Page:A dictionary of the language of Mota.djvu/230

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

204

Ọkọwa okwu MOTA 
taro tanun, o taro ima?  bụ nke 
nwoke, ulo, ka mma ka ihe nile? 
Taroroae, oghere nke 
sọfụ enweghị ike ịgbaghachi azụ. 
Tarowasa, adj.  doro anya, enweghị isi - 
bered;  loasawasa. 
Tarowo, ntụ, ntụ ọcha nke 
nkụ ọkụ. 
tarowo tanpaka, kwuru n'akwa emo 
nye nwoke ruru unyi. 
Tartaragogona, ilu ma ọ bụ utoojoo, 
gogona, ma ọ bụghị ọtụtụ. 
Tartaramalu, redupl.  taramal; 
onyinyo tụpụrụ si n'elu. 
Tartaroga, eriri, yiri nwa 
na odo dị ka mai. 
Tartaru, adv.  n'oge ma ọ bụ nzọụkwụ; 
ngwa ngwa, 
Taru, na-esi nri na obere ọkụ; 
ma 1. mgbe nnukwu quan- 
nke nri bụ njikere na 
echi, anyi taru anyi qaro, gi 
dị ka maran;  ma ọ bụ 2. ọkụ 
nri esiri esi ya, anyị 
ganagana matila, anyi taru kel. 
tara, v.  n, isi nri. 
Tarunlea, nkume anwansi na-efegharị 
banyere n'ebe wakporo 
wepụ obi ike nke 
ndị na-awakpo, 
Tarutrut, V, dị ka taritrit, ka 
mee n'achọghị ọchịchọ, na-enweghị mmasị. 
Tarvalenalena, nke ukwuu, 
nnukwu akụ: tar 2. igwe mmadụ, 
valena na-agbagwoju anya. 
Tarwuwua, nke nwere uzuzu uzuzu, nke siri ike, 
uwe akwa ;  dị ka agadi nwoke ma ọ bụ otu 
onye nwere ọrịa akpụkpọ;  nata- 
rapena we wuwuaga. 
Tas, 1. oké osimiri, nnu-mmiri, dị ka na 
aha Tasmate, na okwu 
tasig. 
2. aha ọdọ mmiri na Gaua, 
nke a na-akpọ n'ihi na mmiri nke 
ọ bụghị pel, mmiri dị mfe, ma 
ikpo, brackish. 
3. ebe ewepụrụ, gbawara a 
nkume, «&;c., eji dị ka cloaca. 
na idowe n'aha ya 
ncheta nke omume 
nke ịbanye n'oké osimiri. 
Okwu a na-ahụkarị na Ocean 
asụsụ na tlie abụọ uche nke 
oké osimiri na nnu.  Mee.  Ụbọchị. 
tasih^ ọdọ;  Tagal.  oké osimiri - 
mmiri;  Amboyna, Ceram, tasi; 
Matabello, tahi;  Celebes, sasi, 
agba ;  Kawi, ọrụ;  Malag. 
tasy, ọdọ;  Fiji, taci;  Mao. 
Pol.  tai;  Motu N.G tadi; 
Ala.  Ids., tahi, tasi, 'asi. 
Obo, 4. na-amị amị;  na tasgala;  o 
matesala agwa ge ne tas;  na pau 
qarana me ge ne tas, ọ bụ 
na-amị amị ebe ahụ, ne, n'ụzọ, 
n'okpuru eriri afọ, 
Tasgala, [tas 4.] na-amị amị;  conf, 
mazịza. 
Tasig, [tas 1.] ịwụsa nnu- 
mmiri n'ime obodo;  tii 
mmiri wụsara gatasig;  eji dị ka 
%m okwu maka |>ei 2. 
Tasior, na-anapụ onye ọzọ ebe 
ma ọ bụ ihe onwunwe;  ya na goro;  con- 
ejiri okwu na-esote mee ya. 
Tasis, 1. nnunu, nwanyi nke 
qatman n'agbanyeghị ewere ya 
ụmụ amaala maka ibe ha 
ụdị;  o tasis we suwa goi'o 
natolin o qatman na enweghị ike 
a chụpụ ya;  ya mere, zutere. 
onye rapara ibe ya, 
agaghị ahapụ ya;  iniko o tasis. 
2. V. iwere ebe an- 
ọzọ kwesịrị ịbụ, usurp;  gi - 
sis goro otu ka tasior goro. 
Tasiu, (k) nwanne m nwoke ma ọ bụ 
nwanne, dị ka mmekọahụ nke 
onye ọ bụ nye ya 
metụtara, ịbụ ndị otu nwoke; 
na nso nso a ojiji bụghị otú ahụ nke ukwuu 
naanị nwanne m nwoke 
na nwanne;  a na-etinye ya na mmadụ niile 
sogoi ebe enweghi mmekorita puru iche 
ition dị, yana ebe niile maka mmadụ niile 
enyi.