Přispomnjenja

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Přispomnjenja


1. Klio, musa (grekska nižša bohowka), škitaŕka stawiznopisa.

2. Słowjenjo, dźensa najličbniši splah indoeuropski w Europje; dźěla so po swojich sydlišćach na tři hałuzy: 1. wukhódnu z Rusami (Wulkorusami, Małorusami (tež Ukrajincy abo Rusinojo mjenowanymi) a Běłorusami), 2. zapadnu z Polakami, łužiskimi Serbami a Čechosłowakami a 3. južnu ze Słowincami, Serbokhórwatami a Bołharjemi. Wšěch Słowjanow je drje na 150-160 mil. Hlej w mojej knizy "Krátká příručka hornolužické srbštiny", Rozmłowy č.16. Słowjenjo. - Keltojo sydlachu w Sasu Khrystusoweho naroda nimale po cyłej srjedźnej Europje; dźensa su so wukhowali jenož na połkupje Bretagne we Francózskej, w někotrych městnach Sotiskeje a Jeńdźelskeje a w Irskej. - Germanojo su Jeńdźelčenjo, Flamojo, Hollandźenjo, Danojo, Norwegojo, Śwjedojo a Němcy. - Romanojo su Portugalcy, Španojo, Francózojo, Italojo, Rhetoromanojo (we Šwicy a Italskej) a Rumunojo.

23. Julinske spadanki: Julin = Wineta, sławne wobkhodne město baltyskich Słowjanow, kotrež zniči Waldemar, kral danski, w poslědnim zběžku Słowjanow kónc XII. lětstotka tak do samych zakładow, zo nasta pozdźišo bajka to bu wot morja póžrěne dla njepočinkow jeho wobydleŕstwa. (Hlej č. 96.) Ragusa, italske mjeno za Dubrovnik, dalmatske přimóŕske město, w srjedźowěku sydło kćějaceje južnosłowjanskeje Iiteratury a wumjełstwa (I. Gundulić). Bě hač do XIX. lětstotka swobodna republika. - Miloš, wójwoda južnych Serbow, nawjednik we wuswobodźenskej wójnje l. 1804.

27. Serbske dobyće. Pan, pani = knjez, knjeni. Pěseń spominaca na tri wojny w započatku XI. lětst. pólskeho krala Bólesława Khrobłeho wo Łužicu w tutych wójnach pomhachu jemu Serbja přećiwo Němcam.

34. Sława = Slavia, t. r. Słowjanstwo.

38. Ždyn = hižo.

41. W času poslědnjeje wójny, t. j. napoleonskeje.

42. Lubin, hora na juh wot Budyšina, hdźež pječa spi 7 serbskich kralow, kiž wustupja, zo bychu wjedli serbski lud k nowej sławje, hdyž budźe Lubin stać wosrjedź Budyšina, abo hdyž budźe Serbam najhórje. Čechojo to samsne powědaju wo horje Blaníku pola Vlašimje.

47. Krali českem: wot 1319 hač 1635 słušeše Hornja Łužica k čěskej krónje. W pražskim měrje 1635 bu Łužica wotstupjena sakskemu woleŕskemu wjeŕchej Janej Jurijej, z wuměnjenjom, zo ma spadnyć wróćo k Čěskej, hdyž wotemrě knježacy ród; l. 1815 bu Łužica roztorhnjena mjez Sakskej a Pruskej. Hlej moju "Łužicu", přeł. do serbšćiny wot. J. Wićaza.

48. Autochton = domoródny, prěnjotny wobydleŕ; Rudne hory (něm. Erzgebirge) na pomjezach Čěskeje a Sakskeje; Dźěwin = Magdeburg; Jornandes (po prawom Jordanis) z rodom Alan (Južnoněmc), biskop krotonski w połojcy 6. lětst. Wuda spis wo powšitkownych stawiznach romskich a wo stawiznach gothskich. Gothojo, germanski narod, kiž je zahinyl w času přećahowanja narodow.

52. Wodźan = wódny muž; gigawka (delnjołuž.), běła, hatna lilija.

56. Slepo, kharakteristiska serbska namjezna wjes w pruskej Hornjej Łužicy.

59. Mikławšk, stare budyšinske pohrjebnišćo w rozwalinach stareje cyrkwje nad Sprjewju.

60. Korkotanje = korčenje, tótka = rowaŕ.

75. Wot natwarjenja baćonskeje cyrkwje jěchaju Radwoŕčenjo do Baćona a nawopak; před reformaciju, t. j. před 1517.

77. Serbske nowinaŕstwo: hlej "Słowjesnosć".

81. Parasol = słónčnik; fiakr = korejta z dwěmaj konjomaj (dróžka ma jednoho konja); Petřín = hórka na lěwym brjohu Wołtawy w Prazy, mjez P. a Wołtawu rozpřesćěra so "Mała Strona", hdźež je tež Serbski seminar. Hradčany = tohorunja wyšina na lěwym brjohu Wołtawy. Na H. stoji kralowski hród a katedrala swj. Wita. - Turnov, město w sewjerowukhódnych Čechach. Kozakov, hora pola Turnova. - Jean Jacques Rousseau (1712-1778), franc. spisowaćel. Wotrohowa wul, Swjatomikławšske torhojšćo (nětko Małostronske naměsto) na Mał. Stronje w Prazy.

97. Józef Dobrovsky, załožeŕ studija słowjanskeje filologije, přećel pražskich Serbow w seminaru na Mał. Stronje.

98. H. J. Heger, załožeŕ čěskeho a słowjanskeho rychłopisu. - Pawol Józef Šafařík, wuznamny čěski a słowjanski wučenc, přećel Serbow. - Franta Šumavský, čěski lexikograf.

104. Włochi = Italska.

111. Limas = hora pola Zhorjelca.

113. Ilias je wobšerny grekski hordźinski spěw, kiž wobrazuje nam posłědnje měsacy woblěhanja a dobyće Troje prez Grekow. Přičina k wójnje bě wotwjedźenje Heleny, mandźelskeje Menelaa, krala spartskeho, přez Parisa, syna krala Priama trojskeho. Hakle w dźesatym lěće woblěhanja padźe Troja (město w sewjernozapadnej Małej Asiji, blizsko nětčišich Dardanelow). Homer, po nahladu jednych basnik Iliady a Odysseje (Odysseja jedna wo błudźenju a nawrótu grekskeho wojowarja před Troju Odyssa do Ithaki (kupa zapaduje wot sew. Grekskej), po nahladu druhich jenož zestajeŕ hižo wobstojacych ludowych pěsnjow, haj někotři docyła prěja, zo je hdy žiwy był, hačrunjež činješe sej prawo na njeho jako krajana sydom najnahladnišich starogrekskich městow. - Achajscy, Danajscy = Grekowje. Nadrobnišo namakaš w kóždej grekskej mythologiji.

114. Njezapowědźu = njezapowěm; wila = nymfa; Ogygija - kupa.

115. Kosowe (polo) = wulka a płódna runina w Starej Serbiji, znata z krwawnej bitwu južnych Serbow z Turkami l. 1389. W tutej bitwje padnyštaj wobaj wjednikaj, serbski caŕ Lazar a turkowski sultan Murat I. a swoboda Serbow bu tam pohrjebana. Serbski narod je skutki z njeličomnymi hordźinskimi pěsnjemi překrasnił, kotrež prednošuja t. m. guslarjo; mjez ludom je zezběrał serbski pisaćel Vuk Stefanović Karadžić; ljuba = mandźelska.

116. Smělno, Palow, Zemicy, Tumicy = wsy w sakskej Hornjej Łužicy blizko Biskopic ; boršć - lěs pola Kamjenca.

117. Kopjo = (h)lebija. Z polskich zynkow stej jenož ą a ę serbskej rěči njeznatej, ą = francózske nosowe on w bon, son atd.; ę = franc. nosowe in we fin; ł, ć, ś, ź kaź w delnjołuž. narěčach. (ł) twjerdźe z jazykom na dźasna), ć, ś, ź skoro jako cj, sj, zj; cie, dzie, sie, zie = će, dźe, śe, źe; ó - u; cz = č, rz = ř (rž), sz = š, ź = ž; i před a, e, o, u jako j; w na kóncu złóžkow a słowow jako f (to rěka jako čěske v, nic jako serbske u). Wśo druhe kaž w serbšćinje.

123. Jara woblubljena baseń, woćišćena we "Łužičanu", kotru je zhudźbnił B. Krawc.

131. Krejcar = 2 hałerjej; buchta = woblubjene česke pječwo; šěsćak = 20 halerjow; złoty (šesnak)= 2 krónje (krejcar, šěsćak, złoty su ludowe wurazy, hišće dźensa powšitkownje wužiwane); susodska = čěska narodna reja.

133. Charles wupraj šarl; François = fransoa; Bienvenu = bienwnü (an a en přez nós); Jean = žan; Toulon, tulon město; Pontarlier (pontarlié), město; Magloirowa (wupraj magloarowa).

135. Serbska wustajeńca bě w Drježdźanach w l. 1896; Slovanský přehled, měsačnik wukhadźacy w Prazy pod redaktorstwom A. Černeho wot l.1899-1914; rozgrańane = rozmołwa; stšuja = rěčka; grobla, groblica, cera = pomjenowanje ramjenjow Sprjewje; rědne źowčo = rjane holčo; ustuga - wobsłuženje; ubrania dla rabotników = drasty za dźěłaćerjow.

138. Rok = lěto.

141. Kubšicy, Klukš, Malešecy, Krakecy, Bošecy, Plusnikecy, Załhow, Lichań, Hućina, Delni Wujězd, Bart, Sowrjecy = wsy sewjerowukhódnje wot Budyšina.

143. Nižnij (Nowgorod), sławne wobkhodne město w sewjerozapadnej Ruskej: tež Rjazań; Wanja = Janko, 1 wjersta = 1 km 60 m.

146. Boranecy, Radwoŕ, Lutowč, Kamjenja = wsy sewjerozapadnje wot Budyšina; zhitarachu = jědźechu (ludówi wuraz).

148. Bitwa pola Budyšina w meji 1813.

154. "Swobodna prasa" = swobodny ćišć; "Tydźeńsku Nowinu" załoži 1842 a redigowaše na Smolerjowe namołwjenje H. Zejleŕ; l. 1848 buchu wuzwoleni do sakskeho sejma tři serbscy burscy zapósłancy a to Pětr Cyž, Jan Hajna a Jan Jězorka; sakske knježeŕstwo wotmołwi na serbsku peticiju z 5000 podpismami podatu l. 1848 hakle za 13 měsacow, mjenujcy 28. žnjenca 1849, hdyž běchu serbscy wojacy w drježdźauskim zběžku w meji kralej swěru wobkhowali. Ale Serbam so dósta město ryzy serbskich ludowych šulow jenož serbske čitanje a nabožinska wućba. Za drježdźanskich Serbow maju być 4 króć (!) wob lěto serbske bohosłužby w dwórskej a křižnej cyrkwi a město serbskich sudnistwow dóstachu jenož tołmačerjow, kaž bychmy byli cuzbnicy w samsnym kraju. A šulska prawa buchu w šulskim zakonje z l. 1873 hišće tójšto přłtřihane.

155. Tygodnik = tydźenik; Sreznewskij, ruski wučenc, kiž pućowaše w 40tych lětach po Łužicy, hdźež so zezna ze Smolerjom; hlej moju knihu, Z čěskeho listowanja J. E. Smolerja 1920. "Lausitzer Magazin" němski wědomostny časopis wukhadźacy w Zhorjelcu. Paw. Józ. Šafařík, basnik a archeolog čěski; jeho "Słowjanske starožitnosće" přełoži do němčiny serbski wótčinc Mósak-Kłosopólski.

157. Vyšehrad a Žižkova hóra, horcy na prawym brjohu Wołtawy ; Belveder abo Letná, hórka k ranju wot Hradčina abo Hradčanow na lěwym brjohu.

158. Smoleŕ piše, zo je jeho Čelakovsky w l.1842 do Čech sobu wzał; to je zmylk. Smoleŕ bě w Prazy a w Čechach hakle l.1843, kaž je widno z jeho pražskeho lista Douchej. Hlej moju knihu, Z čěskeho listowanja J. E. Smolerja, str. 60.

160. Tuchoŕ, wulke budyšinske pohrjebnišćo při "Lubijskej drozy"; hroni = groni - praji; Hungeŕski = wuheŕski; Šafařík hlej c. 155; Jan Kollár (1793-1852), čěski basnik, zbasni w sonetach "Sławy dźowku". Měješe tež poćahi ze załožerjemi "Societas slavica budissinensis (hlej nast. "Serbske studentstwo" č. 193.); Adam Mickiewicz (1798-1855), najwjetši basnik pólski. Jeho najwuznamniše dźěła su "Dziady" (prjedownicy) "Gražynaa, "Sonety krymske", "Pan Tadeusz" a "Kónrad Wallenrod". - Alexander Sergejewič Puškin (1799-1837), najwjetši ruski romantik a załožeŕ rus. basniskeje rěče kaž pola Serbow J. Ćišinski. Jeho najlěpše dźěło je hrónčkowany roman "Eugen Onjegin", ke kotremuž spisa pozdźišo hudźbu ruski komponista Čajkovskij.

163. Wo Błotach jedna Domanjowy "Přewodnik po Błotach", wudaty w Prazy 1920; hlej tež nast. 135.

164. Texas, južny stat w Zjednoćenych Statach Sewjeroameriskich.

166. Cyłu nowelu do čěskeho přełožil sym we zběrcy "1000 najreńšich nowel" w Prazy 1916.

170. Julius Caesaŕ, romski wójnski nawjednik a spisowačel (44 před Khr.). Bu wot Bruta zakłoty l.44 před Khr., hačrunjež měješe jeho za swojeho lubuška, dokelž mysleše sej republikanska strona w Romje, zo ma mysle staru republiku wotstronić a sebje sameho na samoknježerje - kejžora -powyšić; zastupy = črjódy, syły; Kassius a Kaska, přisahancy prećiwo Julijej Caesarjej; Markus Antonius, přećel Caesarowy i wjednik luda po smrjerći J. Caesara; Luperkule, Lupercalia, romski swjedźeń wočisćenja i přezjednosće; Nerwijowje, germansko-belgiski kmjen, z kotrymž Caesaŕ wojowaše a jón potłóči l.87 př. Khr.

171. Dr. Ćěsla wumrě l. 1915; Kral je swoju přłručku "Naše dźiwadło" wudał w l. 1914; Bukecy (n. Hochkirch), wjes k ranju wot Budyšina; Khwaćicy a Zarěč wsy k połnocy wot Budyšina; Jak. Bart = Jak. Ćišinski; Mikławš Žur, nětko scholastik pri budyšinskim tachantstwje.

172. Miliduch, serbski wjeŕch, kiž padny l. 806 pola Hvernafełda přećiwo wójsku frankskeho krala Karla Wulkeho; Milecy, knježacy ród serbski.

173. Friaulowje, Ladinojo a Rhetoromanojo, małe romanske narody, po rěči najbližše Italjanam. Bydla w ital. Alpach a mały dźej w Šwicy; A. N. Pypin, ruski wučenc, kiž napisa zhromadnje ze Spasowičom "Stawizny słowjanskich literaturow". "Stawizny" přełožł do němčiny J. B. Pjech; Towaŕstwo Pomocy za studowacych Serbow, załož. l.1880.

175. Běłorusojo bydla w zapadnych gubernijach Ruskeje, jich susodźa k połnocy su Litwjenjo, k połdnju Polacy, ke kotrehož kralestwu wulki dźěl jich. dołho słušeše; wjersta = 1 km 60 m.

177. Wo Ćišinskim je napisal tež M. Andricki rjanu brožurku w lěče 1906: hlej tež dźěła Ad. Černeho a dr.

179. "Serbski dom" w Budyšinje bu wotewrjeny 1904.

182. Ruska je rozdźělena do gubernijow, na kotrejež čole stoji gubernator. Gubernija wotpowěduje pruskej prowincy abo sakskemu wokrjesnemu hejtmanstwu; Saratow (na 200tysac wobydl.), město juhowukhodnje wot Moskwy, srjedź płódneje rataŕskeje krajiny; moveton = frc. mauvais ton = njezdźěłanc, bjez hładkich wašnjow.

183. Serbski (homiletiski) seminar w Hodźiju, załoženy 1877 wot fararja J. H. Imiša k praktiskemu wudospołnjenju ev. theologow w serbskej rěči. Nětko je seminar w Hrodźisću, pod wjednistwom fararja Mrózaka.

191. Hórnik, Imiś, Pful, Zejleŕ, Čišinski atd., hlej zapis spisowaćelow; Franc Ladislav Rieger (1818-1903), čěski Ijudźićel, prichodny syn Fr. Pałackeho, z kotrymž załoži 1848 najstaršu čěsku politisku stronu t. mj. "narodnu", pozdźišo mjenowami staročěsku. Bě tež přećel našeho J. A. Smolerja; wysoka mohila t. j. wulkotny rowowy pomnik Riegrowy stoji na sławnym pražskim pohrjebnišću na Vyšehradźe, hdźež wotpočnja zwjetša wsitcy wulcy ludźo čěskeho naroda.

192. Lubin, hora k połdnju wot Budyšina. (Hlej nast. č. 42.)

193. Fr. Palacký, Józef Dobrovsky, Hankaadruzy: Hlej w mojej knizy "2 čěskeho listowanja J. A. Smolerja Budyšin 1919); Sima Milutinooić(1791-1847), južnosłowjanski basnik, draroatik a historik. Najwjetšeje slawy sej doby ze cyklom lyriskoepiskich basni "Srbijanka", hdźez sławi južnosłowjanskich rjekow. Hlej tež Wićazowe nastawki wo serbsk m studentstwje w čěskej "Stud. posće" 1919 a w "Serb. studenće" s. 1.

197. Arnošt Bart přebywaše jako predsyda serbskeho Nar. Wubjerka wot januara do měrca a wot apryla do póžnjenca 1919 na měrowej konferency w Parizu.

199. Józef Dobrovský a druzy - hlej w mojej knizy - "Z čěskeho listowanja J. E. Smolerja; Franc Vymazal (1841-1919), čěski nakładnik a wudawaŕ typiskich praktłakich rěčnicow "Snadno a rychle" ; Antonín Marek (1785-1877) faraŕ, horliwy čěski spisowaćel a budźićel; Karl Alois Vinařický (1803-1869) faraŕ, čěski basnik a šulski organisator; Dr. Hanuš Máchal (* 1855) čěski a słowjanski literarny historik; Ludwik Kuba, zberaćel a wudawaŕ serbskich narodnych pěsnjow (hlej jeho "Slovanstvo ve svých zpěvech"); je tež molował wobrazy serbskich wótčincow w budyšinskim Maćičnym domjej; Józ. Perwolf (1841-1892), čěski slavista, profesor na waršawskej unłversiće; Světozor, pražski wobrazkowy tydźenik; Slovansky Sbornlk, čěski měsačnik wěnowany wšosłowjanskim zajimam, wukhadźacy w Prazy wot 1880-87 pod redaktorstwom Eduarda Jelínka (1855-1897), horliweho pěstowarja čěskopólskeje wzajomnosće; Florian Fencl, faraŕ we Vodňanach w južnych Čechach, wulki pěstowaŕ serbskočěskeje wzajomnosće, autor mnohich nastawkow wo Serbach, prećel Ćišinskeho a Fr. Krala (hlej jeho nastawki w Čěsko-serb. Wěstniku 1920); Vítězslav Hálek (1835-1874), čěski basnik, wos. lyrik, dramatik, spisowaŕ romanow a powědańčkow; Svatopluk Čech (1846-1908), pódla Zeyera a Vrchlickeho najwětši čěski basnik ryzy čěskeho ducha a beletrista; "Osvětovy Svaz" w Praze prócuje so wo wyšše zdźělanje šěrokich ludowych worštow. Ludowa universita.

203. Litomyšl, Česka Třebova, městačcy we wukhodnych Čechach. Litomyšl je ródne město sławneho čěskeho komponisty Bjedricha Sraetany, molerja Ot. Mařáka, narodohospodarja F. A. Braunera a dr.; Čěscy bratřa: Jednotu Čěskobratrowsku załoži kónc XIV. lětstotka Petr Chelčicky, čěski nabožinsky spisowaćel; Čěscy bratra chcyli žiwi być po přikładu prěnich křesćanow. Křivoklát, hród juhozapadnje Prahi w dole rěki Berounki; Ferdinand I.t wójwoda rakuski, bu wuzwoleny l. 1526 wot čěskich stawow za čěskeha krala. Z tym sa so zakład k Rakusko-Wuheŕskej; Jan Augosta (1500-1572), biskop Čěskich Bratrow; wulki wichor l. 1618, t. j. 30łětna wójna; běłohorska bitwa bě 8. nov. 1620. Tu přewiny Ferdinand II. čěske stawy, kiž běchu so na krótki čas wuswobodźili a sej za noweho krala Bjedricha Falckeho zwolili. Tu započina čěski narod spadować, jeho najlěpši wótčincy - kaž na pr. wulki pedagog Jan Amos Komensky - běchu nuzowani wótčinu wopušćić, čěska rěč a literatura spadujetej tohorunja a čěske zemjanstwo so poněmčuje. Hakle horliwi wótčincy započinachu za 150 lět, kónc XVIII. lěts. čěski narod wubudźeć. W XIX. lětstotku zesamostatnjuje so čěski narod bóle a bóle, najprjedy literarnje, potom hospodaŕscy a politiscy, skónčnje tež we wšitkich směrach; w swětowej wójnje 28. oktobra 1918 doby sej tež swojeje politiskeje samostatnosće a zjednoćiwši so ze Słowakami wutwori Čěskosłowaksku republiku.

204. Pětr Bezruč (Vlad. Vašek) wuznamny basnik najmłodšeje čěskeje generacije. W swojej basniskej twórbje (Šlezske pěsnje) nam zobrazuje potłóčowanje čěskeje narodnosće w prjedawšej rakuskej Šlezskej.

209. Serbske hibanje započa so 13. nov. 1918 ze załoženjom Narodnebo Wubjerka w Budyšinje.

213. Korhojnistwo = bataillon; stoćina = kompanija; Čuprija wjes w Serbiji; Altona (173 tys), město pri Hamburku; Podolska, krajina w južnej Ruskej.

215. Wot 11. nov.; 11. nov. 1918 bě prěnja zhromadźizna serbskich wótčincow w Serb. Domje, kiž załožichu Nar. Wubjerk; E. Bart bu z prěnim předsydu.

217. Saksoswěrni, wubjerk saksoswěrnych Serbow, załoženy na nastork sak. knježeŕstwa, zo by wojował přećiwo N. W. a Serbsk. Zwjazkej, narodnej organisaciji wšěch Serbow; inferialny, njeknicomny; 22. junija 1919 buchu zasudźeni jich dźěławosće dla serbscy wótčincy dr. A. Muka, Nawka, B. Dobrucki, Hicka, Hantuš k jastwu a pjenježnemu khostanju; Termopyle, skalna wuzcina w srjedźnej Grekskej, hdźež zadźerža spartski kral Leonidas z horstku swěrnych přemócne wójsko perskeho krala Xerxa tak dołho, doniž so Sparta njewobtwjerdźi. Leonidas wězo zahiny.

219. Wo rozdźelu mjez hornjej a delnjej serbšćinu hlej zkrótka w mojej Přiruccy hornjołužłskeje serbšćiny; wobšěrnje wo delnjej serbšćinje jedna dr. E. Muka we swoj "Historische und verglełchende Laut- und Formenlehre der nieder-serbischen Sprache" a G. Šwjeja we swojej praktiskej Rěcnicy. - Delnjo-łužiske słowa, kotrež by Hornjołužičan ćežio zrozumił: Spójšłej = šłoj, gólka = hola, lěsyk, gaby, aby = hdyby, chopłś (se) - zapoěeć, ifaeńa dla = zhubjenja (minjenja dla).

220. Tamkor = tam, tatan = pohan, humarłik = mortwy, hulicowaś = powědać, liochłoźeńe = wokřewjenje, pomrokotnosć = zaćěmnjenosć, mě = mjeno, hopry = wopory, wótergi = druhdy, póraś se = ćahać, lěc = hač, (ńe)gluka = (nje)zbožo, Šćećin, něm. Stettin, město pri wuliwje Wódry do baltyskeho morja; Welikogrodska = Meklemburska.

221. Malsny = hibity, šarcaś = swórčeć, barcaś = bórčeć, šćokany = bity, lasny = spěšny, cywkaś = zywać (spinkać).

222. Gumno = zahroda, pomsćiś = wjećić, južor = hižo.

223. Łdza = sylza, zachada = so minje, nimerny = wěčny, niriier = wěčnje, zajtšo = jutřisi dźeń.

224. Kśasaś = křesać, šćipeł = šćuka, pozwignuś = zběhnyć, hobojměś = wobjeć.

225. Kšasaś = kročeć, chamny = błuki, ćmowy

226. Perw´ej = prjedy, žrědlo = žórło, kužoł, zachopeńk = započatk, pódejśpnik = podan; Kóstnica, něm. Konstanz, město při Bodamskim jězorje.

227. Sprojty = haluzaty, kórabja = rjebło, weto = tola.

228. Rdžaś = třepotać, znank = swědk, jěsno, jěsńej = spěšnje, spěšnišo, huźesyś - zastróžić, huchytaś = wućiskać, wumjetać, zněś = kliněeć, hobleźaś = zblědnyć, w kšwi = w krwě, sćaklina = złoba, pón = potom, wóstśonu = wotřenu, skoboda = swoboda, honiměś = woněmid, hobłapiś = wobdać, predobyć, zahobtužyś = jimać, hugroniś = wuprajid, zogoł = hołk, mań = črjóda, syła; Markhrabja Gero napadźe Łužicu a Milčansku (Hornju Łužicu), dokelž chcychu so Serbja wuswobodźić a so z Polakami zjednoćić, nad kotrymiž tehdom knježeše Mječisław I. Ale Gero přewiny Łužicanow a Milčanow, ale widźo, zo jeho dobyće njebudźe trajne, preprosy k sebi do Młšna 30 łužiskich a milčanskich wójwodow, kotrychž da při hosćinje skóncować (w l. 963). Přirunaj činohru čěskeho spisowaćela Aloisa Jiraska "Gero" přełoženu prez M. Andrickeho do serbšćiny a nastawk č. 222.

229. Ned = hnydom, hucabnik = wučeŕ, wótźělba = wotrjad, wotdźělenje, pśijazny = prećelny, wězba = zwjazk, zwisk.

230. Zuk - zwuk, zynk; tšuga = hrjebja, struha, rěka; struskaty = kwětkaty.