Mobs pesedöl (Cogabled)

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

Lasam valikodik volapükelas tala in München.

[edit]

Volapükaklub München, klub zenodik Bayäna glidom fleniküno volapükelis valik kömöl ali München in dels at, e lüvokom omes ladliki „vekömö“!

München, 1887, jölul 1 id.
Schnepper, bisiedel.

Mobs pesedöl nog:

[edit]

Mobs se Spän.

[edit]

Sog Ateneo Caracense e Zenod Volapükik Späna idesidomöv vobadön in Lasam münchenik: ab volapükel nonik Späna kanöl läsön in lasam, al pladalön neti obsik, sog bitopom mobis soga penädo in fom suköl.

Zesüdos ya noganön kopanömi valemik volapüka e stitön kademi bevünetik.

Kadem at pabisiedomöd e padilekomöd fa datuval Schleyer, jü deil oma.

Nilü om lödomsöd sekretel valemik e konsälels tel pavälöl fa koblodels valik.

Konsälels e kademels, kels obinoms nemödik, lönomsöd dinamafiko glupes netavik e calik volapükelas tala, e panemomsöd me väl glupa alik.

Veütos levemo nitedön govamis dat bönoms-la e yüfoms-la pakami volapüka.

Püb bukas, gasedas e. l. volapükik binomöd libik, ab Kadem xamomöd omis kuladiko, e maniföfomöd cedi tefü oms in gased löpöfik.

Votam alik glamata u vödasbuka paxamomöd e padalomöd fa Kadem.

Kadem pübomöd glamati palisälöl e vödasbuki licinavik (etymologisch) e möpükelik.

Zenod Volapükik Späna milagom e lestimom datuvi söla Schleyer, ab klödom pötik e zesüdik dejafön sesumis e fikulis anik, al givön omi nomomafi e balikugi.

1. If konsefon vökädis ä, ö, ü (Logonös 19), penonöd omis äsliko penobs omis is: ä, ö, ü.

2. Kosonat ῾ padejafomöd e papladalomöd fa h.

3. Pötos e binos tikavik negebön löliko r.

4. Nems pösodas e zifas paipenomsöd ko lotogaf lönik omas.

5. Nems ofik läd, vom, vomül e. l. papladalomsöd fa of-söl, of-man, of-vomül e l.

6. Pos pläpods sukomöd egelo kimfal, negelo kimifal.

7. Subsats pakopladöl pailicinomsöd de kimafal banuma, sagöl, as sam: disapen, donagol, kiladel, klinalöf, löpakap, löpatidel, luladel, polabed, pölaklod, vödabuk, votaspanön, e l.

8. Ladyeks binomsöd egelo nevotlik, kludo foms kiof, kios padejafomsöd.

9. Finam ik palovepolomöd egelo fa ladyek, öl fa ladyekabid.

10. Pönop pösoda telid banuma aibinomöd ol, plunuma ols, olas, oles, olis, e l.

11. Pätüp malomöd latino amabam (flent. j’aimais, sp. amaba); petüp malomöd latino amavi (flent. j’aimai, j’ai aimé; sp. amé, he amado); pitüp malomöd latino amaveram (fl. j’avais aimé, quand j’eus aimé; sp. había amado, hube amado). Ibo fetan fomas j’aimai, j’ai aimé, me kels palovepoloms amavi, binoms sümikum ka foms flentik aimai, aimais (sp. amé, amaba), kels mütoms nu palovepolön fa pätüp älöfob.

12. Paitüp panemomöd dulafom, no aorist.

13. Mal sufafoma binomöd pl, ibo vöds mödik pabeginöl fa p jinoms sufafomik. Vöds pabeginöl fa pl, kels binoms nemödikum, popladaloms nefikulo.

14. Ladvelibs valik pafinomsöd in o; kludo sagonöd, boso, ido, iso, kiopo, kitimo, limödiko, luo, nogo, nuo, ofeno, pluo, poso, sio, suno, tano, tio, tuo, uso, yao, zuo, e l.

15. Pläpods valik pafinomsöd in u (logonös 19 e 22): alu, bifu, deu, disu, du, fu, inu, ku, lau, mu, nenu, plu, pu, segu, sisu, su, tu, zu, e l.; detu, nedetu, kodu, e l.

16. Linteleks valik pafinomsöd in io (logonös 19 e 28): Godio!, liedio!, mofio!, vifio! e l.

17. Bisilab alik ailabomöd malami lönik, cedöl das in püks mödik no labobs, al lovepolön bisilabis, nefikuli so gletik ka in deutapük, kela pelicinoms bisilabis volapükik. As sam:

bo…(deut. Sicherlich): boblod (d. Swager); sagonöd bablod, de ba (deut. etwas)

de…(deut. ab…, davon…, her…, weg…): deblinön = herbringen (fl. amener, sp. traer). Jafön = fl. créer, dejafön = abolir; bledön = fl. feuílleter, debledön = effeuiller. Benö! ab jöt e dejöt = fl. clôture; kefön, dekefön = brosser; deilön, dedeilön = mourir e l.

du…(deut. wärend), as bisilab malom durch, dins vemo difik.

ve…(d. lang) dünom al fomön veköm (d. Willkomm), keli pälovepolomöv gudikumo beköm.

18. Posilab alik pagebomöd pöto e te pöto; a. s. äb=finam pösodas; kludo no fälo: filäb, sod filab; af=finam plo nims; kludo no fälo: dog sod dogaf; abu no fälo: kaf sod bo kat. (Kat(=nim) ovedom kaf.) e. l. (Finams mödumik panömodoms nog in mobs spänik.)

19. Vökäds ä, ö, ü, binoms fikulik al sepükön, nekovenik al penön, e fägik al pökön. Kludo müton pladalön omis fa vokals a, o, u, in vöds valik kö atos binos mögik. Also müton sagön: baled, bat, bisa e. l.

20. Sukü votam at balikugik, velibs mütoms finön in on, e pönop nefümik on, kel paigebom nemödo, mütom vedön og.

21. Tonabs kaladik tüpas velibik obinoms a, e, i, o, u, e patüb[1] sufafoma obeginom fa plea (Logonös 13).

22. Pläpods ofinoms in u.

23. Posilabs üb, üg, üt, ovedoms ub, ug, ut.

24. In vöds lemänik kanon nog vitön vökädis böladamik ä, ö, ü, pladalöl omis fa palvokals ia, io, iu, in kels sepükam binom vemo nefikulik, ibo vokal i binom fägikün al fomön palvokalis, e kobo binom pötik, ibo i malom leiko, e binom vemo jönik, kanöl givön volapüke bosi benetona[2], keli aigivom tälapüke. Kludo obinom balikugikün pladalön vödis vödasbuka bäk, bäl, … fa biak, bial, … kelis osepükom nefikuliküno men netas valik.

25. Sukü votam at, plülüen ofinom in iun.

26. Numavöds ovedoms bal, tel, kil, fol, lul, mial, viel, jiol, ziul.

27. Tonabs kaladik modas velibik obinoms iov, iod, ios, iol, pötöl das finam mögabida binom-la i iot pla -la, e das finam sat[3] valik papenoms-la nilü stäm; as sam: tidoliov, tidoliod, tidolios, tidoliot, tidoliol, e. l.

28. Linteleks, pofinoms, in io (Logonös 16).

29. Kumams kosonatas paivitomsöd (Schleyer), pato in sepükam fikulik, as sam: dlat, dlen, gnob, jvadan, kvite….

30. Vöds siämaleigik no sibinomsöd in volapük. Kludo distinonöd kuladiko siämi vödas at, u dejafonöd nelönikumis. Sams: bälat=lufid, valik=said, nitlid=nütlid, jöt=dejöt.

31. Vödatopam aibinomöd glamatik! Zesüdos levemo.

Nemü sog Ateneo Caracense e Zenodaklub Volapükik Späna, nemü volapükels valik neta at, glidob, betikäliküno e ladliküno, datuveli lemäkabik, lasami valemik, e volapükelis valik tala! Baladikiunio! piudio! liofio!

Guadalajara, velul 25, 1887.
Dokel Fernández Iparraguirre.“

Mobs de vpaklub Halle:

[edit]

„1) Vödaplad fümik e nevotlik mütom pastüdön.

2) Vöds e glamatafoms valik nezesüdik, kelis söl plofed Kerckhoffs in Paris olenunom nog kuladiko, panosoms.

3) Nems lönik papenoms segun lotogaf länas, keles lönoms.

4) Pläpods laboms egelo kimfali po oks.

5) Penon „h“ pla „῾“.

6) Tonabs tonas deutik, ä, ö, ü (in flentapük é, eu, u) papenoms ä, ö, ü.“

Mobs de vpaklub Weimar.

[edit]

Mobobs otosi äs vpaklub in Halle e zu:

1) Tim al fünön kademi no nog ekömom.

2) Penon nemis mulas no „yanul“ e. l. sod bemalon atis ko num, kel plösenom muli tefik in yel; kludo: „balul“ e. l.

Mobs söla Aaen in Dän:

[edit]

„Mobob, das lasam osludom:

1) Stüdön vödapladami fümik e nevotlik.

2) Nosön in jäfaspod kösömik fomis valik nezesüdik e te gebön fomis valik, kels patuvoms in „Cours complet de Volapük“ fá Kerckhoffs,

3) Penön nemis lönik segun lotograf pükas, keles lönoms.

4) Penön „h“ plas ῾; „ä“, „ö“ e ü.

5) Gebön egelo kimfali pö pläpods;

6) Lasami kilid in Paris 1889.

Lemäno kanob yüfön mobis klubas de Antverpen e Halle len Saale.

Spelob, das lasam vilom kapälön, das volapük de Schleyer no kanom vedön lefulik nen menods.

Sedob lasame glidis gudikün e vipis ladlikün al noelön, das valadob seki gudik.“

Mobs vpakluba in Würtemberg:

[edit]

1) Mobs tefü votams glamata u vödasbuka sötoms palovegivön kademe vpa. Jü stabam kadema at votams somik no pömekoms vüliko fa sembal.

2) If no obinos mögik, stabön ya in lasam de München kademi vpa, mobobs, das sög plo plepalam kadema povälom, kel olabom gitis kadema.

3) Vobuks ut vpa pocedoms as legiks, kelis kadem (u sög penemöl) ezepom büfü bükam.

4) Vilobs bizugiko, das käd valemik postitom, se kel datuvel ogetom moni zesüdik, al lifön pötiko e mesedön kevobelis büra omik.

Mobs söla Einstein in Nürnberg:

[edit]

1) Kaled plo yel 1888 pöpübom vpo fomü pokabuk, kel oninom nemis vpaklubas valik e vpelas sikik.

2) Dö meds gudikün, al nitedön gasedis gletik e klubis tedelik plo vp. Meds somik äbinoms jünu pükats maniföfik, tidüps e stabams vpaklubas. Mon al atos pögivom (luüno plo tävs zesüdik) utes, kels pakoms somo vpi.

3) If kadem no kanom pastabön foviko, sög pakomitomöd ya nu, al fomön vödis nulik, kelis nedon.

Mobs söla Aage Paulsen in Köbenhavn.

[edit]

„1) Tonabs[4] „ä, ö, ü, ῾“ penonöd füdo no segun vil söla Schleyer sod „ä, ö, ü, h.“

2) Foms „siadonok, löfobsok“ e. l. binoms nenatik, e miplidoms logade. Foms „siadom oki“ e. l. binoms natikün.

3) Lebüdabid binom nezesüdik e lil nepeplägöl kanom fecenön nefikuliko omi e vipabidi, kelos mekos ofen mikapälübis pidik.

4) Kimofal pabekipom.

5) „La-“ pagebom te in set bal, if dot e nilud pasepetom.

6) „Ji-“ no pagebom, kelos mekos nevelo mikapälübis e binos jönikum.

7) Posilabs „öv, öx, öd, ös“ laboms nevelo tanamali bif oks.

8) Plütafom „ons“ pabekipom.

9) Dulabid jinom nenatik; kikod no ai as ladvelib peteilöl? a. s. ai dunob.

10) Egelo „yanul, febul“ e. l. „soldel, mundel“ e. l., bi ats binoms pesevels netas pezivöl.

11) Tonab gletik beginom nemis mulas e vigadelas e vödis „Deutel, Flentel“ e. l.

12) „ik“ no binom posilab ladveliba, sod „iko.“

13) Pläpods, kels edugoms jünu kimifali, laboms füdo finasilabi „i“ e dugoms kimfali; a. s. in gad (kiplad?) ini gad (kipladi?)

14) Ladyek padeklinom, if labom subsati patiköl u kleil demanom atosi.

15) Pläpods, kelis koton finom, geboms vokali „a“ as mali kobosiada.

16) Subsatabid velibas padeklinom äs subsat.

17) In poed libs lemödik padaloms.

18) e. l. (Mobs mödumik, luumo veütik.)

Mobs söla Herold in München:

[edit]

1) Dö lonam kuladik vödas et, kels öivedoms lovegolik dub vökäd.

2) Ladvelibs alik sötomsöx labön finami „o.“

3) Lonam foma gudikum pladü „ons“, kel olületom plunumi nomik.

4) Lätopat e deklinafal oma; at binomöd leigik ete vöda bisegolöl.

5) Nemödanum pläpodas ut, kels ainedoms i kimifali.

6) Lonam timas glamatik in stipasets.

7) Nomam geba nügila e liena aifetanöl (domaji-söl, du’tikön.)

Mob vpela nenemik.

[edit]

Votafomamös posilabis „ab, ad, af, am, an, ap, at, av“ in „eab, ead, eaf,“ e. l. al viatön teloseplänis semik; a. s. planavol: li-plana-vol u li-planav-ol?

Mob söla Haastert in Rotterdam:

[edit]

Kodedomöd tedelis anik in zif alik gletikum länas difik, gebön vpi in spod omsik bevünetik.

Mob läda Zwaanswyk in Nedän.

[edit]

Vpels valik vola sludomsös, polön füdo demali lejönik e nedelidik de München al viatön kofudamis e nelesumöfis difik.

Mobs se Sved:

[edit]

1) „Vilobs plütafomi „ons.“

2) Vilobs bekipön cödati topöna ladyeki pedeklinöl bifü subsat, if dinads flagoms osi; 3) aipenobs: so gletik äs (no ka), ab: gletikum ka; 4) libavilik binomöd gebam: pläpodas ko kimifal, paitüpa, deklinama subsatabidas e ladyekabidas; konsälobs en gebami utes kels beno sevoms dini, ab dekonsälobs en gebami utes kels no binoms lefulniko zeladik tefü din, bi — balido vp binomös balik e klilik.

Mobs vpelas in Pontoise, Flent.

[edit]

„Volapükels de Pontoise S.-et-O., Flentän, ladetoms al lasam valikodik siedöl in München, kel ozitom ayelo in jölul 6—9 id, vipis suköl:

1) Lotogaf nemas lönik palestimom-la.

2) Möd glamatanomas binom-la vemo pamiedöl e noms balikün utas pageböl in püks difik paseväloms-la, e konsid alik votik no palasumom-la.

3) Vödaplad fümik palensumom-la.

4) Volapük binom-la pük kösömik, gebik al ted e fägik leitön melaki vadelik bevü pops tala. Bisiedel Coquet. Lepenädan Hartmann.“


Küpets (fonät: ‚Wikisource’)

[edit]
  1. Bükapök pla el patüp.
  2. Bükapök pla el benotona.
  3. Bükapök pla el finams at.
  4. Bükapök pla el tonabis.

Se Cogabled volapükelas 1887, Nüm: 8, Pads: 63–64, Nüm: 9, Pads: 71–72.