(ಮಹಾಕಾವ್ಯ) - ಯೋಗಿತೆದ್ದ, ಗಾಜ್ಞ, ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ. ತುಳುಟ್ಟು ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಚನೆ ಸಾಧ್ಯ ಉಂಡೂಂದ್ ತೋಜಯಿನ, ತುಳು ವಾಲ್ಮೀಕಿ, ತುಳುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತ ಮಹಾಕವಿ ಮಂದಾರದಾ, ಉಂದು ಸುರುಕ್ಕು ಒಂತೆ ಭಾಗ ಪ್ರಕಟಾನಗನೆ (1977) ಮಲ್ಲ ತೆರಿದಿನ ವಿದ್ವಾಂಸೆರೆನ ಪುಗರ್ತೆ ಅಯ್ ತಿಳ್ಕೊಂಡ್. ಪದಿನಾಲ್ ಸಾವಿರ ಗೆರೆತ, ಲಲಿತ ಛಂದಸ್ಸಡ್ ಬರೆಯಿನ ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣೋದ, ವಿಶೇಷ ಎಂಚಿನವು? ಅವೊಂಜಿ 'ಭಾಷಾ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಬೊಕ್ಕ 'ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಮಾತ ಮಹಾಕಾವೊಲುಲ ಆ ಆ ಬಾಸೆನ್, ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಚಿತ್ರಣ ಮಲ್ವುಜನ? ಆಂದ್ ಕೇನೊಲಿ. ಅಂಚತ್. ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣೋತ್ತ, ಉದ್ದೇಶನೇ, ತುಳು ಬಾಸೆನ್ ಬೊಕ್ಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್, ಕಾವ್ಯದ ರೂಪೊಡು ಕೊರ್ಪಿನವು. ಮೂಲು ಕತೆ, ಘಟನೆ ಮಾತ ಬಜೀ ಒಂಜಿ ನಿಮಿತ್ತ ಆತೇ. www. ....ಅವ್ವ ರಾಮಾಯಣದ ಬಿದೆ, ನಮ್ಮ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಮಣ್, ಗಾಳಿ, ನೀರ್, ಬೊಳ್ಳುದ ಗುಣೋಟ್ಟು ಮುಳ್ಳನೇ ತಪ್ಪು ಗೊಬ್ಬರೊದ ಈಟ್‌ಡ್ ಎಂಚ ಬುಳೆ ದೆಪ್ಪೋಳಿ? ದೆತ್ತಿನ ಬುಳೆತ್ತ ಗುಣ, ರೀತಿ, ತೂಕೊಲು ಎಂಚ ಉಂತೂಂದ್ ತೂಯರಾತ್ರ ಮಲ್ಸ್‌ ಬೇಲದ ಫಲನೇ ಈ ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣಾನ್ಸಿನ ಕಬಿತೆ” (ಉಪಕಾರದ ನೆನಪು : ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣ) “..... ಕಡಲ ಬರಿತ ತುಳುನಾಡ ಮಣ್ಣಿದ ಬಣ್ಣ ಬದ್‌ಕ್‌ನ್ ಮೂಜಿ ಲೋಕೊಡು ತೂಪಿನೆನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗ್ ತೋಜುಲೆಕ್ಕಿ ಕತೆನ್ ಬರಪ್" (ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣ ಪುಟ 29) ಇಂಚ ಕವಿಯೇ ತನ ದೃಷ್ಟಿನ್ ಸೊಸ್ಟ ಪರ್, ಆ ಉದ್ದೇಶನು ಮಲ್ತ್ ತೋಜಾದರ್. ತುಳು ಬಾಸೆಡ್, ಪಾತೆರಕತೆಟ್ ಇಪ್ಪುನ ಕಟ್ಟುಲು, ಪೊರ್ಲುಲೆನ್ ಆಯಿನಾತ್ ಒಟ್ಟು ಮಲ್ಪೆದ್ ಕಬಿತೆದ ರೂಪೊಡು ಕೊರ್ಪುನವೇ ಕಬಿಗ್ ಇತ್ತಿನ ಇರಾದೆ. ತುಳು ಭಾಸೆನ್, ಮುಖ್ಯವಾದ್, ಪಾತೆರಕತಟಿತ್ತಿ ಬಾಸೆದ ರೂಪೊನು ದಿಂಜಾದ್ ಕಾವ್ಯ ರಚನೆ ಮಲ್ಪುನವು ಆರೆನ ವ್ರತೊ ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣದ ಎಸಳನ ಪುದಾರ್‌ಡ್ ಉಂದು ತೋಜಿದು ಬರ್ಪುಂಡು. ಪುಂಚದ ಬಾಲೆ, ಬಂಗಾರ ತೊಟ್ಟಿಲ್, ಅಜ್ಜಿರೆ ಸಾಲೆ, ಮದಿಮೆ ದೊಂಪ, ಬೆಂದಿನೆನ್ ತಿಂದೆ, ಸೇಲೆದ ಸೋಲು, ಪಟ್ಟೋಗು ಪೆಟ್ಸ್, ತಲುಪುನಡೆ ಬುಲಿಪು, ಪರಬುನ ವರಸಾರಿ, ಪುಗೆ ತೂಪಿ ಪಗೆ, ಮಿತ್ತ ಲೋಕೊದ ಬಿತ್ತ್, ಪರ ಬೂಡುಗು ಪೊಸ ಬೊಳು ಇತ್ಯಾದಿ. ಈ ಪುದರ್‌ಡೇ ತುಳುತ್ತ ಕಮ್ಮೆನಲಾ, ಕಬಿನ ಕಲ್ಪನೆಲಾ ಒಟ್ಟುಗೇ ಸೇರ್ ಬಯ್ಲೆಂಡ್. ಈ ತುಳುತನ, ತುಳು ಮಣ್ಣಿನ ಗುಣ ಇಡೀ ಕಾವೊಡು ಕಡೆಡ್ಜ್ ಕೊಡಿ ಮುಟ್ಟ ತೋಜಿದ್ ಬಪ್ಪುಂಡು. ಆಂಡ, ಬಜಿ ತುಳುತನ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್, ಕಾವ್ಯತ್ವ, ಕಬಿತೆಡ್ ಇಪೊಡಾಯಿನ ಪೊರ್ಲುಲ ಉಂಡು, ಕೆಲವೇ ಉದಾರ್ಮೆ ತೂವೊಲಿ. 'ಬರವು ಸರವುಡೆನನ್ ನರಮಾನಿ ಮಂಚಿ ಸಿರಿ ಗುರುಕುಲೆನ್ ನೆನೆತ್...' ಪಂಡ್‌ದ್ ಸುರುತ್ತ ಸಾಲ್‌ಡೇ, ಕಬಿ ಎಂಕೆಡ ಊರುದ ತುಳುಟ್ಟು ಪಾತೆರೊಂದುಳ್ಳೆ‌ಂದಾಪುಂಡು. ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರುಸಿನ ದುಂಬುದ ಜೀವನೊಡು, ಆಯೆ ಕಾಡ ಕುಡಿಯ ಆದುಪ್ಪುನಗದ ಆಯನ 28
