Page:A dictionary of the language of Mota.djvu/160

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

134

Ọkọwa okwu MOTA 
ga-apụ, ike gwụrụ, nke 
mmiri mmiri;  o pei me qega iian o 
pi(e, mmiri agwula 
si ụgbọ ala achara- 
achị;  tur savisavtda qega o si esi ísì 
nawo nan, kpofuo nnu nile- 
mmiri na-ebu achara na 
na-asa aka gị.  3. na-etinye. 
ibia n'efu, ọ dighi ihe ọ bula 
aka ekpe ;  linai me qega, enweghị olu 
dei, excl.  ihe ijuanya. 
Ndewo, lee qelu. 
ftela, na anya, na-agbagwoju anya anya; 
matakelakela. 
Q, ele, adv.  ka, ma;  onye kwuru 
maka afọ 1.;  ọ bụghị olumba. 
delse, n'enweghị ụda, kwuru banyere vigo, 
panpipes, na-asa ihe na-adịghị mma 
tervals, ma ọ bụ nke mmadụ w^io nwere ike- 
ghara ịbụ abụ ziri ezi;  eleghị anya qelu. 
€lelu, 1. ga-agbagọ n'ime a 
loop, ma ezughị ezu izute; 
osisi nwere ụdị crook dị otú ahụ; 
eleghi anya otu pelu. 
2. Ụkwụ osisi, jiri ụkwụ 
tụgharịrị;  mkpịsị aka osisi. 
3. V. na-arụ ọrụ, na-ehulata n'ime 
crook, dị ka nduru rọrọ nrọ- 
shei. 
deqe, ka ịpịa, pịa.  Mao. 
pepe. 
ihe, tr.  ka ịpịa ala, ọ bụghị 
n'otu n'otu;  ka afanyekwa;  anyi kwo 
o nwanyi;  unu qeqen, chew 
were mechie ọnụ. 
nke, tr.  iji jiri nwayọọ pịa ala 
na ọbụna. 
deren, pịa ala;  dị ka 
ekere;  tr.  nkere. 
Cleresa, ikpochapụ njedebe nke ji 
n'egwu ala ya;  hụ aqo 2. 
fterestomago, nwere shei trochus; 
dị ka osisi tomago. 
Q,eresai, (k) ngwụcha dị nro dị ala 
nke jim;  keresa. 
deresiu, (k) constr.  ihe, nke 
ala njedebe nke a ji bụ 
sol"t, ka na-eto eto, mgbe 
eji gwuru. 
Cleret, tr.  kpọrọ ;  ka ịpịa, ịkwanye; 
ihe mgbagwoju anya, harmonium, 
n'ihi na mkpịsị aka na-ama 
mepụta ụda;  na tve 
kakalo, we yeret mun o paneij 
1 iri ari, dabere n'aka m, 
nkọwa, adv.  dara mbà n'obi, aha 
qerqeret, ka eweda ya ala, 
obi abụọ. 
Q, ero, 1. n.  1. ero, ero. 
2. abụba dị n'ime ezì, na ọdịdị 
dị ka ero, conglomerated; 
egwu. 
2. V. na-agbakọta;  o si anyi 
qero ma, na-agbakọta n'ìgwè. 
kerokero, igwe ojii gbara okirikiri, 
ajị anụ. 
Qerovlug, otu ji;  chere na Valuga. 
Ajụjụ, ee, tụgharịa, dị ka n'ịchịkọta 
achịcha-mkpụrụ osisi;  chere patau. 
desa, idebe, ka a tika na a 
osisi ma ọ bụ n'ebe ọzọ. 
desis, dị ka qasis, na-ete obere 
n'aka ka eme ya 
na-ekpo ọkụ ilu doo nwoke 
agbagburu;  ndị a na-eri 
ma ọ bụ na-ete ya n'ụta ịbanye- 
ire ọnya;  nke ziri ezi 
paneiui, ti gana, ti nonoH 
nausuna nie. 
det, iji zuo oke, mechaa; 
emechara ;  ịbịa ma ọ bụ gaa niile; 
adv.  kpam kpam.  Mao.  ntakiri. 
sua qet, iji kpachie naanị, ya na- 
pụọ ụgbọ mmiri. 
deta, 1. caladium esculentum; 
taro;  qeta uiereata, buru ibu. 
2. aha ji. 
detaqeta, ọhịa qeta;  enweghị mgbagha, 
dieffenbachia. 
dete, ibido;  azuokokoosisi nke na-eso 
okwu. 
qetei, (k) ihe nke bụ 
n'ezie onye nke ya, mmalite 
ya na otu;  naqetena, na tur 
mona.