This page has been proofread.
188
Ọkọwa okwu MOTA
ibu dị na ngwụcha ; 2. iji dozie ibu n'otu nsọtụ osisi nwere a ibu na nke ọzọ; na nke ọ bụla ikpe o bu takele iwa, obughi a Iwa zuru oke.
Takela-rua-au, eriri achara nke na-egbutu n'akụkụ abụọ; pro- okwu ọnụ; hụ nig 2,
Takelei, (k) iche, ibe; na gị - /ceZei, otu akụkụ; a talei na talei, nke nta nke nta. takelei bụkwa sogoi, dịka akụkụ nke veve; takele rua, nwoke na sogoi ya, akụkụ abụọ com- zuru oke. Abụọ ndị gara aga okwu na-egosi takela maka takele constr.
Takir, ka ọ dị umengwụ, na-akpachapụ anya ọrụ nke onwe; ma ọ bụ m takir gap, gate gagapalag na- gana.
Tako, iji kpọgidere site na mgbakwunye ụfọdụ- ment, neut., Dị ka mkpụrụ osisi n'osisi, ụsụ site n'ụkwụ ya; nwa anyi tako sage rapara, kwụgidere, azụ onye peps ya; tako ususur.
Takoakoa, [ta 3.] iji maa jijiji, ya na a arọ; koa.
Takolate, 1.v. kpọgidere, tako, na agbaji, mbubreyo, dị ka mkpụrụ na adịghị eto ma daa; 2. adv. : mkpirisi, oge akaghi aka; rave takolate, ịdọrọ na ndị ihe na-agbaji; anụ ọkụkọ, ^^ ịgbawa n'akụkọ. *ferakolo, 1. nnụnụ na-efegharị.
Takolo, 2. shei olu, olive; eji na amara.
Takolokolo, [ta 3.] omimi, kpụkọrọ akpụkọ, nke mmiri takọrọ anyanwụ, nke ala tide.
Takor, [ta 3., kar] 1. nwa, ọchịchịrị; 2. nshịkọ ojii; ihe mgbochi, oji ka takor nshịkọ.
Takorkor, ta 3., kor] abụghị redupl.
nke bu ụzọ, mana nke otu ihe mejupụtara; akpọnwụwo, akpọnwụọ.
Takoromag, ịgbawa n'ime ọnụ na-eri.
Taktakar-ga-vara, ime iwe, dị ka ịdọrọ, takar^ na obi, ma ọ bụ imeju, eriri.
Taktakas, 1. redupl. tofcas, mbuso agha,, agha; 2. na goro, guzogide, con- na-eche na; taktakas goro ma- tila, guzogide n'efu.
Takuk, ijide n'aka mechiri emechi; me takuk ti, qara id o paneiy anyị saka.
Takul, ijide, jide,, mmachi.
Takura, iji jidesie ike nkume; te takura o loko alo um sin manoga nkume a na-etinye na loko na oven, na ya nwere ike esi nri nke ọma; anyi takura o' vilog a lau, qara kor, akwukwo nke nche anwụ nkwụ na-agbasa n'akụkụ osimiri wee nọrọ ala n'ebe na nkume, ka akọrọ na udi.
Tal, 1. n. dị ka tali, aline, eriri.
Tal, 2. V. ịga gburugburu; ime ihe. neut.; anyi tal o vanua, gagharia n'otu ebe; o iga we tal o gape, azụ na-aga gburugburu na gburugburu ụgbụ; dị ka akụkọ. tali, tr. tụgharịa okirikiri, gbu, tr. ime sekit. tali, tr. gbaa gburugburu.
3. itobere ego, ive tal o som,. ọ bụghị na eriri igwe, kama na loops azu na azu.
4.n. ntụgharị site n'otu osisi gburugburu nke ọzọ na azụ, mgbe ha siga o som; nwere ogologo okpukpu abụọ.
5. okwu nkọwa, site na 4., na agụta ego, tal visa so ọtụtụ ntụgharị, tal sanavul iri ntụgharị, okpukpu abụọ ogologo.
6. adv. gburugburu, gburugburu;. mule tal, gagharia.
Tala, 1. tụgharịa isi;