Page:Ün viedi ill'oter muond.djvu/18

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

— 14 —

e d'amur per nossa lingua. Da l'otra vart füss que bain pcho, sch'ellas mettessan in dumanda ün' ulteriura lavur in uniun ed abinaunza. Amur e lavur, ma tuottas duos unidas sun il meglder mez per mantgnair ün simil s-chazzi. Da que ho güsta nos rumauntsch dabsögn al pü ot grò. E da quels chi aman e lavuran seriamaing per nos linguach nun avains temma, ch'els fatschan ir in bovas que cha nus avain fat. Scha els chattan per böd da strer our ün pêr pennas eistras a nos utschëin rumauntsch, ün pêr pennas, chi sgradan fermamaing sieu simpel vstieu grisch, schi pür chi fatschan. Eir nus salüdains lur sforzs e las tendenzas da mantgnair il rumauntsch pussibelmaing incorruot e da salver que chi ais vairamaing genuin. Fand otramaing as cuntinuess a der svess armas in maun a quels chi'l vöglian adüna darcho qualificher scu dialect taliaun u scu povra lingua bastardeda.

Ma eir als oponents nu vulains fer tüert ed admetter lur buna fè. Be ans pera ch'els exagereschan bel e bain in fand scu schi's vuless metter suotsura e fer scruder l'intera chesa rumauntscha. Povr' ella, povra chesa, sch'ella nu supportess qualche pitschna müdeda, dicteda dals princips atschenos, ch'eir eau d'he adüna fermamaing sustgnieu, qualche pitschna müdeda da sieu aspet exteriur, da sia fatscheda. Alura füss ella bain sün debla fundamainta.

Ed a nom da noss poets e scriptuors as poss dir: Nu mettè taunt pais sül custab. II  spiert da nossa lingua ais quel cha stuais mantgnair, ais quel chi quinta. Quel ais vi e pü in prievel. Udi cu cha vos pövel discuorra, cu cha vossa lingua vain scritta e stampeda. Scha cò ans vegnan suvenz convulsiuns, schi sgür eir cun radschun a bgers dals voss vivaints, chi haun auncha ün po sentimaint per lur lingua. Lavurè e fadiè's cò per cussalver e svilupper quel, minchün a sieu lö, in chesa, in scoula, in baselgia, in pled ed in scrit.

 Spiritus vivivificat, Littera necat!
II spiert do vita — il custab fo murir.»

Ed inaquella vo scu ün straglüsch celestiel sur l'intera radunanza. Da dalöntsch üna vuschina intuna: Ohera lingua da la mamma . . . duos, trais . . . desch, vainch vuschs . . . tuot la raspeda s'unescha, e scu ün coral strasuna e rimbomba la chanzun tres la vasta sela. Ün sentimaint da dalet indescrivibel vo