Nunod dö kongef telid vpanas in München 1887.
1. Büjens kongefa.
[edit]Kongef balid vpanas in Friedrichshafen 1884 ivälom sögi, kel pikomitom, plepalön kongefi telid in tim e zif pötiks. Sög at äninom segun nol oba sölis: Kniele Rupert in Allmendingen as bisiedel, Müller in Calw, Gutensohn E. in München, Fieweger in Breslau, Obhlidal M. in Wien e Lenze in Leipzig. Dinads vpik ivedoms somiks in yel 1886, das datuvel vpa, Schleyer J. M. e kopanals mödik söga äklödoms, tim pötik ekömom-la; kludo älonoms kongefi telid plo yel 1887. Kongef balid ijenom in Vürtän, kelöp züpans balid vpa isibinoms. Ab bi vpaklubs gletik pistitoms bevüno in Bayän, pato in lezif München, kopanals söga plepadöl äsludoms lonön zifi in Bayän plo kongef telid. Vpaklub balid löstänik in Wien-Meidling äsäkom täno vpaklubi München, va vpaklub at vilom lovesumön stitamis al kongef telid. Vpaklub München äsiom. Klub in Wien-Meidling äpenom täno al München, das kongef telid binom leveütik, das klub Wien-Meidling vögodom viliküno plo zif München as top kongefa, das spelom, sög pövälöl okudom, das sluds kongefa telid no osibinoms te su pöp äs pos kongef in Friedrichshafen.
München päsludom levöladliko e vävögo fa sög plepalöl as zif kongefa telid in balsetelul yela 1886. Slud at pänotom vpaklube München fa bisiedel söga plepalöl in balul yela 1887, e pänotom vpeles valik me „Vpabled“ fa Schleyer de Konstanz in balul 1887, e me „Cogabled“ vpelas“ de München. Kniele R., bisiedel söga plepalöl, äjonom veüti kongefa telid, kela bekonsälams otefoms noganami fümik e dugami balugik vpa.
Dunöf plo e ta kongef ävedom poso. Vpaklub Wien-Meidling äbekonsälom statudis fümik plo dugam e dugef vpaklubas valik tala ed änotom atis vpanes valik me Vpagased de Wien. Gross K., kopanal kluba München, äspodom ko söl Lange R., cif kluba in Konstanz, al plakön vipis söla Schleyer. Spod at ätefom yufi plo söl Schleyer. Tiks pespodöl evedoms dilo sluds kongefa telid fomü „stimasoled.“ I spods mödik ejenoms de München al seläns al plakön büfo vipis e mobis dat äkanon bekonsälön, kelis otas äkanon-la yüfön.
Söl Kerckhoffs in Paris äniludom, slud al kongef telid älicinom te de vpans anik deutik, kels äviloms bo mekön tikadis okas as lonis plo vpans valik tala, ed äbinom kludo balüdo tael kongefa telid.
Klub in München älovesumom noe stitamis kongefa, soi delidis ut stitamas, kels se ninsums plo nütlidakads no popeloms-la. Äbeginom vobis voik plo kongef in folul yela 1887, bi idagetom jü tim at fäloikosi nonik de söl Kniele R., kel ibegom vpanis valik, ninsedön vipis e mobis tefü kongef al om. Vpaklub München ävälom balüdo sögi plepalöl okik plo kongef. Söls suköl päväloms. Schnepper H. as bisiedel, Kubics R. e Gross K. Disasögs tel päväloms fälo. Balim, ninöl sölis Heigl, Hoffmann Otto, Schmidt Ph., al jäfön lödis plo vpans ovisitöl kongefi; votim, ninöl sölis Löw, Hoffman Fr., Becher, al nunodön gasedes kudadinis vpa e kongefa, kels änitedoms i nevolapükanis.
Poso vpaklub München äbekonsälom, in dels kimik kongef ojenom-la. Vpans mödik ilenunoms vipis okik. Mödiküns otas ävipoms lafi balid jölula as timi pötikün. Vpaklub München älonom kludo delis 6 id jü 9 id jölula al kongef ed ävüdom vpaklubis valik tala e vpais dabalik valik me nüm 5 Cogableda, kömön al München in dels penömodöl e dilsumön vobis mödik e leveütik, kelis kongef at mütom-la sludön e dafinön. Älonom fälo leodi vobas e zälas ed änotom oti vpanes valik me nüm penömodöl Cogableda. Änotom fälo yegis pöbekonsälöl in kongef: glamat, vödasbuk, penam vpa, kadem, vpaklub valemik, bür zenodik e. l. Klub äbegom togo, sedön suno länotis tefü dilsumam, pükats, mobs, vips e. l. bisiedele söga plepalöl in München, dat at kanom maniföfön otis me Cogabled. Gaseds votik eposbükoms notodis at sukü beg bisiedela.
Lasams fäloik söga plepalöl äjenoms balüdo al bekonsälön dinadis pömaniföföl me gaseds. Sukü bekonsälams at disasög gasedik äbeginom vobis oka. Äpotom kilna nunodis vemo lonedik tefü pakam vpa, kudadins kongefa e vobuks vpik gasedes 350 länas difik.
Gaseds ti valik veütik pälüjonoms me atos al vp e mödiküns otas enotoms sezükis se nunods söga at.
Söl Gab Tauffkirchen-Lichtenau ilovesumom sugivi, ployegön statudis plo kadem vpik e plo klub valemik, lätikis tefodü statuds ya peployegöl fa vpaklub Wien-Meidling, kelis vpanas[2] mödik e vpaklub München iläsevoms.
Ployeg pekofüköl at päbekonsälom täno in lasams kil ä kluba ä söga. Ployeg pebekonsälöl pämaniföfom in Cogabled nüm 6.
Disasög al sükön lödis plo vpans ovisitöl ibegom bevüno govis lelodas bayänik e selänik, givön völadlöfi lonedikum gebilietes al München plo ovisitels kongefa. Lelods bayänik ed ans selänik ägevoms begi at. Disasög penömodöl ibegom govi lelodas bayänik, oloveletön cemi patik al kanön dagetön vpanis foginik in zenodastejöp zifa München. I beg at pägevom.
Dot ivedom bevüno in lasams vpakluba München, va dilsumels valik u te tidels vpa laboms giti vögodön, u va vögodam binom öjenöl ma vpapklubs efe segun mod kimik. Klub äsludom, loveletön lonami moda vögodik kongefe it, ab äbegom deno vpanis valik penön tikadis tefü vögodam bisiedale söga plepadöl in München.
Mobs lemödik tefü votams glamata e penama vpik pipotoms bevüno bisiedale, söl Schnepper, kel ämekom bükön balidis in Cogabled nüm 7, kel äpubom tö finü velul. Ye mobs mödiküns pepotoms tö in dels balid jölula 1887 e teldiks päpotoms sägo du kongef it. Ifi mödiküns otas pebükoms in Cogabled nüm 8, valiks no äkanoms pabükön büfü kongef. Tumöd mobas äjonom voiko zesüdöfi kadema vpik, ibo kongef nonik kanomöv bekonsälön otis du tim nelonedik sibina okik. I datuvel vpa isepükom vipüni oka pötü lasam valikodik yelik kluba Vürtän, stabön kademi vpik in kongef telid.
Vpaklub München ävälom nog disasögi al dekön topöpis kongefa ed al bevolekön musamis plo kongefels. Söl[3] at äninom sölis Haunstetter, Kortmann, Kner e Knappe. Söls at elefuloms gudiküno sugivis okas.
Zids getama vpanas e lasama zälik.
[edit]Vpans anik de Bayän, Tirolän e jipladal Flenta ikömoms ya mälüdelo, jölul 5 id, Dil gletikum otas se läns votik äkömom velüdelo, jölul 6 id. Disasög plo vpans visitöl ägetom otis in cem patik stejöpa zenodik in zif München. Cem at binom voto pelonöl as valädacem plinik; govef lelodas bayänik ilofom oti vpaklube München diseinü getam vpanas nakömöl. Disasög penömodöl päyufom fa kopanals mödik vpakluba München.
Vpans de Löstän e de Deut nolüdik äkömoms büzendelo, jölul 6 id. Pükots mödik dö lonams lezesüdik e dö stad vpa äjenoms sikodo ya bevü vpans at in stejöp zenodik. Nütlidakads e plogams plo kongef pägivoms in cem gletik. Flan balid plogama äjonom magi segun ployeg lekanala Kortmann, kopanal vpakluba. Äjonom cili se sköt zifa München, kel kipom e geilom stäni, su kel vöds at binoms: „Lasam valikodik telid vpelas tala in München 1887.“ Genial vebom disü stän, notom kongefi vole me hön, disü kel tan lonedik lagom ko vöd „vekömö.“ Genialils kil veboms susi ko sköt vpa. Sol, su kel lilädon vödi „volapük“ xänom susi len horit e bestalom me lit golüdik cili, stäni, genialis e sköti vpik.
Vpans äkanoms i lemön in cem patik demali jönik plo lasam vpik, keli söl R. Kubics idunom lefulön, fälo bukili, kel pilautom fa söl K. Gross pato plo visitels kongefa. Tiäd bukila at äbinom: „Dukiel vpik da München e zümöp oma.“
Vpans älasamoms okis zendelo in „Café Gassner“, kaföp nilikün lä stejöp zenodik ed ävalädoms nakömi söla Schleyer, datuvala vpa. At änakömom pozendelo düp kilid e lafik. Vpans de Vürtän e votiks änakömoms ötüpü söl Schleyer. Jipladal Flenta, läd Pallier, söl Schnepper e Gross ägetoms omi tlidöl se vab lelodik. Läd Pallier älensteigom mali vpik lasamik datuvele, kel pädukom täno al cem getik, bifü kel vpans ta enakömöl büfo e pladalef vpakluba München ipladoms okis ed ägetoms nu datuveli me: lifö, vekömö!“ Datuvel pädukom täno ini cem geta, kö vpans plisenik päbitopoms ome. Poso vpans foginik ämogoloms al lenlogön zifi. Söl Schleyer pädukom fa Schnepper ini loted. Lödans mödik zifa München äkömoms ini stejen al logön datuveli vpa.
Volapükans foginik golöl da süts zifa päsüpitoms vemo fa mönableds len guls sütas. Noe vpaklub München inotom lödanes zifa kongefi e zälis plo kongef me mönableds, soi pösods votik, äs tedels zigadas, vinas, bukas e votiks inotoms vpo canis gudik okas in mod at. Mönableds gianik äbinoms anu pasukleböl, kels änotoms musami zälik vpanas in bilöp „Löwenbräukeller.“ In litöps bukatedamas, fotogafelas, vätopo vpans älogoms demagi datuvela vpa. In stauds zifa München älilädoms gasedis, kels valik änotoms kongefi ed äbeglidoms vpanis foginik.
Gased pakikün Bayäna ibükom sägo laltügi, kel äfulom flani lölik bal ed älüjonom veüti vemik vpa e kongefa nuik. — Zif lölik München äbinom vpik in dels kongefa.
Beglidam valemik at äkodedom ya ladälodi yofik in vpans büfü getam zälik in bilöp „Arzberger Keller[4].“ Bilöp at äbinom pedeköl lejöniko fa disasög pelonöl alos e söls Ph. Schmidt e Heigl. Tab, peplepadöl plo datuvel vpa, ästanom in bäkun säla gletik bilöpa. Bims e flols ästanoms po tab. Säl äbinom pedalitöl me lits lemödik lektinik. Vpans älasamoms okis in säl at. I zifans teldik votik äkömoms isi. Söl Schnepper ädeblinom söli Schleyer me vab se loted ed edugom omi düp 8 id ini säl. Söl Schleyer nütlidöl pägetom me maleküm zälik e pädugom al tab peplepadöl ple om, kö äsiadom oki. Söls Kniele de Allmendingen, Müller de Calw, dl. Obhlidal de Wien päsiadoms detü datuvel; läd Pallier de Viroflay, söls van de Stadt de Arnheim, Schmidjörg de Wien nedetü datuvel. Telüm plo hap e hön „Romanze fa Schulhoff“ pämusigom lejöniko fa vomül Ruff e söl Hoyer, kutamusigel. Datuvel legälik ädanom bofikes. Hap binom musigöm löfäbik oma. Jipul jölyelik söla dl. Weiss äpükatof täno glidi poedik vpik suköl.
Glidob olis avendelo
nemü zif münchenik.
Pedob namis leladliko
olse, lotes divik.
Ed ol o lemasel obas,
sevöl pükis mödik,
I li-sevol püki flolas?
logö püki flolik!
Finöl vokob: glidö! glidö!
E volapük ola lifö!
Ägivof täno datuvele flolemi magifik, keli pezälöl älensumom mufälo.
Söl Schnepper, bisiedal balid kluba „München“ äbeglidom volapüko lasami; äpükatom lonedo e bizugiko ed äsuflagom fino lasami vokön kilnaliki „lifö“ regele Bayäna, lesone Luitpold. Lasamef äsuistanom päbetikälöl ed äbefulom kilnaliki „lifö.“ Musigef ämusigom ötüpo tujümi kilnalik e poso hümi netik bayänik, keli lasamef älenlilom, stanöl jü fin ota.
Söl Schleyer pemufälöl äpükatom täno vpo, älüjonom veüti e diseini vemo plagik vpa, kels nitedoms ä ladi ä tikäli. Äbeglidom lasamefi in zif München, in zif bila gudikün, ed ävipom seküni lasamefe. Lasamef äläsevom omi, äsuistanom ed äkanitom hümi vpik, keli musigef äkopanüfom.
Vpaklub München ädunom poso sedilön zälanümi Cogableda pedeköl me demag datuvela „söl Schleyer“ e ninöl bepenami blefik zidas se lif ota. I bukils ko kanits vpik päsediloms in lasamef at.
Vomül Ruff ämusigof täno vitueleto fänümi söle Schleyer, kel äsepükom danüni e läsevami levemik jivituele genialik me vöds leflätik plo juit lekanik, keli imökof ome.
Vomül Rauschmaier de München äkanitof kanitemi „a tel.“ Päläsevof vemo.
Söl Obhlidal äbeglidom lasamefi nemü klub „Wien-Meidling“, äsepükom cogiko tikädis oka. Lasamef päbeglidom fälo fa söls Fieweger de Breslau, Schmid Georg de Jveiz, Lautenbacher de Oelsee, van de Stadt de Arnheim e. l.
Pükots dö bekonsälams kongefa e kanits äcenoms balvoto in lasam ed änitedoms somo lasamanis, das mödiks otas äbliboms jü pos zeneit.
Balüdel, jölul 7 id vpans älasamoms okis büzendelo düp 8¾ in bilöp „Löwenbräukeller“[5]. Bilöp at äbinom pedeköl senediko me stäns netas difik, kels änotoms lasami bevünetik lödanes zifa München. Säl legletik bilöpa pidekom len völs flanik oka me festuns e sköts netas ti valik. Govef zifa München iloveletom stänis e skötis at klube „München“ al dekam säla. In bäkun säla zöp plo pükatels ästanom. Tab plo bisiedef kongefa ästanom nebü zöp. Fot bimas planas e flolas dekik pimökom po zöp e tab. Demag gianik datuvela, pelefulöl fa lekanal Haunstetter, pipladom in fot at. Pänot gianik plösenöl topöfi nolüdik, pepänöl fa söl pänel Kortmann, pipladom sus ot. Ködot regela lesonik pipladom in glup planas bevü leins tel lä völ visoik.
Söl Schnepper as bisiedal söga plepadöl ämanifom lasami zälik düp 10id ed äbeginom välami büra kongefa. Ämobom söli Schleyer as bisiedali balid, ab at äklemom cali demü stad sauna okik ed ävilom binön te stimabisiedal kongefa. Söl Schnepper ämobom täno söli dl. Kirchhoff, plofed nivera Halle-Wittenberg as bisiedali balid, ab at ädenesiom cali. Söl Schleyer ämobom täno välön söli Kniele R. as bisiedali. Ab ädenesiom i cali bisiedala ed ämobom denu välön söli Kirchhoff, kel pos beg denulik söla Schnepper älensumom cali bisiedala balid.
Mobü söl Schnepper söls suköl peväloms poso: söl gab Tauffkirchen-Lichtenau as bisiedal telid, söl Gross de München as sekretan balid, söl Fieweger de Breslau as sekretan telid, söl Lott de Wien as läsiedel balid, söl van de Stadt de Arnhem as läsiedel telid.
Söls at äsiadoms okis len tab bisiedefa detü e nedetü söl Schleyer, kel nu ädanom denuo demü getam magifik ladlik e löfafulik, kel ijenom ome in München ed äsagom deutapüko:
Lasamef lestimlik! Ävendelo du getazel esagob dani ladlik oba in volapük. Adelo padlänob, dunön atosi id in motapük löfik obas efe balüdo plo get glolik, ladlik, löfafulik, keli lezif München edunom ädelo obes. Obs foginans valik äbinobs vemo stunöl dö atos, kelos ejenos is du tim so blefik. Mutob koefön, Konstanz mükik, kel evedom obe vemo löfik, no ikanom-la dunön atosi; ibo nämals semik zesüdoms al zels semik, e nämals at sibinoms is ed ekluboms okis gudiküno, dat alik segun näm oka läpolom, das dels at vedoms jeno lezelik. Sikodo sepetob denu dani oba oles valik.
Ibo zif zülogob as legenal döla gletik, kela pladal binob, mutob stunön e no nolob, feki kimik sötob konsidön balüdo, eti stuna ud ati dana plo utos, kelos ejenos in Bayän e pato is in München. No vilob nemöm nemis mödik, ab anis mutob nömodön deno maniföfo se danablig.
Läsevob daniko, kelosi söls Gutensohn, Schnepper, Gross, Kubics is in München e söl Kolling in Rinapalzän edunoms plo vp in Bayän. No kanob nemön nemis valik, ibo binoms tu mödik. Labob egelo in kap oba nemis 3000 manas, ko kels spodob. Kanols tikön, das kap oba binom pefenöl. Dledob ofen deulön! Nedob yufi, sükob somi e logob i yufi.
Binos stunik, kaladans lio mödik ekovoboms al volekön plagiko döli at. Bal binom sikik as penädel, votik as lovepolel, at binom spodel bizugik, et tablöfel plobik smatapükas…, sodas feleigoböx dunöfi vpanas kol bienatat, in kel alik labom sugivi oka de jireg jü vobel lätik.
Gletikos e jönikos ejenos id in läns lineka deutik in Löstän. Pato mutob nemön siko sölis dl. Obhlidal e Lott in Wien. Nemob nemis at, bi ladob omis ed eseivob sukü spod as nämalis plobik e blufik, kels jäfoms — äs söls büo penömodöl — te dini it, e kels nekonsidöl nitedis valik pösodik eblinoms jünu te vitimis. Ed atos binos mal gudikün plo volapük.
If logob al nolüd, mutob stunön, kelos id us ejenos dub näm vemik bisiedala pelestimöl obsik, söla dl. Kirchhoff. Äbinos äs magügavöd, ven nun ätonom da Deut: niveraplofed lestümik e lemäkabik, söl dl. Kirchhoff in Halle ekösekom i nämi vemik oka vpe. Tiemo elogob denu, das nol binom valüd, komü kel valikos blegos oki. Lesi, nol binom näm valüdik. Nemob nog läsevo söli dl. Böger in Hamburg…
Dö stim geilik, keli ägevols ädelo obe, sagob te vödi bal: seitob stimi valik at futü genial, kel dugom obi, futü döl gletik, kela pladal smalik binob.
Kelos gälos üno ladi oba, binos senitot, das peblöfos ya nu, das pük obik äs votik nonik pötom plo ted, melak, plo tävels e pelato i plo nol. Ab tapükob id is zeliküno, das vilob komipön ta pük lifik sembal u sägo modlänön somi. Äs ob ladob motapüki deutik löfik ed epoedob sikodo in om du yels tels, so talan alik votik löfom e divom motapüki oka. Binoböv men bolötik, netefodik, stupik, if desänob-la, lapinön motapüki sembale. No, tadilo; dub vp. oba motapük pasuemom mödo gudikumo e japälikumo e palenadom vilikumo. Ob it no enolob distinis mödik motapüka obik büfü yels 5—6 so kulado, äs nu vp oba tidom obi; a. s. vöd „Ziegelei“ kanom bemalön namuni teinöma ed i topi, kö teinon. In vp distinobs japäliko atosi, in lif kösömik ye seledo u leno.
Volapük no binom pük nedutanas sod tikelas; muton tikön in om. Tö in vigs lätik etuvob das finot deutik „ung“ labom bemalis tel, ab id atis distinobs in vp; a. s. geböl vödi „Ausgrabung“ nek tikom foviko, das vöd at bemalom telikosi. Bemalom dunami sesepöna, if sagob: „sesepam de Pompeji“, o. b. sesepam, kel jenom in Pompeji, u bemalom dinis pesesepöl o. b. sesepoti. Bemalob balimikosi me finot „am“ votimikosi me finot „ot“.
Volapük binom pük tikela ab i lada. Lads nenumik ekluboms okis in vp.
Tikels, kels nevelo inilomsöv balvoto nen pük oba, pekluboms me vp. Mens se läns fagikün givoms balvoto nami blodlik in flenüg. Sikodo if vp oba yufom, das blodam valemo pasteiföl menada dudlanom aiumo, edagetob vikodi, kel no kanom binön bo jönikum. Ibo godik binom bu valikos löfäl ed in om e dub om balugäl sölomös obis. Balug in zesüdikos, in votikos lib e setök manifik e klülik dölas.
Binob balid, kel dälom menodami vpa, if menodam zesüdom jeno.
Finob nu ko lüjon at: if steifobs, das menahet paxilom aiumo se tal, dü tikäls paklüloms me kapälüb klülik dub pük bevünetik.
Finob nu ko lüjon at: if steifobs, das menahet paxilom aiumo se tal, dü tikäls paklüloms me kapälüb klülik dub pük bevünetik e lads niloms, täno edagetobs vikodi glolik. If atos no äplöpos-la, ämutoböv sagön dö lifef nuik: gebinol po tikäl geilik Glika, kel peplösenom as sam fa Sophokles. Sevobs das Sophokles sagom in Antigone geilikünosi e nobikünosi, kelosi vönub epälom in sap pükedik: οὔτοι συνέχθειν ἀλλὰ συμφιλεῖν ἔφυν=no sibinob al kehetön sod kelöfön.
If menahet no ädepubom-la, ägebinobsöv sägo po dukals kuliva bäleromik, kela penädel sembal sagom: „Candida pax homines, trux decet ira feras.“
Nolob, das pükob se lad plisenelas valik. (Läsev liflik.) Sikodo vöd lätik oba binomöd adelo in plad at, kelosi esivob tö büfü dels anik se labun e kelosi oba flen löfik, fatänik nu takedöl in God, poedel badänik Viktor von Scheffel epenom vöni in buk somik:
„Füdatimo neovo kladahet, neovo bidahet, neovo mödahet, sod menalöf valemik!“ (Läsev dulik.)
Pükats votik.
[edit]Täno niveraplofed Kirchhoff se Halle äxänom su pükatöp. Päbeglidom kleiliko. Äsagom za:
Kongef telid leigom kapi lugoda „Janus“, labom logodis tel. Pleid gälik nidom se logod bäkivedik. Vp eglofom gletobidiko sis yels jöl. Bim vpik peplanom fa nam fiedik len mel jvabik. Evidom nämiko lamis oka ovi tats kulivik valik tala. Dalon sagön ya adelo utosi dö jafam vpa, kelos völados plo vobädüb legik alik näma dölik menas: „Ars non habet osorem nisi ignorantem.“
Ab füd ölefulom nog sugivi fikulik; logod telid kapa „Janus“, kel peflekom al füd, malom atosi. Vpan alik binom pebligöl aivobön i füdo. Riv seka alik seistom nis. Jalud netik e vül pösodik mutoms pofagön jalud e vül sötoms binön nepesevik in kinän vpa.
If oplöpos-la lenkonfidön vedami füdik vpa cödefe äs „Areopag“, kel ninom manis kapälik netas kulivik, obinosöv pöglidöl betikälo. Mostep plöbik no flagom mekön mödumi vödas, sod flagumom revidön jalepo lonis lotogafa, deklina, vödipladama, revidön i vödis pefomöl jünu. No ut dalom nemön oki as konsefäliki, kel vilom konsefön valikosi, sod konsefälel te ut rivom stimi neme okik, kel jepom gudikosi.
„Uf vp binom datuv nezesüdik e no völadom seniti menas tiköl feviko[6], äs taels niludoms jeniko, ud vp binom pük ut, kel befulom sugivi subimik, binön med bälama rezipik netas valik tala. Kilidos no sibinos. Konsefobsös, dalöpobsös fägi vpe, kel seistom alike obas len lad, befulön sugivi lesubimik at. Kübäds ufaloms büfü disam kilid sola sis nu. Stel läbik nidomös ove lasam at len jol fluma Isar! Vödamal obsik binomös: volapük balik, volapükans baladik!“
Läsev levemik äsukom pükateli.
Poso söl Einstein de Nürnberg, literatel, äbexänom pükatöpi. Äpükatom dö „jen blüfas väpükik.“ Älüjonom vobuki oka „büjen vpa“ ed ävipom, das pükavestigel okopladom jenavi lefulnik väpükas. Änömodom blüfis yeltuma 17 id bemalön tikis menik me nums. Äpidom, das Leibniz e Wilkins elüvoms vegi lebalo velätik, fomön vödapüki. Serban Moses Paic älüvom fino tiki, nümön suemis. Bachmaier in München ävilom denu sepetön suemis me nums. Pükavans vemik äyufoms söli Bachmaier, kela vödabuks äpuboms in püks 18. Sog päfomom al pakön tikis söla Bachmaier. Sog äninom nolelis leplobik mödik. Regefs tatas Yulopa äbinoms löbik bekonsälön siti söla Bachmaier in kongef, ab mon ädefom söle at, kel no äkanom lefulön kodo vobädi oka. Sits valik vönik laboms defi suköl: no kanon pükön segun sits at.
Sukölos binos jen: Mens vönik ilaboms kapälübi mödikum plo döl pasigafa sembal; kadem nolik in Köbenhavn älonom nog in yel 1811 prämi plo datikam pasigafa gudikum. Tuvon bepükami in „vödabuk plo pükots fa Brockhaus“ dö vobs väpükik fa Leibniz, kel lesagom: „Beginot vemikün ä benodikün äbinomöv, if vobäd fa Leibniz äplöpom-la. Ab sägo dul lifa mana mäkabik at no esätom al lefulön vobädi somik.“ Schleyer edatikom vobädi somik. Men ut sinom ta mostep velatik, kel nog binom tael väpüka.
Söl Gutensohn, tidel in München, äpükom dö pakam vpa sis begin ota: Vürtän binom kled vpa. Söls Kniele e Lautenbacher äbinoms balids, kels äfünoms klubi 1882 in folul. Kongef balid vpanas ejenom in Vürtän. Schleyer ipükatom in zif bayänik Kempten balidna 1884. Gutensohn estabom klubi in München.
Söl Schnepper äpakom vpi me pükats e tidüps somo, das vpaklub „München“ nu ninom kopanalis 300. Söl literatel Einstein äpakom vpi in Nürnberg. Klubs sibinoms nog fälo in Regensburg, Augsburg, Ansbach, Tölz, Simbach e. l. Söl Colling estabom klubi in Ludwigshafen ed in Mannheim. Klubs mödoms okis in Nolüdeut danü söl Kirchhoff, kel binom lejälel vpa. Klubs pästaboms in Löstän, Nugän, Dän, Sved, Norveg, vätopo. Vp nitedom nu i nelijanis. Vp binom pepaköl üno in Nedän. Tidels 422 pedipedoms jünu fa Schleyer, 109 otas binoms in Nedän. Klubs 20 äbinoms in län at ya 1885. Vp pepakom vemo in Flent, sägo in Fikop ed in Silop. Klubs pestaboms in S. Domingo Meqiko, Portoriko. Num vpanas suämom bo balioni. Vp zilekom aigletikumo. Tim ut efegolom, du kel ekofon ed esmilon dö vp, efegolom visü pak gletik vpa e visü lejen, das mans mäkabik nolas evedoms züpans e födels vpa. Vp omedom melaki lölik su tal.
Pos pükat at ropam äjenom du minuts bals, dat lilans äkanoms juitön bosi in staud bilöpa. Täno söl Herold de München äpükatom dö lumufam tonabas in vp ed in püks atimik. Äblöfom segun studs okik vpa, das pük at e vöds oka binoms pefomöl segun noms fümik pükava e nevelo binoms vülik. Äseplänom lonedo atosi me zitätam samas mödik.
Täno söl Colling de Ludwigshafen äpükatom nog blefo dö mod gudikün pakön vpi e dagetön züpanis. Älüjonom vpanis plisenik al valüd pükatas maniföfik, al vobädam gasedas al fag. Äbekom vpanis gebön ofeno medis at al pakön vpi. Ävipom lepato, das julans lemödik potidoms in vp.
Telegams lemödik se läns ti valik Yulopa inakämoms[7] bevüno, kels äbeglidoms lasamefi ed ävipoms seküni plo bekonsälams. Telegams at päkomlilädoms fa bisiedal plofed Kirchhoff, kel äfinom poso, düp 1 id pozendelo, lasami zälik me lifö plo regel lesonik Bayäna „Luitpold“.
Pladals mödik gasedas Deuta ibinoms plisenik, i pladals gasedik zifas teldik, in kels vpaklub sembal no nog äsibinom as sam Berlin, Leipzig e. l.
Pos finam lasama zälik lasamans ägoloms in staud „Ungerer“ Dachauerstrasse 9, kö glefid zälik äbinom peplepadöl omes. Säl in staud äbinom pedeköl me bims e flols. Musigef äbinom in bäkun säla. Flolems gletik ästanoms su tabs. Söl Schleyer päbeglidom me musig.
Lised zibas äbinom peblimöl lejöniko me köls vpik: violet, golüd e glün. Zibs äbinoms suköls: Zebasup. Fitamayoned. Bubaloet ko pötets e fidaplan yulibik. Loets gana u döka ko säläd u pom pekuköl svidiko. Zibs svidik.
Dlinapets mödik päpükatoms: Söl vunasanel Kniele äsagom: Elovegivobs fäti vpa söle „Kirchhof“ (vpo: funafeil), ab spelobs as krits, Kirchhoff ogegivom obes vpi pefomöl gudikumo.
Söl Kirchhoff ädanom, äbömetom konsefön vpi legudiko ed ädlinapetom lädis plisenik.
Söl Fischer se Regensburg äpükom vpo dlinapeti lejönik.
Söl Schnepper ädlinapetom vpi, ed ävipom ome paki gletikün su tal lölik.
Telegams änakömoms levelo; telegam bal ävipom ya, sedonös kadi ko zibalised etelegaföle. Vip päbefulom foviko.
Pos glefid bizugik lasamans ädisipoms okis jü lasam klänik balid.
Lasam klänik balid.
[edit]Balüdel, jölul 7 id, düp lulid pozendela, lasam klänik balid äbeginom. Balüdo ämuton sludön dö mod vögodama.
Söl Schnepper se München änunodom mobis tel vpanas tefü vögodam du lasam: va mödanum vpatidelas plisenik u mödanum vpanas valik plisenik sötom lonön völadlöfi sludas lasamik.
Söl Fieweger se Breslau ämobom, slud nonik sötom-la völadön, ta kel plu ka vpans bals plisenik vögodoms.
Söl dl. Böger se Hamburg äpükom i gönü mödanum legletik vögodas as maf völada plo slud alik.
Söl Schnepper äsagom, lasam labom giti sludön ma mödanum plisenanas vpik. Slud evedöl somo labom völadlöfi segun süm lasamas votik. Fovo äsagom, nek dledomös, das vpaklub München migebom numi kopanalas plisenik oka, al dagetön sludis, kelis vilom. No esludobs büo bosi dö vögodams obsik du kongef, sod kopanal alik kluba kanom e sötom vögodön segun tikäd oka.
Dl. Obhlidal se Wien älesagom vilöfi oka läsevamön vögodami ma mödanum balik plisenanas. Äsagom atosi i nemü vpans ut, kelis äpladalom.
Söl Schnepper ämobom: vögodam kildilas tel plisenanas gönü slud sembal givom völadlöfi slude at as lone plo vpans valik tala.
Mob at söla Schnepper päläsevamom vävögo. Lasamef äbekonsälom täno mobi, votön penami tonaba „spiritus asper“ e lensumön tonabi latinik „h“ pla „spiritus asper“.
Söls dl. Kirchhoff de Halle, Schnepper de München, Fieweger de Breslau, Schleyer, datuvel vpa, ädilsumoms bekonsälami.
In vögodam „spiritus asper“ pänosom plo vp e tonab latinik „h“ päpladom pladü tonab glikik, dat vp. labom penami te bal, o. b. latiniki.
Söl Schleyer äsagom täno: bi tonab „h“ = (ch deutik) pemosumom se volalafab oma kodü slud lätik, söton lensumön tonabi „q“ pla „h“ plo volalafab; änunom, das söl Lange Rudolf in Göttingen emekom ya vöno mobi at, güvon tonabi deutik „ch“ me „q“ in penam fonetik.
Mob at päläsevom vävögo pos bekonsälam blefik.
Lasam äbekonsälom täno penami nemas lönik. Penam netik, pämobom as völadlik; penam vpik in kläms, nebü penam netik, pämobom leiko al sinifam sepüka netik. Söls anik änunodoms dö mög, mekön bükatonabis volapükik ko kazet al lenunön me ats betonami nemas lönik.
Penam nemas lönik segun penam netik päläsevamom vävögo, leiko penam vpik in kläms nebü penam netik ed, üf mögos, gebam bükatonabas ko kazet al sinifön betonami nemas lönik.
Kodeds veütikün sludas at äbinoms:
1) Völadlöf gitlik e yusitik lönom te pename netik nemas lönik.
2) Melak penedik kanom pabefulön te in fal at, if nems lönik papenoms segun penam netik.
Bekonsälam dö votam penama vökädas äjenom täno.
Söls Fieweger, Schnepper, Schleyer, Lentze de Leipzig, dl. Kirchhoff, Gutensohn, Knoblauch e Schwarzmaier de München, Kniele de Allmendingen, Kolling de Ludwigshafen ädilsumoms bekonsälami lonedik.
Penam „ä, ö, ü“ (ko püns tel) pla penam jünuik de Schleyer päläsevamom de plu ka kildils tel plisenanas. Plisenans te vel ätavögoms.
Kodeds votama at äbinoms:
1) Dil gletikum vpanas penom vökädis ko püns tel ove vokals a, o, u.
2) No kanon bükön vätopo vpi, bi bükels ti valik tala no laboms bükatonabis penama vökädas modü Schleyer.
3) Vökäd pebüköl smaliko segun penam de Schleyer kanom palilädön te fikulo.
Plisenans anik äsäkoms dö gebam beginatonabas gletik.
Söls Schleyer, von Rylski de Wien, Schnepper e Fieweger ädilsumoms bekonsälami blefik.
Gebam tonabas gletik beginü sets e beginü nems lönik päsludom vävögo.
Tefü gebam tonabas gletik beginü tonabalien alik poedotas plisenans anik äpükoms, leiko tefü betonam in poedots, ab vögodam no äjenom.
Lasam klänik telid.
[edit]Pos bübepükam valemik bisiedal balid lasama, dl. Kirchhoff ämanifom lasami ed ämobom, gevön söle Schleyer, datuvale vpa, stimasoledi väyelik as yufi plo vobs vpik.
Plisenans, deputals de läns difik Yulopa ed i Nolümelopa, äläsevoms ed äsludoms stimabi somik. Slud ad[8] pänotedom söle Schleyer nütlidöl, kel ädanom mufälo.
Lasamef äbekonsälom täno mobis tefü bisilabs „ji-“ ed „of-“. Söl dl. von Rylski de Wien ämobom bisilabi „of-“ as soeliki al bemalön geni jilik.
Söl Schleyer ätapükom mobi at. If vilom-la nosön bali silabas tel at, mutonöv nosön bisilabi „of-“, bi silab at no kanom pagebön al fomam vödas nulik, as sam al fomam velibas, kelas timafoms beginoms vokaliko.
Söl von Rylski ädenumobom bisilabi „of-“ al bemalön geni jilik e bisilabi „om-“ al bemalön geni manik.
Söl Herold de München änotedom, das bisilabs „om-“ ed „öm-“ binoms pelonöl ya lonedo.
Söl Schmitt de München äpükom gönü bisilab „ji-“.
Söl Dornbush de London äpükom gönü bisilab „of-“ demü dagetam nelijanas plo vp.
Söl dl. Obhlidal de Wien äbekodom bizugis glamatik e tonik bisilaba „ji-“ ed eläsevom tikädi söla Schleyer.
Söl Kolling de Ludwigshafen ävipom sibini fovoik bisilabas tel „ji“ ed „of“ al distinön i fovo vomi pematöl e vomi calik; ämobom i topön bisilabis tel at nemedamiko len vöd tefik, efe demü telegafam nedelidik; ibo silab ko tanamal pacedom fa telegafans as vöd bal äs vöd basilabik.
Söl Fieweger ämobom, vögodön balüdo dö sibin fovoik bisilaba jilik te bal.
Vögodam äjionom plisenanis plu ka kildils tel gönü bisilab te bal.
Büfo ävögodom, kiom bisilabas tel at sötom sibinön in vp, söl Bernhard de München ädasäkom tikädi söla Schleyer.
Söl Schleyer ädenuom kodis glamatik gönü bisilab „ji-“ ed älesagom, das okanom gebön nevelo bisilabi „of-“ as soeliki in sit oka.
Söl Schnepper ämobom, gebön silabi „ji“ as bisilabi e silabi „of“ as posilabi plo gen jilik e nen tanamal.
Vögodam gönü bisilab soelik „ji“ äjonom plunumi gletikum ka mödanum lonik.
Vögodam gönü bisilab „of“ äjonom pösodi nonik vögodöl plo silab „of.“
Söl Schleyer äsagom gepükü säk, das ogebom nevelo silabi „om“ al fomam velibas.
Söl von Rylski ämobom, das nem nima sembal bemalom bidi nima. Bemalam patik plo nim manik binomöd bisilab „om“, plo nim jilik bisilab „ji“. Mob at päzepom.
Äsäkon nog tefü tanamal po bisilab „ji“. Söl Schnepper äpükom gönü süm e leigafom ed ämobom gebami bisilabas e posilabas valik nen tanamal sesumü silabs netonik „li“ e „la“.
Söl Fieweger äpükom i ta tanamals po bisilab „ji“ e bifü posilabs „ös, öv, öd, öz“, ab plo tanamal in gebam de „li e la.“
Vögodam tefü tanamal bisilabas e posilabas äjenom vävögo ta gebam tanamala. Te silabs netonik „li e la“ konsefoms tanamali.
Söl Schnepper ämobom: finatonab ladvelibas valik, kels no binoms ladvelibs oko, sod licinoms de vöd votik, binomöd „o“.
Söl Schleyer ätapükom, bi finot „ik“ binom gudik ä plo ladyeks ä plo ladvelibs.
Söl Fieweger äbegom lasami lonön nosi; äsagom: suemod telnik kanom lönön finote „ik“ a s: „kömon läbik“ kanom malön: „kömon läbiko“ u „kömon as man läbik.“
Söl Schleyer äpükom gönü nefikul plo beginels vpa; om flagom distinis feinik te de pösods, kels viloms penön stüli kilid plofedas.
Söl von Rylski äcedom i finoti „ik“ as gudiki plo ladyeks e ladvelibs.
Söls anik ämoboms, loveletön cödäti kademe pöfünöl.
Vögodam dö mob söla Schnepper no äjenom, ab vip valemik päsepükom, gebön finoti „o“ plo ladvelibs licinik, ab no cedön finoti „ik“ as pöki, if kapälnöf no defom kodü finot „ik“, e loveletön cödäti tefü finot „o“ kademe.
Bekonsälam lonedik e hitik äjenom dö nosam lenpükafoma plütik „ons“ e dö güvam ota dub lenpükavöd balik „ol“.
Söl „plütik“ Herold äkoefom dodi oka, va dalon lenpükön lädi sembal me „ol“ pla „ons“. If no vilon „ons“, sagonöd „oy“.
Läd Pallier de Viroflay, jipladal vpakluba flentik, änotedof säkü Herold, das läd flentik nonik penofof u ponofoföv ven pelenpükof u polenpükoföv fa sembal volapüko me „ol“.
Söl Fieweger de Breslau äsäkom, va vpans viloms globön balim votimi. Om it ägepükom: nek kanom siön atosi. Sikodo lononös, das pönop „ol“ binom pönop plütik äs a. s. „Sie“ deutik e „vous“ flentik e. l.
Söl Kniele de Allmendingen äpükom, gönü plütapönop patik „ons“, kel pötom südodi deutik e votapopik.
Söl dl. Kirchhoff, bisiedal kongefa, äkomedom pönopi „ol“ as fomi gudikün al lenpükön votimi.
Söl Schnepper äcedom i pönopi „ol“ as lenpükafomi gudikün demü kods glamatik tikavik e jenavik. Glamat vpik demanom kosonati „s“ al fomam plunuma. Ab vöd „ons“ labom ya in banum mali plunuma. If vilon fomön plunumi segun noms glamata vpik, muton siadön telidi „s“. Ab palkosonats panedäloms segun glamat. Güvam palkosonatas „ss“ (= onss) dub „z“ (= onz) binom sesum, kludo nedalik. I nevotam vöda „ons“ in kimfal plunuma binom nedalik, bi suemods difik mutoms labön i suemodamalis difik segun nom de datuvel vpa.
Tikav demanom, das nen kod patik plüt binom ot kol pösod alik, das pösod balimik pacedom äs votimik. In pösod kilid pönopa no labobs plütafomi sembal. If pükobs sägo dö mayed limepik u regik, no gebobs fomi votik äs if pükobs dö flen u pösod lindifik. „Om, of, os“ binoms ni plütik ni neplütik. If kanobs nelabön in pösod kilid plütafomi, nes vedobs neplütik kol sembal, dö kel pükobs, kanobs nelabön i plütafomi patik, if pükobs al sembal. „Ol“ binom ga oko no neplütik, sod pönop palenpüköla, äs „ob“ binom pönop püköla ed „om, of, os“ binoms pönops pabepüköla.
Söl datuvel Schleyer ebinom vöno i no flen vöda „ons“. Esagom in glamat oka: „labobs nitedi nemödik dö fom düfik „ons“. Menad sötom dejafön denu pianiko „ons“ pleitik, stifik, neblodik….“ Kludo binobsös blodik e gebobsös füdo te „ol“!
Söl Schmidjörg de Wien äpükom leiko gönü pönop „ol“.
Sägo tikäd päsepükom fa flen de „ons“, das vol kanom cedön füdo kopanömi vpanas as volutiki demü geb valemik eventuik pönopa „ol“.
Söl dl. Obhlidal ätapükom tikädi kinik at ed äsagom, das om no dledom atosi.
Täno vögodam äjenom. Mödug legletik ävögodom plo pönop „ol“ as pönop soelik lenpüka. Te pösods lül[9] äbinoms taik.
Al säk pesepetöl poso, liko lenpükön pötiko cädefi, söl dl. Obhlidal äsagom: Kanobs gebön vödis mödik votik in spod e kosad ko pösods cädik u calik. Äfinom: Ab bi steifobs valemo blodami menada, pönop „ol“ binom zelädo vöd pötikün lenpüka.“
Söl Fieweger äbegom dunön dipiko visedikosi e sagön: „ob“ malom pönopi deutik „ich“ (= iq); „ol“ malom pönopi plütik lenpüka; no labobs pönopi neplütik.
Söl Schleyer äsagom: „Stümob sludi kongefa, ab pidob omi.“
Pesagos bevüno, das vögodam lätik ebinom neklülik anes, e sikodo klülälam pedemanom.
Söl Kirchhoff, bisiedal kongefa, äsagom, das fomülam seta pösludöl no ebinom neklülik. Yed al rivön klüli väflanik, äsäkom denu: Li-vilols, das plütafom patik „ons“ blibom in volapük e no pogüvom dub pönop balik lenpüka „ol“? Kel vilom atosi, suistanomös! Volapükans lul äsuistanoms, mödug vemüno gletik äblibom siedöl.
Söl Schleyer äsagom täno, das slud valemik sibinom atoso. Ab änunom nogna dodis, kels izidoms pötü spods oma me pönop „ol“. Enedom notedis in nemalised spodelas oka (pösodas 3000) nebü nem alik, al nolön e memön vpanis ut, kels pänofoms dub pönop lenpüka „ol“ pla „ons“. Äfinom: „Kludo nedobs pönopi voiko plütik. Pos slud at kongefa no läsevob fovo pönopi „ons“; yed al labön deno plütafomi patik, binob plo mob, gebön füdo vilikumo pönopi nulik „oy“ pla „ons“ as pönopi plütik.
Söl von Rylski äpükom plo pönop balik „ol“.
Söl Schnepper änotedom, if te pönop bal lenpüka, o. b. „ol“ sibinom in volapük füdik, nek kanom senön oki penoföl dub pönop at.
Söl Colling äniludom, das kanon gebön „leol“ al sikön sembali, if vilon binön umo plütik kol votim.
Nogna söl Schleyer äsagom, das om no kanom läsevön „ol“ as pönopi plütik. Nogo nedon vödi „ons“, bi beginels teldik volapüka ododoms bo ta „ol“ as pönop plütik. Sikodo „mutobs valädön nog; no nogo siob. Posuadols, das oplakobs nogo teldikosi. Loveletobsös sludi levöladlik kademe pöfünöl!“
Söl Lenze de Leipzig ämobom vödi „iol“ as pönopi plütik.
Söl dl. Böger de Hamburg äsagom, das okanon nunön sludi tefü „ol“ vole lölik, ven volapük uvedom valüd. Mens mödik kofoms nogo dö volapük. Om binom pesuadöl, das kof ovedom gletikum demü slud at. Ye sav ta kof binom balik; vpans gebomsös in spod rezipik pönopi „ol“; ab i gebam de „ons“ obinosöd pedalik jü tim ut, ven vp uvedom valüd.
Söl Heintzeler de Stuttgart, pladal klubas tel, pekomitom fa bofiks, vögodön plo geb fovoik pönopa „ons“. If melakon ko tedals, no dalon lepükön me „ol“.
Söl Schnepper äsäkom: Kikodo sötobs labön e gebön vödis tel al lenpükön? Glamat vpa binomöd balik. Atosi vpans ti valik demanoms; sikodo fagonöd pönopi neplagik e bundanik se vp!
Söl Colling äsäkom, liko kanon lovepolön täno vödis deutіk tel „du, Sie“, if vöds tel at sibinoms in set deutapükik sembal?
Söl dl. Obhlidal ägesagom: nos binos nefikulikum; lovepolonöd pönopis bofik me „ol“ segun slud kongefa.
Söl dl. Kirchhoff änotedom: if vilon jonön distini, penonöd deutapüko pönopis tel at, äs dunobs in püks votik e tefü nems lönik.
Söl Colling: „Kludo no kanon lovepolön setis valik deutapükik in vp.“
Söl Dornbusch de London: „Atos no binos zesüdik; väpük nonik dalom tefodön selednöfis püka alik. Cedön pönopi sembal as plütiki, atos binos te kösöm. Flentan lenpükom Godi me pönop valemik lenpüka flentik „vous“; nelijan me pönop kösömik „you“; deutan me pönop komunik „du“. Nek binom tefü lenpük at Goda plütik u globik. „Ol“ — vöd lenpüka vpik — no binom neplütik; ifi deutans teldik klödoms atosi, bi viloms lovepolön „ol“ te me „du“ tatopü „Sie“.
Söl Schleyer sagom, das pesuflagom ya büfü yels kil fa melopans, lautön plekabuki; ab klödom, das buk somik no pozepömöv[10] fa löpefs glügik, if ogebom-la pönopi „ol“ al lenpükön Godi!
Söl Schnepper äsagom, das „du“ no binom egelo globik sod ofen famülik e flenik, e „Sie“ no egelo plütik sod pagebom i in leblams e globams e lepato kol foginans e nepesevans. I nelijan no cedom egelo “thou“ neplütik e „you“ plütik. Lenpükom ga sägo i dogi oka me „you“ e Godi me „thou“.
Söl Schleyer notedom nogo: „Gebam pönopa „ol“ binom gebam segun segivot balid glamata obik; ogälob obi, if gebam at vedom kösömik in vol lölik. Ab adelo no nogo kanon cödätön dö atos. Loveletobsös osi plage e kademe vpik!“ I om äläsevom fino, das binos te kösöm, cedön pönopi sembal as plütiki.
Söl Rausch, pädal in Tölz, äpükatom nogo vemo gönü pönop „ol“ e äfinom: „If ek cedom „ol“ neplütik, lüjononös omi al flentans „plütik“, kels to „plüt“ okas läsevoms „ol“ sätik plo lenpük.“
Nek äbegom fovo pükatön dö yeg at; sikodo bekonsälam lonedik pefinom fa bisiedal kongefa, söl dl. Kirchhoff.
Säks mödik glamata pimoboms nogo al pabekonsälön (feleigonös „mobs“ in nüms büfik de Cogabled), ab söl Schnepper ämobom, lüvön säkis e mobis glamatik e bekonsälön veütikumosi, mobis dö vpaklub valemik e kadem vpa. Lasamef äläsevom.
Bekonsälam dö vpaklub valemik.
[edit]As stab bekonsälama dö vpaklub valemik pemobom fa vpans anik ployeg ut statudas, kel pebükom in „Läbled de Cogabled“ nüm 6 (yelüp 1887).
Na mob at pelensumom fa kongef, söl gab de Tauffkichen, lautal rigik ployega at, pevälom as nunodel e pladal statudas plo vpaklub valemik pöfünöl.
Ployeg at ilönom in bagaf 1 as begini vpakluba valemik veluli 1 id 1887, dat pöfüds kluba at vedoms nog in yel kongefa it. Ye päsagos, das tim at binom tu sunik demü vobs pödunöl al fünam jenik kluba valemik, e sikodo päsludom, das vpaklub valemik pofünom balul 1 id 1888.
Bagaf 1 id moba äninom i deseti „al mesedön bürefi zenodik.“ Vöds at pämosumoms in sludam, bi büref somik no nogo pisludom fa kongef e bi söl Schleyer igetom ya bömeti „stimaba“.
Deset 3 id ploega no pälensumom as lon; ävilom[11], das kopanal alik vpakluba valemik ogetom „vpabledi zenodik“ plo suäm nedelidikün.
Söl Schleyer it äpükom ta deset at. Äsagom, das vilom tiädön gasedi okik „Vpabled zenodik“, ab das no ogivom govi e redaki timapenäda okik vpaklube valemik, sod om it vilom blibön lönel, lautal e selel gaseda at.
Sekretan kongefa, K. Gross ävipom, das „Vpabled zenodik“ binom vemo nedelidik, dat vpan alik bonedom omi. If vpan alik as kopanal vpakluba valemik bonedom omi, samäds vemo mödik zesüdoms, e gased kanom papübön nedelidiküno.
Söl Schnepper e votiks äblamoms gebi lotogafa selednik in laltügs deutapükik, kels in vpabled de Schleyer pibükoms. „Vpabled zenodik“ blinomöd füdo te laltügis vpik, bi vpans nedeutik no kanoms lilädön u kapälön kösömo laltügis deutapükik. U if blinom deno laltügis netapükik, gebomöd lotogafi kösömik,
Pesagos i, das no söton lönön vpabledi zenodik as calabledi zesüdik plo vpan alik sod te plo vpaklubs.
Denu votik ävipoms redakami votik vpableda zenodik ka söl Schleyer iredakom jü tiemo vpabledi omik. Ävipoms bledi nitedikum, gudikum, liegikum.
Söl Schleyer äbömetom, redakön füdo bledi omik votiko e smalön suämi boneda plo klubs e vpans, if dinäds däloms atosi.
Na söls anik votik ipükoms nogo dö „Vpabled zenodik“, bekonsälam lonedik päfinom e bagaf balid päsludom in vödem ut, kel pebükom in „Läbled de Cogabled“, nüm 11, yelüp 1887.
Söl Fieweger ämobom täno, demü zendelafid ropön nu bekonsälami e fövon[12] pozendelo düp 4, kelos päsludos.
Lasam klänik kilid.
[edit]Bagaf 2 id ployega statudas plo vpaklub valemik ätefom sugivi klubas topik dabalik as limas vpakluba valemik. Nek ätapükom ta nin oma, ab pävipos, pladön omi po bagafs votik, bi no tefom voiko vpaklubi valemik. Atos päsludos i.
Bagaf 3 id tefom nogotami i limami kluba. Deset balid bagafa at lönom siedi e cifami vpakluba valemik. „Bür zenodik“ sötom yufön „cifali“. Sekretan bal pitikom as „löparedakel de Vpabled zenodik.“ „Govel e kädan“ sötoms befulön jäfis govik e monik kluba.
Bi dö cäl „cifala“ nos pisagos, bepükam ävedom dö at. Söls Fieweger, Obhlidal, von Rylski e söls votik äpükoms, e päsludos fino, das cäl cifala binom cäl dunik e no te stimik.
Na söl Schleyer isagom ya büfumo, das om it vilom blibön redakel löpikün e voik de „Vpabled zenodik“, vöds „löparedakel de Vpabled zenodik“ pänosoms. I cäls govela e kädana“ no pälensumoms, bi „cifal“ no ävipom „kädi zenodik.“ Lemän deseta päzepom vävögo fa kongef.
Deset telid bagafa at tefom vpaklubis netik. Bekonsälam ävedom tefü „cifel“, va söl Schleyer dalom danemön omi u va net välom omi.
Söl Schnepper ämobom, das net alik välom cifeli oka. Kods mödik demanoms väli.
Söl Fieweger ävipom, das „cifel“ lödom in zif gletik sembal efe in som, in kel i vpans mödik sibinoms.
Söl Kniele äsagom: „pladalob vpanis kiltum de Württemberg. No kanob läsevön mobis de Schnepper e Fieweger. Söl Schleyer sevom vpanis e nolom distinön omis tefü fäg omas. Kikod kludo välam u te välam nen zepam zesüdik de cifal? Cifel kanom lödön i in top nen vpans mödik, a. s. äs ob in Allmendingen. Sikodo mobob, das cifel pavälom fa net bükipü zepam fa Schleyer.“
Söl Obhlidal ävilom i väli cifela. No söl sembal, kel fädo pedanemom u podanemom as cifel fa cifal sukü kod sembal, olabom ya konfidi neta. Ab cifel pevälöl fa klubs olabom konfidi zesüdik at. Klubs kanoms sevön manis okas gudikumo ka söl fagik. No söton sudlänön cifeli nete!
Pos vöds neveütik votik fino päsludos vävögo, das cifel pavälom fa net e pazepom fa cifal.
Deset kilid bagafa 3id tefom vpaklubis topik as limis netaklubas. Bekonsälam ävedom te dö lifüp kopanalas nütlidöl.
Söl dl. Obhlidal ämobom, das nek dalom vedön kopanal vpakluba topik, kel no efinom lifayeli 18<supid. In Löstän lifayel at paflagom fa tatalons al nütlid in klubs.
Söl Schnepper äsagom: „binos gudik, das mens yunik nütlidoms in klubs e jäfoms us vemo vpi. Yunef binom spel obsik.“ Sikodo ämobom, lonön lifayeli 16 id, ab lägivön setili: „soin lons länas däloms osi.“
Ko votams penömodöl at bagaf kilid päsludom vävögo.
Bagaf folid, teföl zileki vobadöfa klubas valemik, netik, topik päläsevom nen bekonsälam, ye pävipos, pladön omi po bagafs votik.
Bagaf 5 id moba, teföl finani vpakluba valemik pävotom boso. Segun slud ya ejenöl, kel älonom begini kluba valemik de balul 1888, pelam balid stimaba al söl Schleyer sötom jenön tö in yel 1888.
Dl. Obhlidal ämobom, pelön stimabi lafayeliko, sikodo frani lafik in velul 1 id 1888 e flani lafik balul 1 id 1889.
Söl Schleyer äsiom pelami lafayelik, ab no ävipom „kädi zenodik“, pegovöl fa „govel“ patik, sod ästeifom pelami stimaba nemedamo de kopanal alik al om it e nen kalot e kalüg töbik.
Söl Schnepper änotedom: „klödob, das obinos gudikum, das kädans vpaklubas dabalik tekoms stimabi de kopanals, plas kopanal alik sedom nemedamo omi al cifal. Mod teka dub kädans gevom sefi gletikum, das söl Schleyer getom jeno stimabi. E dat klub nonik zögom u nedunom söti pelama at, mobob, das kädans mutoms sedön stimabi peteköl de kopanals al cifel neta e lägivön lisedi kulädik kopanalas al feleigam. Cifel kanom dlänön klubis al pelam, ab söl Schleyer no dalom dunön pötiko atosi. Fovo mobob, bi omutobs klemön bagafis suköl moba obsik sukü vips e sags cifala, das disein obsik tefü stimab pasepükom in bagaf at.“
Na söls anik ipükatoms nogo e söl Schleyer no ätapükom, söl Schnepper päsuflagom stülön vödemi nulik bagafa at segun vips pesepetöl.
Söl Schnepper ämobom täno vpo bagafi ut kel pebükom in Läbled de Cogabled, nüm 11, e vödem nulik bagafa at päsludom fa kongef.
Söl Gab de Tauffkirchen äklemom poso bekonsälami bagafas mäl lemänik moba okik, bi bagafs at ivedoms vanlik demü sluds jünuik kongefa e demü vips e lesags söla Schleyer. Abu ämobom, fövön bekonsälami su stab mobas ut de vpaklub Wien-Meidling, kels pebükoms in „Volapükagased“ nüm 2, yelüp 1. Kongef äsiom.
Bekonsälam balid segun mobs de Wien ätefom gitis klubas in kongefs füdik. Äbalämon fino pos pükats mödik, das klub alik labom giti, sedön legateli bal plo kopanals a tels al kongef, ab das lemäns bevü 20 e 40, 40 e 60 e. l. no pakonsidoms.
Bekonsälam lonedik ävedom dö git klubas, dipedön tidelis vpa. Päsagos, das söl Schleyer labom ya vobi mödik e vipom pasäböladön. Sikodo gevonös klubes giti, xamön e dipedön julelis, ven jinoms digik dipeda tidela. Ye dipedam binomöd glatik.
Söl Schleyer ämobom xamelis patik plo län alik.
Söl Schnepper älobom mobi at, ab ämobom, das cifel netakluba penom e gevom dipedis pos nunod xamela al om.
Pos pükats mödik päsludos, fözogön sludi jü bekonsälam statudas kadema vpik.
Bekonsälam dö „bligs, lasum, setlid e sekikam klubas“ no ädulom lonedo, bi nek änolom gudikumosi ka pemobölosi.
Mob löstänik dö „kongefs“ pävotom nemödo konsidü bagafs ya pesludöl. Söl Schnepper ämobom, lonön binugi kongefas, va kongef binom te lasam bekonsälöl u va binom lasam sludöl e lonöl. Bekonsälam blefik ävedom, ab na nek pükatelas ikinom sagön, das kongefs delidik binoms te lasams bekonsälöl e givöl konsälis ab no lonis volapükanes, päsludos, das kongefs binoms lasams sludöl, so das sluds omas binoms lons plo vpans valik tala e panosoms te dub kongefs votik.
Mob, das sluds nedoms te mödanumi balik, pävotom somo in sludam, das sluds kongefas mutoms labön mödanumi kildilas tel kongefanas.
Bi pimobos, das vüdams al kongefs sötoms jenön fa cifef vpakluba valemik muls kil bifü kongefs, efe ko pesevam delaleoda, al vpaklubs valik, pämobos i, das mobs baik klubas u vpanas dabalik al kongef mutoms pasedön cifefe vpakluba valemik muls fol büfü kongefs, al kanön leodön pötatimo valikosi. Mobs at pesludoms.
Mobs dö „bisied kluba valemik“ no pelensumoms as bagaf itik, sod peyümoms as sluds segun nin dilo bagafe 2 dilo bagafe 7.
Mob tefü „kädan“ kluba valemik no pelensumom, bi söl Schleyer no ivipom kädi zenodik e kädani.
Sukü kod ot mob tefü „sög revidama“ pedeimom.
Mobs kil lemänik dö „ditacöden, nosam e labem kluba“ i no pelensumoms, bi tefoms umo klubis topik u binoms yeg sludama in kongefs.
Somo mobs dö vpakluba valemik pidafinoms. Nu bisiedal balid kongefa, söl dl. A. Kirchhoff äsuistanom e äsagom, das pladals netas valik, steiföl vpi, no binoms plisenik, do nets veütikün binoms pepladalöl dub pösods u mobs pesedöl. Sikodo säk binom pedälik: nets valik li-oläsevoms sludis obsik?
Pladals valik netas difik ägesagom, das odunoms mögikosi valik al dagetön vpanis netas oksik plo sluds kongefa. Pesagos: „mutobs givön sami gudik lobeda, voto kongefs e sluds omas binoms vanlik e nevöladik.
Pos bömet at bisiedal ämobom nogo välami pösodas plo cäls pesludöl (bür zenodik u sevälef vpakluba valemik), ab päsludos, fözogön välami jü del suköl.
Täno söl Colling, telegafacalan, äpükom dö geb vpa in melak, pot e telegaf. Ämobom: begön löpefis tefik tatas nemü kongef vpanas, leipladön vpi e pükis votik, pato tefü suäms telegamas. If atos no binos mögik anu, regefs pabegoms, dunön atosi in kongef potik nilikün.
Söl Enna, deputal vpanas dänik se Kjöbenhavn äsagom, das stud vpa pekomedom pecälanes pota e telegafa in Dän fa regef.
Pos bekonsälam pämobos, das söl Colling sötom lautön begapenoti tefik e lovegivön omi dilekele povälöl vpakluba valemik. At osedom täno penoti at al regefs tatik.
Dl. Obhlidal ämobom, begön regefis deutik, das däloms sädi telegamas ma taif kösömik ab no geilikum äs jü nu. Atos päsludos.
Bevüno vendel ikömom e lasam klänik kilid ämutom pajötön.
Lasam klänik folid.
[edit]Bisiedal balid kongefa, plof. dl. Kirchhoff, ädamanifom lasami düp zül e ämobom välön balüdo cifefi kluba valemik. Söl Schleyer, datuvel vpa, pävälom as cifal; söl Gab de Tauffkirchen in München as dilekel; söls Kniele, vunasanel in Allmendingen, Herold, pükavan, e Schnepper in München as sekretans, balids tel mobü Schleyer.
Täno bisiedal balid äkomlilädom telegami plofeda dl. A. Kerckhoffs in Paris, kel äglidom kongefi. Telegam pälasumom ko gäl gletik.
Poso päpükos nogna dö gased vpik söla Schleyer, kel öpübom as nogot gasedik kluba valemik des begin yela 1888, tiädü: „Volapükabled zenodik.“ Nogot at öbinom segun sluds kongefa fetan vpanas valik tala, pöpenom volapüko, öbinom nedelidikün e öninom dinis calik vpa, sludis, notodis e nunis valik kongefas, kluba valemik e kadema vpik, dat nets valik kanoms lilädön yegis veütik at. Po nuns calik dalom blinön laltügis votik dö lasams, pükats, klubs e. l. tefü vp in netapüks tefik, ye lovepol vpik nunodas at stanomös nebo u diso.
Söl Schleyer äbömetom dunön füdo segun sluds kongefa, kodo ivipom söli Herold as sekretani kluba valemik, dat at ovedom redakel de Vpabled zenodik.
Söl Schnepper ämobom, gebön timi lemänik te al bekonsälam dina vemo veütik e zesüdik, kadema vpik, kelosi kongef äzepom.
Bekonsälam dö kadem volapüka.
[edit]Söl Gab de Tauffkirchen äpükatom dö pöfüd e zesüd kadema vpik, äjonom kademi flentik, kel vobom läbädiko plo flentapük e ämobom, fünön kademi vpik, kela statuds piployegoms fa om e vpaklub München.
Kongef äsludom beginön bekonsälami stabü ployeg at.
Bagaf balid dö disein e begin kadema pälensumom ko votam, das vobädöf kadema obeginom tö balul 1 id 1888.
Bagafs 2, 3, 4, 5 dö limam kadema, dö num e sugiv kademalas, kademelas, kademanas pävotom i nemödo. Älesevon, das kadem mutom binön kopef gletik, if sötom befulön sugivi okik, jafön volapüki jenik, püki bevünetik plo dustod e ted, plo melak e nol, plo dins valik lifa. Ab kopef somik mutom labön limis difik, kels laboms sugivis lönik äs dils koapa menik e kobovoboms, lim alik segun cal e mög oka, alik plo votik, valiks plo stad saunik e benöf binela lölik.
Söl Schnepper itikom kademi sümin mene. Cifal binomös vil kadema, dilekel: kapäl, kademalef: zebüm, kademelef: nevs, kademanef: lims fomöl vaetis koapa. Sikodo imobom in ployeg oka, givön cifale giti zepama, dilekele giti dilekama lisälik. Dilekel dunom e cödätom me zebüm, kodo kademalef binom lim cödätöl kadema. Äs nevs medoms mufi e dugoms seni al zebüm, kademelef kodedom e dilekom mufi o. b, dünöfi kademanas e dugom vobis omas al kademalef. Kademans jafoms (äs vaetis koapik) vödis e fomis nulik plo vp, ab no cödätoms dö oms.
Kongefan nonik änolom gudikumosi, sikodo limam pemoböl pälensumom e mobs dö num e sugiv limas kademik päsludoms leiko. Segun sluds at kademals te 20 sibinoms, bi pösods so mödik satoms[13] as löpef löpikün e cödätöl, ab kademels sötoms sibinön so mödiks äs glups pükas e kuliva sibinoms, e kademans kanoms pajafön ma ned. Dö jafam kopanalas kadema itik pämobom, kel päsludom latumo.
Bagaf 6 moba äninom glupis kademik pükas. Pük veütik alik papladom dub kademel, kel dilekom e konletom vobis kademanas püka ot. Glups pükik no konsidoms miedis bolitik, a. s. glup nelijapükik zisumom Nelijäni, Nolümelop, Talop e. l. nelijapükik. Bagaf pälensumom.
Bagaf 7 dö glups kademik kulivas pälensumom leiko. Dil alik dunöfa menik sötom pakonsidön in vp, sikodo vöds zesüdoms no te plo melak dinik ab i plo melak tikälik. Sikodo fel lölik dunöfa menik pedilom in sekions, a. s. sekion balid: godav relas valik; s. 12id: pükav, literat e jenav kuliva; e. l. Glup alik labomös kademeli bal as cifi e kademanis so mödik äs nedon plo tabled at, al getön vödis vpik.
Bagaf 8 mobas dö kongef kadema pävotom boso fa kongef, ibo päsludos, das kongef kadema zitom ötüpü e ötopü kongef vpakluba valemik, das sluds kademalas nedoms mödanumi 2/3 e pamaniföfoms te in kongef, al labön stadi ot vpa de kongef bal jü kongef votik.
As bagaf 9 lemän bagafa pemoböl pälonom ko lägivs anik. Päsludos, das kadem it ojafom oke statudis kulädik, kels pönunoms kongefe füdik, na puzepoms fa cifal.
As bagaf 10 välam kopanalas kadema päsludom. Kademals kanoms pavälön te fa kongef valemik, ab kopanals lemänik kadema fa kademalef.
Söl dl. Obhlidal ämobom täno, sludön nomis dö gev dinitas vpik votik. Ävilom, das kadem lonom nomis, segun kels steifals dinitas at poxamoms. Dinit plofeda vpik pogevomös te fa kadem e kademef lölik povälomös te se num plofedas vpik.
I söl Schnepper ämobom, das kadem lonom nomis, segun kels steifals tidadinitas vp poxamoms. Dinit plofeda vpik pogevomös te fa cifal, efe te pos xam kulädik steifala komü kademal sembal. Dinits bapikum pogevomsös pos xams fa cifels netik, al säböladön cifali, kel plonom ai tumödi vobas.
Söl dl. Obhlidal ämobom, das plofeds vpik xamoms steifalis dinitas vpik löpatidela e tidela, e das cifels netik daloms givön dipedis löpatidela e tidela te segun mobs plofedas examöl.
Söl Schleyer ätapükom. No ävipom xamami fa plofeds sod fa pösods patik, fa „xamels“, kelis te om it odanemom e odipedom.
Na vip pisepetom, das dipeds pogevoms glato, söl Schnepper päbegom, fomön bagafi dö gev dinitas tidik, kelosi ädunom foviko, e vödem at päsludom as bagaf 11. Sukü slud at kadem lonom nomis, segun kels steifals dinitas: „plofed, löpatidel, tidel vp“ paxamoms. Plofed vpa paxamom e pamobom fa kademal sembal e padanemom fa cifal; löpatidel e tidel paxamoms fa xamels e padanemoms fa cifels netik; xamels pajafoms fa cifal.
Mob vpakluba München dö „finanod kadema“ pävotom ti lefulniko segun bagaf 3 statudas vpakluba valemik. Söl Schnepper ämobom, lonön nosi dö ninsums kadema füdik, sod te demanön güvi sevigabas kopanalas kadema, efe se läpolabs kopanalas vpakluba valemik. Nek ätapükom, kodo päsludos as bagaf lätik (12), das „segivs kadema pagüvoms fa cifal se läpols monik kopanalas kluba valemik.“
Pos bekonsälam e sludams at bisiedal balif kongefa, dl. Kirchhoff äsuistanom e äbekom lasami, vögodön nogna dö bagafs valik ya pesludöl kadema, al lesagön dub atos, das vpans plisenik valik zepoms e olefuloms sludis at. Lasamef lölin nen sesum sembal äsuistanom e äblöfom koteni e zepami.
Täno bisiedal balid ämobom välön kademalis. Söl Schnepper ämobom välön büo söli Schleyer as cifali e söli plof. A. Kerckhoffs in Paris as dilekeli kadema. Cifal kadema e vpakluba valemik binomöd pösod at, efe datuvel vpa. Dilekel pötikün kadema binom bo söl Kerckhoffs, flentan, du dilekel vpakluba valemik binom deutan. Vögodam gönü mob at äjenom vävögo, e pätelegafom foviko söle pl. Kerckhoffs al Paris ko benovips kongefa.
Poso kademals peväloms, mödiküns segun mobs cifala e nen bekonsälam lonedik, efe söls: Silva da Teixara, Iparraguirre, Ferretti, Nilson, Dornbusch, Holden, Sprague, Rosenberger, Obhlidal, von Rylski, Banfi, Bernhaupt, Winkler, Kniele, Fieweger, Herold, Schnepper.
Söl van de Stadt pimobom as kademal, ab ädenesiom foviko e ämobom söli Winkler pla ok. I söl plofed A. Kirchhoff in Halle pimobom, ab äpükom vemo e denuo ta välam. To atos pävälom. Ye no älensumom väli e äsagom, das nevelo olensumom diniti kademala. Pla om söl dl. Müller de Calw pämobom as kademal, ab i söl at ädenesiom kodü bäled oka. Söl Schleyer ämobom täno fleni oka, söli R. Kniele, kel pävälom. Söl dl. Böger de Hamburg, kel pimobom, äsagom, das no vilom vedön kademal, bi no binom pükavan, e ämobom söli Fieweger, kel pevälom. Söl Herold pävälom to yun oka demü nol vpik e pükavik, keli iblöfom dub pükat oka in lasam maniföfik. Fino söl Schnepper pämobom, kel ädodom lensumöm väli, na pivälom ya as sekretan büra zenodik e bi labom livüpi nemödik demü cal e bligs votik. To atos pävälom. Söle Kerckhoffs git pägevom välön kademali telid se ked vpanas flentapükik.
Söl Schleyer äsagom täno, das söls nog anik sibinoms, kels binoms digik dinita kademalik, a. s. söl telegafan Colling e gümnadan Ott. Ab no vpans digik valik kanoms pavälön kodü num smalik pelonöl. Sikodo ämobom omis as okademalis, ab vögodam no äjenom.
Poso bisiedal balid kongefa, dl. Alfred Kirchhoff ämobom, välön komitefi, kel foviko pos fin kongefa sötom redakön sludis valik kongefa. Lasam ävälom e äkomitom sölis Gab de Tauffkirchen, Schnepper, Gross, dl. Obhlidal e Fieweger.
Täno söl Schnepper äpükatom dö kongef füdik e ämobom, dunön omi in län romanik, efe in Paris as zit ut kel iblöfom nitedi gletikün plo vp, e se kel vp igolom al zifs votik länas romanik. Dods anik ätonoms demü stad bolitik Flentäna, ab na läd Pallier jideputal vpakluba flentik ilesagof, das i deutans polasumoms fleniko fa vpans flentik, päsludos, das kongef füdik ozitom in Paris in yel setopota gletik.
Söl Schleyer äbegom lasami, zepön denu sludis ut, kels pesludoms in kongef balid in Friedrichshafen e ädunom lilädön bosi, ab ti nek äsenitom e netaked äbinom gletik. Nemödiküns älilom e äkapäloms vödemi pelilädöl. Ävilon fini lasama.
Pos lilädam at bisiedal balid, söl Kirchhoff äsuistanom e ädanom me vöds ladlik söge in München, kel iplepadom bizugiküno kongefi e idunom so mödikosi e jönikosi al plöp sikik kongefa. Dan mutom pasagön i lezife München, kel elasumom vemo löfafuliko vpanis e edeputom pladali al kongef as mal lestima e lotädöfa.
Söl Schnepper, as bisiedal söga plepadöl e as cif balid vpakluba München ädanom söle Kirchhoff plo vöds vemo flenik e läsevik.
Söl Schleyer, stimabisiedal kongefa, ädanom bisiedale balid e söge kongefa demü dugam bizugik bekonsälamas.
Pos danams rezipik at söl plofed Kirchhoff äjötom kongefi me „lifö“ kilnalik stimü datuvel volapüka. Musigef militik (musigans 45) äkopanüfom dlinapeti at e ämusigom malekümi zälik, du vpans plisenik älemufoms gälo balvoto namis e äbenovipoms kodü sek kongefa, kel ifinom balifo e balugo. Spel gälik änidom se logs valik, ven vpans älüvoms säli dekik kongefa.
Vegam al lak de Starnberg.
[edit]Pos zendelafid vegam gälodik al lak de Starnberg äjenom. Kongefans ti valik ädilsumoms.
Me lezug ävegon da flubs e fots al zifil Starnberg, keli ärivon pos düp bal. Stom äbinom jönikün, lak yulibikün, lukilogam magifikün.
In Starnberg stemabot päbexänom e vatavegam pädunom al Leoni, de kelöp spatavegamels mödikün ägoloms al Rottmannshöhe, plad geilikün e jönikün len lak; us ädlinoms kafi e äjuitoms lukilogami gletobidik al lapabelem gianik.
Pos steb blefik ägeon e ävegon denu me stemabot ovü lak al Tutzing, kela seit binom lejönik len bug veitik laka. Da vildoms e legads äspaton al bilöp gletik e mäkabik, kel seistom dis bims geilik in jad lukalodik. Musam ävedom suno vemo liflik. Dlinapets päpükoms, spels tima füdik gudikün plo vp päsepetoms e nebü pükats fefik i pükats cogik no ädefoms. Tim äfegolom ti tu vifiko e mödiks äpidoms, das düp getäva äkömom tu suno.
In ladälod betikälik ägeon al stemabot e ävegon al Starnberg. Söl Schnepper äpükatom su stemabot nogna volapüko e äfinom vipöl, vp popakomös e pogebomös i su vat äs su län, su tal lölik vp osölomös. Sikodo vokobsös toniko: vp e datuvel oma lifomsös! Valiks ävokoms betikäliko kilna: „Lifö“ e äkanitoms hümi vpik.
Stemabot ikömom bevüno al jol e älänom. Pos düp bal lezug iblinom spatavegamelis denu al München.
Dedit kongefanas.
[edit]Vendel lätik pägebom al koköm lätik in staud Ungerer. Düps kobobina gälik ibinoms tu jönik. Telegam söla Kerckhoffs päkomlilädom, me kel plofed at älesagom, das lensumom cäli dilekela kadema vpik. „Bafö! lifö!“ äbinom gepük plisenanas. Musam rezipik bevü vpans länas difik äbinom vemo flenik e gälik e glum ti ävedom, ven düp dedita äkömom. Gödel suköl dil gletikün kongefanas ävilom tävön denu al lom u al belem lapik. Dedit äbinom vemo ladlik. Lätno gläts päjokoms balvoto e san, saun e läb pävipoms. Täno balim äsumom e äpedom nami votima e „danö! adyö! denulogö!“ e voks votik dedita flenikün ätonoms mödna da staudasäl.
Del suköl komitef älasamom oki, kel pevälom al redakön sludis kongefa. Liedo tim ädefom al dafinön foviko redakami lefulnik, kodo te sluds veütikün päfümoms e päsludos, sedön redakoti sölas Gab de Tauffkirchen e K. Gross al söls votik komitefa pos vakanüp. Na sluds kongefa pixamoms fa komitef löik tefü kuläd e velät omas, päsedoms al söl cifal J. M. Schleyer in Konstanz, beginü balsebalul. Liedo no pemaniföfoms fa om in „Volapükabled zenodik.“
Söl Schleyer e vpans anik äbliboms nogo du del bal in München. Pozendelo ädlinon emo kafi in kaföp gletik, magifik „Wittelsbach“ e vendelo koköm lätikün äjenom in staud „Abenthum“ al befulön nogo bligi lesumik kongefa: — dlinön jampänavini „Volapük“ keli fablüdal oma isedom giviko. Söl Schnepper ädlinapetom vpo al givel nobik e ädanom bligiko ome. Söl Kniele äfövom dlinapetön e älüvokom „lifö!“ datuvale. Söl Schleyer ädanom e äsagom, das no lifomöv nogo, if jikösel löfik Katharina no ekudof-la senitüno e vitimöfüno omi, kodo dan e läsev dütom ofe. Sikodo söl Schleyer ädlinapetom daniko al vomül Katharina, kelof äsuistanof e äpükotof nedlediko e betikäliko!!
Ladälod ivedom vemo yofik, vin ivobädom gudiküno. Tö zeneit äteilom vpanis. Ävipon söle Schleyer, kel ävilom motävön del suköl, memi lesumik e tävi läbik e pos „adyö“ ladlik kongefans lätik ädeditoms balim de votim.
Dels kongefa no pofögetoms fa dilsumels. Ifi ebinoms töbik, ebinoms i gälik sukü balif, flenöf e sek.
Fonät.
[edit]Gased almulik: „Cogabled volapüka”. Yel: 1888, nüm: 15, pad: 120; nüm: 16, pad: 128; nüm: 17, pad: 136; nüm: 18, pad: 144; nüm: 19, pad: 152; nüm: 20, pad: 160; nüm: 21, pad: 168; nüm: 22, pad: 176; nüm: 23, pad: 184; nüm: 24, pad: 192. Yel: 1889, nüm: 25, pad: 200; nüm: 26, pad: 208; nüm: 27, pad: 216; nüm: 28, pad: 224; nüm: 29, pad: 232; nüm: 30, pad: 240; nüm: 31, pad: 248.
Küpets (fonät: ‚Wikisource’)
[edit]- ↑ In nüms mödikün ela „Cogabled” pebükos: sekretana.
- ↑ Bükapök pla el vpans.
- ↑ Bükapök pla el Sög.
- ↑ Ladet ettimik: Nymphenburgerstrasse 71.
- ↑ Ladet ettimik: Stiglmaierplatz.
- ↑ Bükapök pla el fefiko.
- ↑ Bükapök pla el inakömoms.
- ↑ Bükapök pla el at.
- ↑ Bükapök pla el lul.
- ↑ Bükapök pla el pozepomöv.
- ↑ Ba bükapök pla el ävilon.
- ↑ Ba bükapök pla el fövön.
- ↑ Bükapök pla el sätoms.
Se Cogabled volapükelas 1888, Nüm: 15, Pads: 120, Nüm: 16, Pads: 128, Nüm: 17, Pads: 136, Nüm: 18, Pads: 144; 1889, Nüm: 25, Pads: 200, Nüm: 26, Pads: 208, Nüm: 27, Pads: 216, Nüm: 28, Pads: 224.