Novella IX della Giornata I del Decamerone (Lumbaart)/18

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
I parlari italiani  (1875)  by Giovanni Papanti
18-Dialet ferares
Giovanni Papanti I parlari italiani in Certaldo

Una nuvela del Bucasc[edit]

Dialet de Ferara[edit]

Giovanni Papanti I parlari italiani in Certaldo p. 212

A digh doncana che int i temp dal prim re ad Zipar, dop che Gufred ad Buglion al cunquistiè la Tera Santa, a suzzdì che 'na sgnora 'd Guascogna l'andiè al Sepolcar in pelegrinazz, e tarnand indree, arivada in Zipar, la fu da zert birbun vilanament maltratada. E gliee, tuta dulenta par 'sta cosa, la pansò ben d'andar dal re; ma diversi i 'gh dsì ch'la iera fadiga strusciada, parchè al re al iera tant sregulaa e sì bricon che invez ad vendicar gl'ingiustizi fati ai altar, a 'n badava gnanch a punir queli che il ëgh gneva fati a lù; e se qualch d'un al iera instizzii con 'n altar, al sa sfugava fasendagh di dëspet e disunurandal. Avend santii quest, la dona, dësprada pr'an s'puter vendicar, par cunsularas dla sò noia la pansò ad oler punzar la pultrunisia dal re: e, andandagh davanti pianzend, la dsì: "Sacra curona, mì a 'n ven brisa a la tò presenza par utgnir vandeta dl'inzuria ch'a m'è staa fat ma, in sudisfazion ad quela, a 't pregh che 't m'insegni com t'ij suport queli, che com i 'm dis, a 't vien fati, e acsì regulandam da tì a possa pazientament la miè supurtar; che se la putiss dunar, al sa ben Dio com a t'la daria vluntiera, savend che tì t'li port tanta ben".
Al re, che fin alora al iera sempar staa pigar e indulent, come ch'al sa dësmisiass, spraprinzipiand da l'inzuria fata a cla dona, che al vendicò severament, al dvantò un durissim persecutor ad chi contra l'unor dla sò curona dop d'alora 'l faseva dal mal. Giovanni Papanti, I parlari italiani in Certaldo, 1875, pagg. 212-213

Alter variant[edit]

Giovanni Papanti I parlari italiani in Certaldo p. 412
  • Ariano nel Polesine: A digh dunch ch'quand ch'a gh'iera el prim re de Zipr, dop che Gofred 'd Buglion avea ciapaa la Tera Santa, a vgnù ch'una siora 'd Guascogna, com i pelegrin l'è andaa al Sant Sepolcro e, vegnend in zà, co l'è staa in Zipr, l'è staa oltrazzaa da di mascalzon che i 'gh n'ha fat de tut.
  • Corbola: Doncana a digo che quand ch'a gh'iera al mondo el prim re 'd Zipri, ch'l'è staa dop che Gofrè 'd Buglion el s'eva impadrunii dla Tera Santa, è nato che 'na siora 'd Guascogna l'è 'ndaa pre dvozion al Sepolcro, e quand ch'l'è tornaa indree e ch'l'è staa arivaa a Zipri, lì l'è staa insultaa da dla bruta zent con di despieti.
  • Crespino: A digh doncana che in chii giorni ch'a cmandava 'l prim re 'd Zipro, dop d'esser staa guadagnaa la Tera Santa da Gofred 'd Bugliun, è vgnuu ch'una zentildona 'd Guascogna andò pelegrina al Sepolcro e, quand ch'l'è tornaa indree, rivaa a Zipro, da qualch galiot l'è staa maltrataa vilanament.
  • Ficarolo: Doncana a digh che int i temp dal prim re ad Ziprio, dop che Gufred ad Buglion l'ha ciapaa la Tera Santa, l'è suzzest che 'na gran sgnora 'd Guascogna l'è andada in palagrinazz al Sant Sepolcar e, int al turnar indree, quand l'è stada a Ziprio, soquanti birbant senza che liee a 'gh fess gnent, propia da zent scrianzada, i l'ha insultada e tolta pr'al cul.
  • Castelmassa: A digh donca che int i temp dal prim re 'd Ziprio, dop la conquista fata dla Tera Santa da Gofredo Buglion, è 'gnuu che 'na gran sgnora 'd Guascogna l'è andada a disfar un vod al San Sepolcar; da dov turnand, arivada a Ziprio, l'è stada ultrazzada da di birbon int 'na manera infama.
  • Melara: A digh donchen che in chii temp dal prim re 'd Ziper, dop al cunquist fat dla Tera Santa da Gufrè 'd Buglion, a suzzess ch'una siurina 'd Guascogna l'andé in pelegrinagi al Sapolcher; donchen dand d'volta, in Ziper arivaa, da qualchidun om birbant la fu vilanament ultragiaa.
  • Occhiobello: Doncana a 'v conto che ai tempi dal prim re 'd Zipri, dop ch'a ch'è staa ciapaa la Tera Santa da Gufred 'd Bujon, è surzest che 'na sgnora 'd Guascogna l'è andada in pelegrinagg al Sepolcar; e, turnand da 'd là, quand l'è stada a Zipri, di omni birbun l'ha strapazzada.
  • Papozze: A digh donca che int i tempi dal prim re 'd Zipro, dop che Gotifrè 'd Buglion l'eva ciapaa la Tera Santa, è nato che 'na zentildona 'd Guascogna, essend andaa in pelegrinagio a visitar al Sepolcro, int al turnar indree l'è rivaa a Zipro e l'è staa svigliacaa e maltrataa da arquanti birichin.
  • Polesella: A digh donca ch'al temp dal prim re 'd Zipri, dop ch'Gotifredi Bujon l'eva ciapaa Tera Santa, è nat ch'una sgnora granda dal paes 'd Guascogna l'è 'ndaa al Spolcr, vstii da plëgrina e, tornand indrio da 'd là, l'è passaa për Zipri, e lì l'è staa insolëntaa da di birbanti.
  • Stienta: Donca a digh ch'ai tempi dal prim re 'd Zipri, dop la conquista 'd Tera Santa ch'l'ha fat Gufred 'd Bujon, 'na sgnora 'd Guascogna l'è andada in pelegrinagg al Sepolcar e, turnad da 'd là, arivada in Zipri, da di birbun a 'gh n'è staa dit una par fata.

ibidem, de pag. 412