Midun Fata: ‚Bastonnat‛
Mug, kel dremon in näst oka, liev, kel fugon love fel, bi pölacedons okis petädölis dub riskäd nejenöfik‚ binons dabinans kuradik leigodü fat: ‚Bastonnat‛.
Man smalik molädik at labü logod paelik älifom in dredäl laidulik. Äbinölo calo skrädan in zifil: ‚Bourg-le-Roi‛ äbinom te boso takedik‚ ven äseadom blotiko su teab oka, e yan cema okik pifärmükon me värul. Ed igo nu nog ämikonfidom badöfi peänas oka e miladäli jima oka.
Imutom sludön ad no plu reidön delagasedis‚ so liföfik magäd äbinon, keli konots nübreikas e midunas äkodons pö om: dü neit äslipom te nelölöfiko. Ibuükomöv ad leadön deidön oki, kas säpüfükön flapamo tapedi oka pos düp zülid‚ kelos ökanonöv binön din poldaprotoka; ed, alzädelo äkoedom glimön stonis legrufa oka, so vemo ädredom blamis poldanefa.
Ün säsun jönik ye fat: ‚Bastonnat‛ äbinom semikna so künik, das äduinom spati in länäd. Logam blövätafloras e felapopafloras, kanit frinas e laudas ätakedükons lani dredöfik omik‚ ed äseifom me seif lölöfik, ven äsenälom, das äbinom jenöfiko soelik‚ fagik de doms riskädik labü teins nefimik oksik‚ de vabs vifi tädik älaböls, de träms äsasenöls, de nilädans badik ä kofiks‚ fino: das äbinom fagik de mens.
Ün sudel et älaboy soli jönik, kelos ti ävedükon fati: ‚Bastonnat‛ frediki. No äkanitülom-li vegamü vegil grünik, keli ivälom, bi neai pösod ägolon us? Äkanoyöv cedön osi, ven äloegoy golön omi ko seps gretik, du ätülom spatastafi oka äs mül.
O! kio äbinoy benik in fel, dis sil blövik e pö stom so jönik, äsä ün del et! Fat: ‚Bastonnat‛ äsenälom oki nämikumi ad fulükön somo luegis oka me lut rafinik; ägleipom nämiko in nam spatastafi oka, ed äkredidom oke, das ädredom nosi, das leno plu ödredom bosi. Äkünom igo ad dekötön me flap kuratik stafa okik, kapis felapopas kil, kels ijafädons ome badikosi lenonik...
Tü timül ebo at vision lejeikik äpubon fo logs okik. Gliban, in rägs piklotöl, labü logod leredik, äkosgolom omi. Älabom in nam bal fladi vagik; me votik äkipom bodasaki miserabik.
Logalips skrädana äprimons ad dremilön nenstopo‚ ed in doats omik spatastaf äprimon ad dremön so vemöfiko, das ti äleadom falön oni.
Gliban ai änilikom, du ädunom malis ed ämüfom löpio e donio fladi vagik oka.
„Odeidom obi‚“ fat: ‚Bastonnat‛ ätikom; „odeidom obi, e poso oberavom obi.“
Äfärmükom logis, ab ven süpiko vög raudik ävokädon nilü lils oka: „Givolöd moni ola‚...!“ man gudik älöbunom sekü okjelodiäl, ed ätatakom jutedo ko brad pitovöl sui lenodan oka.
Süpäd oka ävedon mu gretikün‚ ven älogom poso tü timül fovik, das gliban ifalom go tenio ini yeb.
„Liö! ob ebinob nämikuman!“ äspikülom. „Ob ebinob nämikuman! Si! ab olöädom dönu, e täno oplöpom ad gleipön obi!“
E skrädan ävilom ebo fugön, ven nenmuf glibana ye äküpidon omi.
„He! liö! he! liö! Ga no ejafädob ome bosi badik, cedob!“
Äbiegädölo boso, äxamom koapi gretik, kel no plu ämufon.
In züamöp logoda fiv bluda ätenikon ini yeb, e konstat ata ädavedükon in lan skrädana jeki nulik. Ägeyilidom mö step bal, mu ädremölo sekü dred, ed ämurülom:
„Emögos-li bo, das e...?“
No äkünom ad sagön vödi mifätik. Ab änoidülölo me tuts, äkipölo häti oka su kap me nam bal oka‚ ed äpedölo me votik spatastafi ta koap oka, äfugom ko vif valik, ad kel lögs mägik oka äfägons.
Vilagüli, kö ädabinom pos düp röna dredälik, ähekölo e pitegölo me püf, no ämemosevom. „Eli ‚Marousis‛‚“ äreidom su milmetastafäd, „o si! ‚Maroussis‛! Is nek sevon obi, si! nemu no esökoy obi...!“
Benö! ven ägüflekom oki, äküpom fagotü steps anik po ok länädapoldanis tel.
Ebeigoloms-li oms i ve veg grünik? Din pelonädon, äkömoy ad fanäbükön omi onu. Tikod at älemükon lögis omik‚ ed äleadom seadön oki nenviliko nilü yan lulotidöpa, kö äbonedom me vög dädik fladeti limonada.
Fo om länädapoldans ästopoms, ed äsenälom, das ödeadom-la. Balan omas äsüramenom yegi seimik de pok oka, älülogom omi, ägeblinom oni dönu‚ poso äsagoms ode nelaodo vödis anik... ed älaifövoms vegami oksik.
Sunädo el ‚Bastonnat‛ iküpom, das ni balan ni votan äbinoms elans di ‚Bourg-le-Roi‛. Äsevom gudiko omis: länädapoldans zifila okik; kolköm omas, igo ün tim kösömik, äkoedon sufön omi saidiko! Ab kis äjenon-li? No äfanäbükoms-li omi? Ämogoloms-li? Kikodo-li! si! kikodo-li?
Äbinos neit ledagik, ven skrädan änükömom, ägolölo mu nilo ve möns, ini ‚Bourg-le-Roi‛.
„Alan ugolon ini bed‚“ ätikom, „no ologoy obi!“
Fät äkodon, das äkolkömom eli ‚Pellerin‛: svinamitan, kel ebo äsegolom se pöb.
„Benö! edunol spati lunik adelo, o fat: ‚Bastonnat‛! Ekö! binos pos düp: deg e laf!“
„Si! jenöfö! äbinos so jönik... jenöfö!... si!... so jönik!...“
„Ab äbinos i vamik ä sägik. Ibä, ekö! binol go suetik, e petegol lölo me püf!“
„Cedol-li, cedol-li atosi?... o söl: ‚Pellerin‛! Ab nö! äbinos no so vemik... lesiob osi ole!“
„Vüö! sevol-li, das etuvoy mani nenlifik su veg grünik? eblinoy omi isio medü polabed. Sagoy, das pesasenom. Binom in länädapoldöp!“
Marül nesuemovik äbinon gespik, ed el ‚Bastonnat‛ änepubom ün neit. Tuts omik onoidülons nog, ven ädabinom in cem oka po yan pifäivärulöl oka.
No daloy lüvipön neflene badikün oka neiti, äsä uti, keli skrädan neläbik elifädom. Ven del äprimon, no ifäremükom logis dü sekun bal.
Äklülos, das no äkünom ad doniogolön tü düp jölid, soäsä ädunom kösömo, ad ramenön bodi e miligi oka.
„Binos nemögik‚“ äkalkulom, ven düp degid ätonon de pendülaglok smalik oka‚ „das länädapoldans di ‚Maroussis‛, dö midun pesevüköls, no enünomsöv ya vegami obik su veg grünik. Kaporan isik, pö reid protoka omsik, edasevomöv obi. Binos nu kludo din timülas anik!“
„O söl: ‚Bastonnat‛! o söl: ‚Bastonnat‛!“ tü timül at vög ävokon in yad.
Suet äpärlaton su flom oma. Ab leno ämufom, e leno ägespikom.
„O söl: ‚Bastonnat‛! Binos länädapoldan, kel säkom oli!“
Fat ilonädon.
Skrädan ämaifükom lafio fenäti oka, e me vög, keli ätöbidom ad binükön nämöfiki, ägespikom: „Begolös söle: länädapoldan ad löpiogolön!“
Step vetik ätonon de tridem. Änokoy len yan: ämaifükom oni.
Länädapoldan, keli isedoy ad fanäbükön omi, äklülädom binön hilepul gudikün brigada: ‚Bergerot‛: balikan, lo kel el ‚Bastonnat‛ neai idremom, sovemo om, labü herem redik krugülik oka, älabom logoti mena gudälik.
„Benö! liö! o söl: ‚Bastonnat‛! binol-li malädik?“ äsäkom, ven älogom logodi lejekik skrädana.
‚... Si! sevol‚... pos...“
„Pos kis-li?“
„Sevol sio‚... gö!...“
„Maleditö! klülos, das sevol osi... ibä geblinob oni ole.“
„Ol geblinol-li oni obe...?‛
„Benö! pokagloki ola, pokagloki largentik ola. Ädelo ebinol sio in ‚Maroussis‛, ed eperol us pokagloki olik, vo-li?“
„In ‚Maroussis‛... pokagloki-li oba?... Si! si! o!... binos verätik‚...“ el ‚Bastonnat‛ äspikülom, kel sis äsoar no ilabom dü sekun bal tiki ad doatön in jilätapok oka.
„Sevob sio, das duton lü ol, benö! bi nem olik ädabinon su on: ‚Augustin Bastonnat‛ in ‚Bourg-le-Roi‛.
„Klüliko, klüliko‚“ skrädan, kel äkofudikom, ädönuom.
„Benö! ekö! o söl: ‚Bastonnat‛! fredob pro ol, das elans di ‚Maroussis‛ etuvoms oni nilü lulotidöp. Eblinoms oni agödo, du äkömoms ad ramenön jäpani badik: ‚Pochet‛.
„Si! si! ‚Pochet‛!... Kim-li?... ‚Pochet‛-li?“
„Binos veratik, no sevol omi! Binom brietan, e kel elabom su veg grünik glepädi suida; atos no ebinon naed balid. Läbiko pö fal edagetom bludami se nud, nen kel nu ba binomöv deadik. Ab agödo ästanom lo obs. Opladoy omi dü vigs tel ini fanäbacem.“
De funapaelik el ‚Bastonnat‛ ivedom redik, täno leredik, täno violätik. Länädapoldan älogom ceni täina omik, ed ägleipölo bradi oma‚ älemufükom omi, soäsä länädapoldans sevoms ad lemufükön.
„Benö! kisi labol-li! o fat: ‚Bastonnat‛!“
Isäkofudikölo, man smalik äleadom falön oki sui stul, ed äseifom me seif vemik.
„Binos fred, ... o söl: ‚Bergerot‛!“ äsagom: „binos fred, ... das pokaglok oba petuvon dönu.“
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1938, Nüm: 1, Pads: 2-6.