Mordem zone xü de zan kero, zonê xü di pil bo

Dina de nejdie 4000 zoni estê. Taê zoni biê dewlement, taê amê nusnaene, taê teyna qesei kerdene de mendê, taê werte zobina zonu de vurie u aslê xo ra biê dür, taê biê resmi u taê ki biê tomete. Zonê ma ki hata na serru Tirkia de tomete bi. Hama zonê ma cika ki nênustaê mend bi, ebê qesei kerdene hata ewru wes mendo. Nejdie vist serrê ke zonê ma de endi kilami, saniki u meselei nusinê. Verende ra hata nika welatê ma de qomê ma folklorê ma, kültürê ma ceng u harbê sari ra imha bio u kisio. Welatê ma de teyna zonê ma adetê u torê u hardê ma ma rê mendo. Yanê vacime herci xilar bio, hetê varietê qomi ra teyna zonê ma u hardê welatê ma dina de wes mendo.

Zonê ma verendê ra nênusio, cok ra tarixê zonê ma cino. Hama kokê zonê ma sono reseno zonê Avestan, Huzvares, pehlewi, Farski u Iranki.

Her kes ki zaneno ke qomi u dewleti welatê xu ebe zoni, ebê coxrafia, ebê ekenomi u ebê zihnietê roê xu salix danê dina. Ma ke xo ra pers kerd, cikê ma esto, cikê ma cino, aseno ke teyna zonê ma esto. Mordem ke xo ra pers kerd, zonê ma ci hal de ro, têvana zerrê mordemi deceno, cikê zonê ma rê ma wair nêvecinmê u zone ma "feqir" mendo. Mordem ke domonia xo de zonê xo musa u badona qesei nê kerd, wu zon se beno bibo vind nêbeno, cike rei koto zerre mordemi. Wesie de wastena her mordemi esta. Mordem waceno ke na wastena xu biaro hurind u zerrê xu delal kero. Hama teyna wastena mordemu cina, was tena zoni ke esta. Zon waceno ke qesei bibo, binusio, zon waceno ke wext ra wext bivurio tenena zengin u zelal bo. Zonê ma hên hal de ro ke, venga mi dano, venga tu dano, venga ma dano. Vano: Mi xo vir ra meke rê, mi rê wair bivecie u mi bi xelesnê! Nia vano zonê ma. Cikê wastena mordemi ebê zoni yena vatene, zon muavenê mordemu de pirdo de en cipo u en miqerremo. Na het ra zonê ma wesie de non u sola mao.

Helbet problemê welati teyna problemê zoni u ni problemê teyna ebê zoni ki hal nêbenê. Gerekê mordem zeminê wesie ebê. Mordeme ke xeribie de rê, timsalê de Ewrupa de ya ki Hemika de, gereke no zonê xo re wair biveci ê, cikê her het ra himkan esto. xeribie de nuskare zone ma estê, hama wendoxi handê ke senikê vacimê cinê. Nu ki ju problemo. Mi kitab da kami, ei vat: Zone mino, hama ez nêsikium biwani; Mektebê ma cino, maylimê ma cino. Ez van durim ke nia ro, mordem gereke xo be xo maylim bo, ce xo mekteb kero, haeke zonê ma nusnenê inu ra pers bikero, xo tenê biqefelino u pênie de wendene ki museno u nusnaene ki museno. Eke zonê xo ra has keno, gereke ni ceberi mezgê u zerrê xo de rakero. Xeylê mordemê ma Marks u Lenin musê, hama zone xo, kulturê xo u tora xo xo vir ra kerdo. Sima ra pers kon, Marks u Lenin welat ra nêjdio,ya ki zonê ma u kulturê ma? Tae newdari ci ka ki Marks u Lenin ser sie, hande ki zonê u kulturê xo ra biê dür. Mordem kam beno bibo, cika kê qomê xo ra bi dür, hande ki kamia ra beno dür. Mordeme ke kamia xo ra biê dür ya ki kamia xo fetelinê , gereke rehabilite bibê. Na raa vinitena kamie ebê zoni, ebe hunerbendie u kultur bena ya.

Citur ke mi cor vat, wastena zoni ki esta:

Welat veng dano, zon veng dano, Vano: Tu kotia, haq zerqê xo tu sano, Disman, mezele kineno roê mi waceno, Esker nao cimunê tu ver mi xilar keno.

Bihesie xu, venga mi de, venga mi de, ce xu ebê mi pirr ke.

Beno ke roce bar kena sona, Zonê xu domanunê xo rê pêraverde.