaróm han dagat, pati iginsaysay in usá nga proyekto ni don Custodio, hinnumdumán an kamaaram han padi nga han iya pagbirubiyahe ha kahigrayuan. An kaunop ni P. Salvi amo an diri matupngan nga kasakit nga dinmangóp han darayawon nga pransiskano nga naabat han gutiay nga bunga nga ginpupulsan han mga indiyo didá han diniyusnon niya nga mga wali; an diri pagpakakiwá ngan panhirag-i han ibá nga manarangka, usa ha ira amo an condesa nga "nagsagubay" (kinmapyot) kan P. Salvi, iya ibinutáng nga diri kataranta ug kawaray kaalantad hin mga bayani nga hiara na han kataragman didá han pagtuman han ira mga katungdanan, nga kun igtanding ha ira an mga senadores romanos, han pagsulunga han mga galos, bagá la in mga suruksurukón nga kababayin'an nga pinanngangalasan hin pinintar la nga mga bangka.