Jump to content

Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/194

From Wikisource
This page has been validated.


184


kita an kamatayon han pamakabuhi ha lana, say la niya naindw an mga kapulsanan nga nasasalod hin usa nga konsehal, kay hi don Custodio naniplat hin harayo, ngan tinmipa, inubos paggamit an ngatandn nga tiluka nga nahihimo han iya ngalngagan, kay adto daw nga proyekto luyat pa nga uraura ngan nagtagna hin makalilisang nga paghirun-og han mga pagkaarangay ha sakob han katilingban. Diri lulupigan hin paghibantog an iya pagtipa hin usa nga binalatianon nga harana nga karuyag buhaton hin pipird katawo ha usa nga gobernador han kulop nga mabubuwasan han iya pag-ilalakat; hi D. Custodio nga dapit nabido tungod kun ano la adto nga diri niya katamo, nahimo niya hin pagpalakat an yawyaw nga kun pananglitan an bituon nga tiarabot kaaway nga diri matupngan han tigikan, ngan tungod hini nagkahadlok an maghaharana ngan waray pagpadayon.

Usa kaadlaw ginsagdunan hiya nga umuli ha Espana pagpatambal han sakit ha atay, ngan an mga pahayagan naghinabi ha iya sugad hin usa nga Anteo nga nagkikinahanglan tumunob han Iroy nga Tuna basi makapamawi han mga kusog; kundi an Anteo nga taga Manila inmabat nga didto ha Corte uraura hiya hin kagutiay ngan kawaray hangkag. Didto diri hiya hino man ngan inrniliw han iya minayuyo nga mga adhetibos. Diri hiya iginkakatarutampo han mga hagtaas in kapalaran, an kawaray niya hibaro amo an hinungdan han kawaray niya data didto ha mga hampangan han kamag-araman ngan ha mga akademyas, ngan tungod han iya katipaisol ngan han iya politica de convento, nahapapanganga la didto han mga hiruhimangraw, diii hin-aayunan, waray nahihimo nga kaupayan, an iya la didto hinsabutan nga dayag ha iya pagsabot nga damo didto in parapangutang ngan makusog didto an huruygo. Inmiliw hiya han mag-inalagdon nga mga suruguon ha Manila nga nag-iilob han iya mga kmaadilan, nga say niya minamaupay; han pag-abot han bulan han hagkot, nga napirit hiya pakigdirig hin namamagdingga nga baga, ngan hin linmunod nga sip-on, nahidlaw han sugad nga bulan ha Manila nga igo la in usa nga baliog, ngan ha panahon han sirak nahidlaw hiya han silla perezosa ngan han bata nga nagpapaypay; ha katapusan, didto ha Madrid usd la hiyd han mga kun-hirahino la, ngan bisan nag-iinggat an iya mga brilyantes pinakasiring la hiya nga hurunanon nga diri maaram maglakat,