Minschen bi Hamborg rüm/En Wiehnachtsfahrt

Wiehnachten is vör de Dör. Un denn möt wi Butenminschen ümmer mal to Stadt, dat mag sneien oder regen, un wenn dat Tremeter ok söben Nummers ünner den Aichstrich steiht, un wenn ok jeden Dag in Lemsahl Hasenjagd is un wi so schön de »Vermißten« söken kunn', hen möt wi.

Bi uns föhr noch ümmer de Onibus. Dat weer uns' Rettungsanker, wenigstens för all' de Lüd', de all en beten swack up de Achterbeen stünn', un för all de Fruens, de mit so veel Pakete beladen weern, as de Dezember Dag hett. Darüm lat ik ok nix up de Onibus kamen un will ehr nich erst ümdöpen in »der Omnibus«, as de neegenklooken Lüd dat verlangt. Un wat'n richtigen Hambörger is, de steiht up min Sied un seggt ok noch ümmer: Ich bin mit die Onibus gekommen.

Wiehnachten hebbt wi in unsen Ort (»Dörp« dörv ik all lang' nich mehr seggen), en grotes Fest. In de Kriegstied en Fest? Ja, da is nämlich en Kriegsfest, en Kriegskinnerfest, en Kriegs-Kinner- un Fruens-Fest. Denn schüllt all de Kinner un ok de Fruens en Bescherung hebben, de den Versorger in't Feld hebbt. Un wenn de grote Dannboom mit all' sin Hack un Mack un Back so hell strahlt, denn möt de Kinner doch en paar Leeder singen. Un up dit Flag schull ik denn to dat Fest in de Speeken griepen un de Leeder inöben. Nu fehln uns awer twintig Leederböker, un de müß ik flink besorgen. So steeg ik denn middags in de Onibus.

Een, twee, dree, veer, fiev, söß, söben Fruens un dree Kinner seeten dar all in. Makt nix, mi füll noch grad to rechter Tied dat Sprickwort von de gedülligen Schap in.

Dat weer ok heel ünnerholend in den Kasten. Dat weer en richtigen Klöhnkasten. Wat ik dor all' in to hören kreegen hev, dat geiht nich in dree Nummern von de »Hamborger Woch« rin. Von den Bargstäder, Tangstäder, Poppenbüttler un Wellingsbüttler Fruenverein, de all' so för ehr Kriegers sorgt as Isai för sin Söhns, de mit Saul int Feld trocken weern. Von de verwund'ten Krieger, un wat de gesunden ut de Schüttengrabens schreben harrn. Wat de Swien kost, wie düer dat Gaßenschrot nu all is, un dat de infamten Höhner nu grad in disse Tied keen Eier leggen wüllt. Worüm die Isenbahn noch ümmer nich lopen will. Dat de un de gar keen Kriegsünnerstüttung weert sünd; denn ehr Mannslüd hebbt sogar Geld ut't Feld schickt. Dar hebbt se sik nu en nien Wintermantel to 52 Mark oder en Hot to 38,50 Mark köfft. So'n Sünn' un Schann'.

Prrr!

Wat is dar denn nu los?

Mudder Ottsch will noch instiegen.

Een, twee, dree Pütt stellt se rin; een, twee, dree Kruken schüvt se achteran; een, twee, dree Paketen smitt se nah, un denn klattert se sülm mit'n groten Korf, mit'n grote Muff un mit'n groten Regenscherm nah. Un as dat nu up de Bank un tenßen Föten gehörig verstaut is un de Olsch wedder to Pust kamen is, vertellt se, dat se vör dree Dag en Swien to 315 Pund slacht hedd. Ehr Nahwersch harr ümmer seggt, dat wög keen 300; nu harr se (Mudder Ottsch) doch recht kreegen. Un in de Pütt weer Swattsuer, in de Kruken Wittsuer, un dat annere weer Smolt un Knabbernad – för ehr dree Döchter, de in de Stadt verheirat weern. De ehr Keerls weern all mit in'n Krieg. De een leeg in'n Schüttengraben in Frankriek, de annere luer up sin Schipp up de Engellänner, un de drütte hörr gefangene Russen in de Lüneborger Heid. Un denn keem de ganze Naturgeschicht von de Swiegersöhns, wat se weern, woveel se verdeenen un wie god ehr Döchter dat harrn. Un nu de Kinner, de smucken, kloken Kinner. So klok, dat ik mi in'n Stillen fragen müß: Wo kamt denn all' de dummen Olen her?

Keen von de annern Fruens keem wedder an't Wort. Mudder Ottsch harr dat Zepter un leet dat nich wedder los. Ehrer wi uns recht verseegen, heet dat wedder Prrr! un wi weern in Olsdörp. Ik klatter flink öwer de Swattsuerspütt ut de Onibus, löp nah den Bahnhoff un steeg in de Hochbahn, de erst vör en paar Dag in Bedriev sett weer.

Bi'n Millerndor steeg ik ut un driesel mi mit de Gedanken an Bismarck vörbi, wat he woll to den Krieg seggt un wo he mit sin Isenfust woll togreepen harr, wenn he noch in sin Jahren west weer.

Up'n Grotenneemarkt is veel to köpen. Dat is noch en Stück von Oldhamborg. Dar gah ik ümmer gern mal hen. Dar ward an frie Dischen un in lütte Telten verköfft, wat to't minschliche Leben hört, un de Verköpers sünd luter echte Hamborger »Originale«, ok de Fruenslüd. Dar sünd ok veer oder mehr Boden mit geistige Nahrung, un billig is se. Dar sünd Böker, un wat dar an bimmelt un bammelt.

Ik bliev denn bi en lütte Fru stahn un frag ehr, ob se hüt Hambörger Leederböker up Lager hett. Ja, een is awer man dar. En Dutz hett se awer noch to Hus. Wenn ik morgen wedderkamen wull, denn wull se de all' mitbringen. Nee, wedderkamen kann ik nich. Na, denn will se se halen. Denn schall ik mi man ruhig up den Stohl achter den Bökerdisch dalsetten. In fiev Minuten is se wedder dar.

Oha! Na, denn man los.

Mi güng' dat nu binah ebenso as den Wulf in dat Märken, as he mal en Minschen kennen lehrn wull. Blot ümgekehrt, ik wull keen' bi mi sehn. Un doch güng' dat grad so as in de Geschicht: Toerst keem en gatlichen Jung, stell sik vör mi hen un frög: Ham Sie Pinkertons?

Ja, gehabt habe ich welche, hier is ja 'n ganzen Stapel.

Nein, das sind nicht von die echten.

He füng' awer doch an to söken un fünn' dree von de richtigen Nat Pinkertons rut.

Was kosten die?

Stück 'n Groschen.

Nee, min gode Mann, mehr as fiev Penn hev ik noch nich eenmal geben.

Na, denn nimm se man mit.

De föftein Penn harr ik binn'. Wenn nu de gode Fru man wedder keem. Ik kreeg dat all mit de Angst. Se keem awer nich. Awer en junge Minsch keem, füng' mank den Notenstapel an to blädern.

Ob dar gar keen Zithernoten mank weern.

Ja, mank west weern dar 'n paar.

Richtig, twee Dinger grabbel he sik dar rut.

Kosten?

Stück tein Penn'.

Wedder keek ik vull Sehnsucht, vull Lengen wull ik seggen, nah de Micheelskark lank, grad as de Schipper in sin' Kahn nah de Lorelei-Jungfru. Awer an ehr Städ keem en breetschullerigen Matrosen un frög mi nah en Breevsteller, wenn man mal an sin »Liebe« schrieben wull. Verdori! Mi stünn' de Sweet ünner'n Hot. Ik reet en Bok nah dat annere rüm; Ne, hatt hev ik so'n Ding, awer vergreepen is he nu, kamen Se morgen mal wedder.

Mi weer to Mot as de Wulf, de »Krut un Lot« (Pulver un Blie) üm de Ohren kreegen harr.

He steek sin Sotthaken wedder an, spee mal recht kräftig ut, smustergrien un säd: »Weeten Se wat? Se sünd 'n groten Böhnhasen vör mi. Ik belach di mit din ganzen Bökerkram. Ik will mit min Liebe woll farrig warrn.«

Ja, dar weer ik ja ok fast von öwertügt. Un ik frei mi, as he mi sin' breeden Puckel todreiht harr.

Min Lag würr ümmer vertwievelter. Denn nu slentern twee von de Fruenslüd an min Geschäft vörbi, de hütmiddag mit mi in de Onibus seeten harrn, swiestern sik wat to, un de een keem klok nah mi ran un säd: »So, nu wissen wir auch, wo Sie mit die Bücher abbleiben, die Sie immer schreiben!«

So, nu weer ik as fleegende Bokhändler upn Hambörger Grotenneemarkt entdeckt, entlarvt will ik mal seggen. Dat müß ok grad noch kamen.

Tom Glück awer keem nu min Rettungsengel mit en ganzen Packen Leederböker, dat Stück föftig Penn', un dree, de binah ganz nie weern, sößtig Penn'. Ik betahl mit Freuden dat Geld un leewer ok de 35 Penn', de ik in't Geschäft böhrt harr, to vulle Tofreedenheit aff.

Nahsten hev ik noch bi Heckel en Patschon sure Aal eeten, en Kros Beer darto drunken un bün tofreden mit mi un de ganze Welt wedder nah Olsdörp föhrt.

Dar höll de Onibus all prat. Awer dat güng' erst en halv Stunn' later los, wiel een von de Fahrgäst ut Barmbeck telefoniert harr, wi schulln man noch »en beten« töven.

Endlich ßuckeln wi los, rin in de düstere Nacht. Nee, ganz düster weer dat doch nich bi uns. Dar glös en lütte Lamp bi uns, un mi füll ümmer dat ole Leed in: In Myrtills zerfall'ner Hütte schimmerte die Lampe noch. Se mök sik awer up annere Art bemarklich, se kettel uns dermaßen in de Ogen un in de Näs, dat ik mi mit Verlöv von de Fruens en Zigarr ansteek. Dat harrn twee annere Herrn all vör mi dahn, bald kunn' wi uns nich mehr sehn, un de lütt Lamp slöp vör Atennot un Vertwieflung in. Dissen Abend harr Mudder Ottsch, de wedder to de Reissellschopp hör, nix to seggen, rein gar nix. De een von de beiden Herren harr en Stimm as min' Nahwer sin Steweln, wo de Leddersahl ümmer mit de Korksahl tosamen schrammt, un de annere bluwwer ümmer so dull as dat Water in'n Mündpahl von unsen Kopperdiek, wenn he plitsch, platsch vull is un veel Druck hett.

Se snacken von en Peerhannel, de bi Tondern sin' Anfang nehm un nu mit en groten Prozeß in't Flensborger Landgericht mit Hüen un Perdüen un dreeuntwintig Tügen to Enn' föhrt wardn schull. Denn in disse Kriegstied, wo all de goden Peer ok mit uns' goden Kriegers in't Feld rückt weern, harr de gnittscheevsche Köper sik doch seggen müßt, dat so'n Peerd en lütten Fehler harr.

Eenige Fruenslüd sleepen, en paar lütte Kinner weern mank de Wiehnachtspakete in't Stroh folln un snarken dar.

Endlich rummeln wi öwer de Poppenbüttler Alsterbrügg; ich slög min Leederböker up de Schuller un harr wieder keen' Schaden leeden as rode Ogen un en rugen Hals. Aber so wat mutt man mit in'n Koop nehmen bi en Wiehnachtsfahrt.