Lupang Hinirang

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Lupang Hinirang  (1897) 
by José Palma, translated by Felipe Padilla de León

Original lyrics (Spanish)[edit]

Marcha Nacional Filipina

Tierra adorada
Hija del sol de Oriente,
Su fuego ardiente
En ti latiendo está.

¡Tierra de amores!
Del heroísmo cuna,
Los invasores
No te hollarán jamás.

En tu azul cielo, en tus auras,
En tus montes y en tu mar
Esplende y late el poema
De tu amada libertad.

Tu pabellón, que en las lides
La victoria iluminó,
No verá nunca apagados
Sus estrellas ni su sol.

Tierra de dichas, del sol y amores,
En tu regazo dulce es vivir.
Es una gloria para tus hijos,
Cuando te ofenden, por ti morir.

Current Lyrics (Filipino/Tagalog)[edit]

Bayang magiliw,
Perlas ng silanganan,
Alab ng puso
Sa dibdib mo'y buhay.

Lupang hinirang,
Duyan ka ng magiting,
Sa manlulupig
Di ka pasisiil.

Sa dagat at bundok,
Sa simoy at sa langit mong bughaw,
May dilag ang tula
At awit sa paglayang minamahal.

Ang kislap ng watawat mo'y
Tagumpay na nagniningning;
Ang bituin at araw niya,
Kailan pa ma'y di magdidilim.

Lupa ng araw, ng luwalhati't pagsinta,
Buhay ay langit sa piling mo;
Aming ligaya na 'pag may mang-aapi,
Ang mamatay nang dahil sa 'yo.

IPA transcription[edit]

[ˈba.jɐŋ mɐ.ˈɡi.lɪʊ̯]
[ˈpeɾ.lɐs nɐŋ sɪ.lɐ.ˈŋa.nɐŋ]
[ˈa.lɐb nɐŋ ˈpu.so(ʔ)]
[sa dɪb.ˈdib moɪ̯ ˈbu.haɪ̯]

[ˈlu.pɐŋ hɪ.ˈni.ɾɐŋ]
[ˈdu.jɐn k(x)ɐ nɐŋ mɐ.ˈɡi.tɪŋ]
[sa mɐn.lʊ.ˈlu.pɪg]
[ˈdi(ʔ) k(x)ɐ pɐ.sɪ.sɪ.ˈʔil]

[sa ˈda.gɐt ʔɐt bʊn.ˈdok]
[sa ˈsi.moj ʔɐt sa ˈla.ŋɪt moŋ bʊɡ.ˈhaʊ̯]
[maj dɪ.ˈlaɡ ˈʔaŋ tʊ.ˈla]
[ʔɐt ˈʔa.wɪt sa pɐ.gla.jɐŋ mɪ.nɐ.mɐ.ˈhal]

[ˈʔaŋ kɪs.ˈlap nɐŋ wɐ.ˈta.wɐt moɪ̯]
[tɐ.ˈgum.pɐj na nɐg.nɪ.nɪŋ.ˈniŋ]
[ˈʔaŋ bɪ.tʊ.ˈ(ʔ)in ʔɐt ˈʔa.ɾɐʊ̯ ɲa]
[k(x)ɐɪ̯.ˈlan pɐ maɪ̯ ˈdi(ʔ) mɐg.dɪ.dɪ.ˈlim]

[ˈlu.pɐ(ʔ) nɐŋ ˈʔa.ɾɐʊ̯ nɐŋ lwɐl.ˈha.tɪt pɐɡ.ˈsin.tɐ]
[ˈbu.haɪ̯ (ʔ)aɪ̯ ˈla.ŋɪt sa ˈpi.lɪŋ mɔ]
[ʔɐ.ˈmiŋ lɪ.ˈga.jɐ na pɐɡ maj mɐŋ ʔɐ.ʔɐ.ˈpi]
[ˈʔaŋ mɐ.mɐ.ˈtaj nɐŋ ˈda.hɪl sa jɔ]

Baybayin script[edit]

ᜊᜌᜅ᜔ ᜋᜄᜒᜎᜒᜏ᜔᜵
ᜉᜒᜇ᜔ᜎᜐ᜔ ᜈᜅ᜔ ᜐᜒᜎᜅᜈᜈ᜔᜵
ᜀᜎᜊ᜔ ᜈᜅ᜔ ᜉᜓᜐᜓ᜵
ᜐ ᜇᜒᜊ᜔ᜇᜒᜊ᜔ ᜋᜓᜌ᜔ ᜊᜓᜑᜌ᜔᜶

ᜎᜓᜉᜅ᜔ ᜑᜒᜈᜒᜇᜅ᜔᜵
ᜇᜓᜌᜈ᜔ ᜃ ᜈᜅ᜔ ᜋᜄᜒᜆᜒᜅ᜔᜵
ᜐ ᜋᜈ᜔ᜎᜓᜎᜓᜉᜒᜄ᜔᜵
ᜇᜒ ᜃ ᜉᜐᜒᜐᜒᜁᜎ᜔᜶

ᜐ ᜇᜄᜆ᜔ ᜀᜆ᜔ ᜊᜓᜈ᜔ᜇᜓᜃ᜔᜵
ᜐ ᜐᜒᜋᜓᜌ᜔ ᜀᜆ᜔ ᜐ ᜎᜅᜒᜆ᜔ ᜋᜓᜅ᜔ ᜊᜓᜄ᜔ᜑᜏ᜔᜵
ᜋᜌ᜔ ᜇᜒᜎᜄ᜔ ᜀᜅ᜔ ᜆᜓᜎ᜵
ᜀᜆ᜔ ᜀᜏᜒᜆ᜔ ᜐ ᜉᜄ᜔ᜎᜌᜅ᜔ ᜋᜒᜈᜋᜑᜎ᜔᜶

ᜀᜅ᜔ ᜃᜒᜐ᜔ᜎᜉ᜔ ᜈᜅ᜔ ᜏᜆᜏᜆ᜔ ᜋᜓᜌ᜔᜵
ᜆᜄᜓᜋ᜔ᜉᜌ᜔ ᜈ ᜈᜄ᜔ᜈᜒᜈᜒᜅ᜔ᜈᜒᜅ᜔᜵
ᜀᜅ᜔ ᜊᜒᜆᜓᜏᜒᜈ᜔ ᜀᜆ᜔ ᜀᜇᜏ᜔ ᜈᜒᜌ᜵
ᜃᜁᜎᜈ᜔ ᜉ ᜋᜌ᜔ ᜇᜒ ᜋᜄ᜔ᜇᜒᜇᜒᜎᜒᜋ᜔᜶

ᜎᜓᜉ ᜈᜅ᜔ ᜀᜇᜏ᜔᜵ ᜈᜅ᜔ ᜎᜓᜏᜎ᜔ᜑᜆᜒᜆ᜔ ᜉᜄ᜔ᜐᜒᜈ᜔ᜆ᜵
ᜊᜓᜑᜌ᜔ ᜀᜌ᜔ ᜎᜅᜒᜆ᜔ ᜐ ᜉᜒᜎᜒᜅ᜔ ᜋᜓ᜵
ᜀᜋᜒᜅ᜔ ᜎᜒᜄᜌ ᜈ ᜉᜄ᜔ ᜋᜌ᜔ ᜋᜅ᜔ᜀᜀᜉᜒ᜵
ᜀᜅ᜔ ᜋᜋᜆᜌ᜔ ᜈᜅ᜔ ᜇᜑᜒᜎ᜔ ᜐ ᜁᜌᜓ᜶

Translation of official lyrics[edit]

Bikol[edit]

Dagang namo-motan
Aki ka nin sirangan
Tingraw niyang malaad
Nasa si-mong daghan.

Rona kang mawili
Nagimatan bayani
An mansalakay
Dai ka babatayan.

Sa si-mong langit, bukid
Hayop kadagatan siring man
Nagkukutab nagbabanaag
An si-mong katalingkasan.

Simong bandera na nagkikintab
Sa hokbo naglayaw
Dai nanggad mapapara
An simong bitoon Aldaw.

Dagang nawilihan, maogma, maliwanag,
Sa limpoy mo hamis mabuhay
Minamarhay mi kun ika pagbasangan
An buhay mi si-mo idusay.

Cebuano[edit]

Translated into Cebuano by Jess Vestil

Yutang tabonon
Mutya nga masilakon,
Putling bahandi,
Amo kang gimahal.

Mithing gisimba,
Yutas mga bayani,
Sa manlulupig,
Pagadapigan ka.

Ang mga bungtod mo,
Ug lapyahan sa langit mong bughaw,
Nagapalanog sa gi-awit ta
Mahal nga kagawasan

Silaw sa adlaw ug bituon
Sa nasodnong bandila,
Nagatimaan nga buhion ta
Sa atong pagkausa.

Yutang maanyag, duyan ka sa pagmahal,
Landong sa langit ang ngalan mo;
Pakatam-ison namo kon maulipon man
Ang kamatayon sa ngalan mo.

English[edit]

Literal translation. Not meant to be sung.

Beloved country,
Pearl of the Orient,
The burning [fervour] of the heart
In your bosom is ever alive.

Chosen Land,
You are the cradle of the brave,
To the conquerors
You shall never be oppressed.

Through the seas and through the mountains,
Through the air and through the skies of yours azure,
There is splendour in the poem
And song for freedom beloved.

The sparkle of the flag that is yours
Is a victory that is shining.
The Star[s] and Sun of it
Forever shall never dim.

Land of the sun, of glory, and [of] love,
Life is heaven in your embrace;
It is our joy if there will be oppressors
To die because of you.

Hiligaynon[edit]

Translated into Ilonggo by Eric D. Gotera

Banwang masinadyahon,
Perlas sang nasidlangan,
Init sang tigpusuon,
Gakabuhi sa imo nga dughan.

Banwang guinhalaran,
Payag ka sang maisog,
Sa mga manugpigos,
Wala guid nagapadaog.

Sa dagat kag bukid,
Sa usbong kag sa dagway nga gabanaag,
May idlak kag tibok ang dilambong,
Kag amba sang kahilwayan.

Ang idlak sang ayahay mo,
Isa ka matam-is nga kadalag-an,
Ang bituon kag ang adlaw mo,
Nangin masanag sa katubtuban.

Dutang nasambit sang adlaw kag paghigugma,
Sa sabak mo matam-is ang mabuhi,
Ginapakipagbato namon, nga kung may manugpanakop,
Ang mapatay nahanungod sa imo.

Banwang Haeangdon (Akeanon)[edit]

Banwang haeangdon
Onga't Adlaw nga Oriente.
Sa imong dughan
Ro kaeayo gadabdab.

Banwa it gugma;
Duyan it baganihan.
Ro mga sumaeakay
Indi makaeapak.

Sa asul nga eangit, sa agahon
Sa bukid, sa eawod,
Ring binaeaybay gasiga,
Sa mahae nga kahilwayan.

Ro kasiga king bandera
Gatao't pwersa sa kadaeag-an.
Maski hin-uno ring bituon, ring adlaw
Owa't pagkapaeong.

Eugta't kalipayan, eugta it pagmahae.
Sa imong sabak himaya ro pangabuhi.
Gloria para kamon nga maghaead it dugo
Kon kimo may magsipaea..


Dagang Namo-motan (Bikol-Naga)[edit]

Dagang namo-motan
Aki ka nin sirangan
Tingraw niyang malaad
Nasa si-mong daghan.

Rona kang mawili
Nagimatan bayani
An mansalakay
Dai ka babatayan.

Sa si-mong langit, bukid
Hayop kadagatan siring man
Nagkukutab nagbabanaag
An si-mong katalingkasan.

Simong bandera na nagkikintab
Sa hokbo naglayaw
Dai nanggad mapapara
An simong bitoon Aldaw.

Dagang nawilihan, maogma, maliwanag,
Sa limpoy mo hamis mabuhay
Minamarhay mi kun ika pagbasangan
An buhay mi si-mo idusay.

Lupa Pinangga (Butuanon)[edit]

Lupa pinangga
Anak hong Subanganan,
Lagah mo Masawa
Sugah hong dagaha

Bansa nga maawok
Bwahanan hong kabuhot.
Ang mangangayaw
Dii gid makadagina.

Ang langit nga pughaw, panganod mo,
Kaboodan, kadagatan.
Hasta simag, kutob hong berso mo
Gatud-om hong kagawasan.

Ang bandera nga pigatokay
Silaw hong kadaugan.
Ang mga bituon hasta sugah
Dii gid magsimagkadlom.

Pudo hong kalipay, hong mga mimpakabaya
Kayumo namo, paggiba mo.
Ang himaya hong kabontanakan
Kahatlokan, dii kabugaan


Yutang Tabonon (Mindanao Cebuano)[edit]

Yutang tabunon
Mutya nga masilakon
Putling bahandi
Amo kang gimahal

Mithing gisimba
Yutas mga bayani
Sa manglulupig
Among panalipdan

Ang mga bungtod mo ug lapyahan
Ang langit mong bughaw
Nagahulad sa awit, lamdag sa
Kaliwat tang gawas

Silaw sa adlaw ug bitoon
Sa nasudnong bandila
Nagatimaan nga buhion ta
Hugpong nga di maluba

Yutang maanyag, duyan ka sa pagmahal
Landong sa langit ang dughaan mo;
Pakatam-isom sa anak mong nagtukaw
Kon mamatay man sa ngalan mo.


Version by Trajano Dagala Cabrales

Yutang tabunon
Mutya nga masilakon
Putling bahandi
Amo kang gigugma

Mithing gisimba
Yuta sa mga bantugan
Sa manlupigay
Pagadapigan ka

Sa mga bungtod mo ug lapyahan
Ug sa langit mong bughaw
Nagalanog ang atong awit
Sa gihigugmang kagawasan

Sulaw sa adlaw ug bitoon
Sa bandilang nasudnon
Nagatimaan nga buhion ta
Hugpong nga di maluba

Yutang maanyag, duyan ka sa pag-gugma
Landong sa langit ang dughaan mo;
Pakatam-isom sa mga anak mong nagtukaw
Kon mamatay man sa ngalan mo.

Dutang Ginsimba (Hiligaynon/Ilonggo)[edit]

Dutang ginsimba,
Anak nga sidlanganon,
Ang iya singkal
Sa imo nagadabdab.

Duta sang gugma,
Duyan sang baganihan,
Sa manggugubat
'Di gid magpalapak.

Sa langit mong bughaw, kahanginan,
Bukid, kadagatan,
May idlak kag tibok ang dilambong
Hinigugmang kahilwayan.

Sa imo patag-awayan
Gasilak ang kadalag-an,
Dili gid mag-ugdaw kasili sang
Bituon mo kag adlaw.

Dutang nasambit sang adlaw kag gugma,
Sa sabak mo matam-is mabuhi;
Himaya sang imo mga anak
Paglinupig ka handa mapatay.

Tampok ti Kinapintas (Ilokano)[edit]

O Pilipinas, tampok ti kinapintas
Ti addaan puso, ay-ayatendaka
Bagnos ken baggak, perlas ti dumaya
Dimi ipalubos nga irurumendaka

Iti tangatang, ulep ken pul-oy
Bambantay ken baybay
Mangmangngeg ken mariknami't
Samiweng ni waya-waya

Ipatpategmi ti wagaywaymo
Tanda ti ballaigi

Bitbituen, Initmo, Ingget raniag
Dinto pulos nga aglidem

Daga ni gasat, ragsak
Nam-ay ken Ayat
Ta sidongmo, dayawmi ti agbiag

Ngem nadaydayawkam
A sikakanatad
Gapu kenka, iruknoymi toy biag.

Balen Ming Tibuan (Kapampangan)[edit]

Isla ning abac
Perlas na ning aslagan
Lugud mi queca
Daya mi cacawal!

Balen ming tibuan
Pugad da ring bayani
E re alusub
Ing nuan mung lugal!

Qng asul mung banua, dagat, bunduc
Tutyup ing taguimpan!
Acaquit ming saslag qng biga
Ing gloria ning calayahan!

Deng batwin at aldo
Ning quecang bandera atmo sala!
Tanda no ning diwa
At tagumpe, at deti, e la matda!

Malagung labuad a quecaming palsintan
Qng candungan mu caligayan!
'Nia patia sinupil daca o piglocu
Subu m'ing bie mi qng uli mu!

Banwang Pinalangga (Kinaray-a)[edit]

Banwang pinalangga,
Anak kang adlaw sa sidlangan,
Kalayong gadaba-daba,
Buhi sa imong dughan.

Banwa kang gugma,
Duyan ka baganihan,
Sa manarakay
Bukon gid magpalapak.

Sa langit mong bughaw,
Panganod, bukid, kag kadagatan,
Nagasaot nagatunog ang binalaybay
Kang hinigugmang kahilwayan.

Bandera mo, lupang halanduman,
Gasiga it kadarag-an.
Bukon gid magdurom ang sirak kang
Bituon na kag adlaw.

Kapuruan kang gugma, adlaw, kag kalipay
Katam-is gid magpuyo sa sabak mo.
Among himaya ihalad, kun lupigan kaw,
Amon kabuhi, mga anak nimo.


Pasak Pinadudjag (Manobo)[edit]

Pasak pinadudjag,
Anak tu silatanan,
Kapasu pigbati,
Tu dubdob nu buhi.

Pasak sinugbahan,
Bwahanan ka tu bagani,
Tu manyupigon
Kunag pagdaugdaug.

Tu dagat kabubunganan,
Kaemag dow tu yangit nu pughow,
Madadaw na bagi aw limbay
Tu pinadudjag nu kagawasan.

Kan simag tu bandera,
Nu kadaugan migsimagsimag.
Kandin bituon aw siga ingad
Pad kuna og pagdiyuman.

Pasak mey aedow kabukahan aw pagbati,
Kinabuhi yangit kug duma ikow.
Kanami kalipay na man meyduon manyupigon,
Og pakimatoy koy da tungod ikow.


Dalin Min Kagal-galang (Pangasinan)[edit]

Oh, Pilipinas,
Dalin min kagal-galang
Musia na dayat,
Ed dapit letakan

Simpey gayagan,
Panag-ugagepan day
Totoon lapag,
Ed dapit-seslekan.

Saray anak mo agda
Kawananen ya ibagat ed sika'y
Dilin bilay da no
Nakaukulay galang tan ka-inaoan

Diad palandey, lawak, taquel,
Dayat o no dia ed lawang
Sugbaen day patey ya andi
Dua-rua no sikay pan-sengegan.

Diad silong na laylay mo mankaka-sakey
Tan diad sika man-lingkor tan mangi-agel
Bangta dia'd akualan mo aneng-neng day silew
Diad akualan mo muet akuen day patey.


Filipinas (Tausug)[edit]

Hula sin bangsa,
Filipinas pagnganan
Kalasahan ta,
Mucha ha Subangan

Maharga katu in mga kamaasan
Yasag in dugu ba't hula b'yaugbugan

Dayn ha uttara sampay pa satan
Dayn ha bud pa dagat
Kamahardikaan kakitaan
Baugbugan da sin raayat

Bituun-suga ha panji n'ya
In sinag pangdaugan
Bang man di' maka' in sahaya n'ya
Sampay pa kasaumulan

Malingkat ing hula ta iban limaya
Marayaw tuud paghulaan
Tantu, bang gubatun sin dugaing bangsa
Pa kamatay, subay baugbugan!

Tuna han Higugma (Waray-Waray)[edit]

Tuna han higugma
Perlas han sidlanganan
An adlaw alpanan
Han iya katahum.

Minahal nga tuna
Puyot han kabantugan
Di lulupigan
Magpasipara ha im.

Ha imo langit kabukiran
Ngan ha dagat sugad man
Hayag han buhi kasidayan
Han katalwas nga minahal.

An matahom nga im bandera
Hin kapawa nga gayod
Ha pag-awayan panlimpasog
Nga diri magdudulom.

Tuna han lipay lamrag ngan gugma
Say kapuy-anan matam-is ungod.
Ngan halad namon an kinabuhi
Kun pasipad-an an imo dungog.

Other historical lyrics[edit]

Original Kapampangan version (Dalit ning Lahi)[edit]

Labuad a mapalad
Mutya nang lalu sampat
Ning dayat-malat
A queca misapuac.
 
Budning sultana
Guinu na ning Malasia
Pemalena'na
Ning tapat a sinta.
 
Caring bunduc mu at caqueuan
Batis, ulu't pulung cacal
Bitasang macalimbagan
Ing quecang catimauan.
 
Qng bandila mung maningning
A tecutan da ring tacsil
Capilan man e culimlim
Ing aldo na at batuin.
 
Labuad ning aldo, sinta't tepangan
Mayumung diling queque ca mie
Ing queca que ngan paimate.

Japanese-era Tagalog version (Diwa ng Bayan)[edit]

Lupang mapalad,
Na mutya ng silangan;
Bayang kasuyo,
Ng sangkalikasan.

Buhay at yaman,
Ng Kapilipinuhan;
Kuha't bawi,
Sa banyagang kamay.

Sa iyong langit, bundok,
batis, dagat na pinalupig;
Nailibing na ang karimlan,
Ng kahapong pagtitiis.

Sakit at luha, hirap,
Sisa at sumpa sa pag-aamis;
ay wala nang lahat at naligtas,
Sa ibig manlupit.

Hayo't magdiwang lahi kong minamahal,
Iyong watawat ang siyang tanglaw;
At kung sakaling ikaw ay muling pagbantaan,
Aming bangkay ang siyang hahadlang.

Post-World War II Tagalog version (O Sintang Lupa)[edit]

O sintang lupa,
Perlas ng Silanganan,
Diwang apoy kang
Sa araw nagmula.

Lupang magiliw,
Pugad ng kagitingan,
Sa manlulupig
Di ka papaslang.

Sa iyong langit, simoy, parang.
Dagat at kabundukan,
Laganap ang tibok ng puso
Sa paglayang walang hanggan.

Sagisag ng watawat mong mahal
Ningning at tagumpay;
Araw't bituin niyang maalab
Ang s'yang lagi naming tanglaw.

Sa iyo, Lupa ng ligaya't pagsinta,
Tamis mabuhay na yakap mo,
Datapwa't langit ding kung ikaw ay apihin
Ay mamatay ng dahil sa 'yo.


This work is in the public domain because it is a work of the Philippine government (see Republic Act No. 8293 or Section 176 of the Intellectual Property Code of the Philippines).
All official Philippine texts of a legislative, administrative, or judicial nature, or any official translation thereof, are ineligible for copyright.