Page:A dictionary of the language of Mota.djvu/9

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

PREFACE Vll

ihe, dị ka a ga-ahụ n'ihe atụ ndị e nyere na akwụkwọ ọkọwa okwu.
Ihe atụ nke ukwuu, nke Prọfesọ Kern nyere, nke
Asụsụ Fiji site n'asụsụ Malay Archipelago na
Madagascar na-egosi n'ụzọ dị ịrịba ama na enweghị mgbagha
nnukwu ngwaahịa nke okwu ndị a na-ahụkarị n'ụdị dị iche iche ka ukwuu
ndị otu ezi-na-ụlọ dị anya.
N'ebe nke abụọ, a chọrọ okwu ole na ole iji mee ka o doo anya
Mmekọrịta dị n'etiti ndị Polynesia na ndị Melanesia
nke asụsụ.  O doro anya na ọtụtụ okwu na-emekarị
ma, ma o doro anya na e nwere n’etiti ndị Melanesia
ógbè ma ọ bụ obodo nke ndị Polynesia nke ezigbo Poly-
okwu nesian.  Na Mota, ọkachasị, enwere ọtụtụ okwu
nke doro anya na ndị na-aza ha bụ otu ihe ahụ
na Samoa.  Iji ajụjụ ma n'ozuzu Melanesia
akw ukw o okwu agbaziwo okwu nd i na-ab ur u ha
ndị Polynesia si n'agwaetiti Eastern Polynesia, an
Azịza ziri ezi adịchaghị ka a ga-enye ugbu a.  Ọ bụ
eke na ndị ozi ala ọzọ, dịka ọmụmaatụ, ndị chọtara na New
Guinea ihe ha hapụrụ na Samoa, kwesịrị ka a tụfuo ya
chere ya ;  ma ọ gaghị ekwe omume ijide echiche dị otú ahụ mgbe
a maara na okwu ndị a, na-emekarị Polynesia na
Melanesia, bụ ihe a na-ahụkarị, n'ọtụtụ buru ibu, na Micro-
nesia na Indonesia;  na n'ihu, na ndị a nkịtị okwu
nwere, dịka iwu, ụdị zuru oke na Melanesia karịa na Polynesia
asụsụ.  Ọ bụrụ na ajụjụ a warara ka ntụnyere nke
Mota na Samoa otu ihe atụ ga-ezuru, ajụjụ ọnụ
^ gini.'  Iji soro usoro nke, geographically, na
Indonesian apa, aha, gafere New Guinea saha, tava, daha, na
Melanesia sava, hava, taha, sa/a, cava, na nye ndi Polynesia
aha, aa, a, enweghị obi abụọ ọ bụla na Mota sava na ndị Samoan
a bụ otu okwu;  mana onweghị onye nwere ike ikwere na Mota
gbaziri sava si Samoa.  Mgbe ahapụpụtara Okwu
Ụtọ ụtọ asụsụ, otu ojiji nke suffixed onwe onye
na-egosi inwe n'asụsụ Melanesia na Polynesia
tụọ aka n'ụzọ doro anya n'otu ụzọ ahụ.
Ọnweghị mbọ ọ bụla emere n'akwụkwọ ọkọwa okwu a iweta
ọnụ okwu nile sitere n’asụsụ nke nwere ike ịbụ
ewepụtara ka ọ dakọtara na ụdị Mota.  Ọ bụla ebumnobi m
iji wepụta atụ atụ nke nwere ike zuo oke igosi na
njikọ nke asụsụ Mota na ndị ọzọ.  Ọ bụrụ na com-
parison nwere ihe atụ okwu Mota nwere ike weta site na
atọ ukwu nkewa nke Ocean Family n'èzí ókè nke