This page has been proofread.
CHINEKE
tutu osote nke-isi, ma ọ dighi ihe mere o ji chee na o nwere mgbe ọ bụla gbagoro ukwu na Arahia. E wezụga nke ahụ, e nwere ọ dịghị alUnity betYeen the su]) ernaturalism of the Gnostics na Docetai, na ezi uche nke nke Corin. Dị ka onye mbụ si kwuo, ndị A ga-ewepụrịrị chi n'ebe dị anya site na nnukwu ihe kọntaktị nke ihe ọjọọ; na Ion Kraịst, nke dakwasiri Jisus na baptism-Ya; ga-agbago n'obodo ya tupu nkpogide n'obe. Na Mahomet, n'ụzọ megidere nke ahụ, Jizọs Kraịst bụ onye mero - magburu onwe ya mụrụ, n'ezie - ma ka onye nkịtị, a odibo nke Onye puru ime ihe nile, dika ndi ozo diri n'iru ya. Mana ọ bụ ezie na enweghị ala maka ikwere na ozizi Gnostic bụ kụziiri JIahomet, ma ụfọdụ ndị iju echiche nke ndị jụrụ okwukwe ahụ, ndị e debere na Siria Omenala, nwere ike bia na nti ya ndị na-enye ozi (onye isi nke onye, ọbụlagodi na Isiokwu ndị Chiist, dị ka ọ bụ ndị Juu. unalle probablj^ ịmata ifo ụgha site n'ozizi Ndị Kraịst), ma bụrụla ya ha nakweere dị ka a yiri na adaba mode nke na-akọwa pụọ nke kpụrụ nnukwu ihe mgbochi dị n'etiti ndị Juu na Kraịst tians." (Muir's Life of Mahomet, ed. p. IGl.)
CHINEKE. Aha Onye Okike nke
Eluigwe na Ala na Koran bụ Allah, nke bụ aha e nyere Onye Kasị Elu nke 3Iu- hammadan nke agbụrụ na asụsụ ọ bụla.
Allah kwesiri ka eweputa ya site na ilcih, chi ma ọ bụ chi, yana mgbakwunye nke defi- nite isiokwu al — Al-ilah, •• Chineke " - oj, ac- cording ụfọdụ ndị ọchịchị, o si lah, i.e. Al-ldh, "ihe nzuzo." Mana Abu Hanifah na-ekwu na dị ka isi nke Chineke bụ nke m. mgbanwe, otú ahụ ka aha ya, na Allah abụrụla aha nke ịdị adị ebighi ebi. (Lee (rhii/dsu 'l-Lughah.)
Allah nwere ike bụrụ ihe edeputara nke Arab
Hibru '^^ el, na mgbọrọgwụ ejighi ya 7^i^ III, "ịbụ onye siri ike," ma ọ bụ site na HI / ^ 5' ^^ '^ •' ^ ^^ "
ụdị gula nke Q^HT't^- ^'^ i^ ekwuputara na
Persian na Hindustani site n'okwu KhudCi, ewepụtara site na khud Persia, onwe; nke nke onwe.
Okwu ọzọ a na-ejikarị eme ihe maka Onye puru ime ihe nile na Qm-'iln bu Rabb, nke bu a na-asụgharịkarị n'asụsụ Bekee nke Qui-'an, '• Onyenweanyị." Ọ dị ka ọ na-eguzo na ọnọdụ nke Jehova nke ochie Testament na Kuptos nke New Testa- ment. Mushms ghọtara okwu a ka ọ pụtara "onye na-akwado," ma ọ ga-abụ
ewepụtara site na Hibru pJIH'^ rabhalt, '• a
ebe siri ike," ma ọ bụ site na mgbọrọgwụ rab ya, nke, a- ụdọ Gesenius, pụtara “ìgwè mmadụ,” ma ọ bụ an^-^^ 'n' nha ma ọ bụ mkpa.
'. Aha aha Allah ka a na-akpọ Ismu 'z-Zcit, ma ọ bụ, aha Chineke dị mkpa, utu aha ndị ọzọ niile, inc iing Rabb, ebe a na-ewere Axmd'u '.s- §i , ma ọ bụ •• àgwà nke ịdị nsọ. A na-akpọ njirimara al-Asma'u H-husna,
CHINEKE
141
ma ọ bụ aha ndị mara mma." Okwu ahụ
na-apụta na kor'an (Sura vii. 179), "Ma
Aha Chineke di nma, kpọkue Ya therebj'." A na-akọwa amaokwu a na Omenala, na Al>fi Ilurairah kwuru na Muhammad kwuru, '• N'ezie, e nwere iri itoolu- aha itoolu nke Chineke, na onye ọ bụla na-agụ ha ga-aba na Paradaịs.”
N'otu ọdịnala ahụ aha ndị a (ma ọ bụ
attributes) arc nyere dị ka ndị a: -
1. Ar-Rahmun . The ^ dị nro.
2. Ar-Raklm . . Onye Ọmiko.
3. Al-Malik . . Eze.
4. Al-Qudd'is. . Nsọ.
5. As-Saldm . . Udo.
6. At-Mu'min . Ndị Kwesịrị Ntụkwasị Obi.
7. Al-Muhuimin . The Protectoi".
8. Al--A'.-iz . . Tlio Dike. !). Al-.Jabbdr . . Onye Ndozi.
10. Al-Mutakabbir . Ihe (ireat.
11. Al-Khdliq . Onye Okike.
12. Al-Bdrl . . Onye mere.
13. Al-Mmaiowir . Onye ejiji. 1-1. Al-(lh(i[f'ur . Onye na-agbaghara.
15. Al-Qahhdr . Onye na-achị.
16. Al- Wuhhdb . Onye inye onyinye.
17. Ar-Ruzzdq . Onye na-enye ya.
18. Al-Fattdh . Ihe mmeghe.
19. Al-'Alim . . Onye mara.
20. Al-Qdbiz . . Ihe mgbochi.
21. Al-Bdsit . . Onye na-agbasa.
22. Al-Khdfiz . . The Abaser.
23. Ar-Rdji' . . Onye kachasị elu.
24. Al-Alu-izz . . The Honom-er.
25. Al-MuzU . . Onye nbibi.
26. As-Sdmi' . . Onye Ntị.
27. Al-Basir . . Onye Ọhụ ụzọ.
28. Al-Idkim . . Onye Ọchịchị.
29. Al-Adl . . The Just.
30. Al-Latlf . . The aghụghọ.
31. Al-Khabir . . The Aware.
32. Al-Hulim . . The Clement.
33. Al-'Azlm. . . The Ukwu.
34. Al-Ghetfur . Onye Na-agbaghara.
35. Ash-Shakur . Ndị nwere ekele.
36. Al-'All . . Onye Elu.
37. Al-Kabir . . Onye Ukwu.
38. Al-Hafiz . . Onye nche.
39. Al-Muqlt . . Onye ike.
40. Al-Husib . . The Reckoner.
41. Al-Jalil . . Onye ebube.
42. Al-Karim . . Ndị na-emesapụ aka
43. Ar-Raqib . . Onye nche.
44. Al-Mujib . . Onye nkwado.
45. Al- Wdsv. . The Comprehensive.
46. Al-Haklm . . Ndị maara ihe.
47. Al- Wadml . The Lovehụnanya.
48. Al-Majid . . Ebube
49. Al-Bdis . . The Raiser.
50. Ash-Shuhid . Onyeàmà ahụ.
51. Al-IIaqq . . Eziokwu.
52. Al-Wakil
53. Al-Quwl .
54. At-Matin .
55. Al- Mgbidi .
56. Al-IJamid .
57. Al-Mu/isi .
58. Al-Mubdl .
59. Al-Mirkl .
60. Al-Mahyl ■
Onye nkwado. Ike. Ụlọ ọrụ ahụ. Onye nlekọta. Ihe a na-asọpụrụ. The Counter. The Begiimer. Onye na-eweghachi. Ngwa ngwa ngwa.