La parobola del Figliol Prodigo LMO/58

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

La parabola del Fioeu Trason in del dialett de Rimella[edit]

Antonio Rusconi, I parlari del Novarese e della Lomellina, p 65

E Mà zuèi Chend.
Ds jungfa he'd gfèd sim Vatter: "Mi Vatter, gemmer uasmer chonnd vam Giónd!". Der Vatter dèlld im sîs Giónd.
Es par Tage dernan ds-jungste diser zuèid Chennd hèd alls z'semmog'machd uas-her héd g'hèbed, und is g'ganged vil uît, ua-er hèrd vertâd si Zîg.
Perna-er had alls vertâd, is-mo g'chomd en grosse Hunger in dez Land, und da Issern g'chomd ènen grosse, mang'l.
Es en is g'ganged z'enem obre Man des Lands, un der Man hèdne g'machod Chnecht, und hèd-no g'send ûs èn-en Acher hieto d'Suîne.
Èr wär sî gsîn z'Fride um z'jèccho den grôsse Hunger, z'èsse uas d'Suîne hènd g'gèssod, und heis hèd-mo g'gäd nid.
Nes ist-es-em anderst g'chomd in si Chonst, und hèd gsèid: "Uie vil sind z'mim Atto Chnechte und hend mê Brüd so uas-ne gèid, und iech miòss hié stèrbo 's-rüecho Hunger!
I-miòss üfstân und gân z-mîm Atto unn miòss sège: Atto, iech hèi g'vîld vrei med God der Hêr un med Ou;
nu iech ben nimme giòd z'si b'siòchts vor ous Chènd, gièd mer we-n-èm ouwer Chnechto".
Diò ès is g'gangd z'sîm Atto. Wi-es noch is g'sîd uît, hèd's sus der Atto g'sih'd und is-mo g'sprungud b'chomo und hèd-mo sech g'lèid em Hlas und's sus g'chèsd.
Nes hèds-mo g'sèid: "Atto, iech hèn vrèi g'vîld med God un med Ou; iech ben nemme giòd z'si g'siòchts vor ous Chend".
Under Atto hèd g'sècht Dochnèchto: "G'swnd trèidmo ds-hepstost Zog unn tiéd's sos b'chléd-do, un lègged-mo, is-Vengerli èn do Venger un Schiò èn d'Viess.
Und verged hemmo es vèisst Chald un tiéds sos slà, und machwer nes émbiss und èss-wer.
Mîs Mandtè is g'sîd tûd und is erlèbed, es is g'sîd verlüros und nuwes g'vunnus". Und hènd-se g'lèid z'tèsh und g'gèssed und trunccht.
Der grôssest Sun is g'sid in d'Achre, und a b'chomo under ds-Hûs hèd-er g'hêrd lûto d'Mûsik.
Und had g'vregèd ein Chnècht, und had-mp g'sèid: "Was is des Sache?".
Und der Chnècht hèd-mo g'sèid: "Dü is g'chomed di Brióder, un dîn Atto had g'slagod das Chalb, vor dèr Vreido dachers namme hèd g'sîh'd g'sends".
Und das is ergründe und her nid vèlle gâ ins Hûs, nes is usser g'chomod der Atto und hed-sech g'lèid z'wèg, 'mo s'sège dass's ingâng.
Ma dese Sû enochêd dum Vatter: "Ès is sho vil Jüre das iech alzit ou sta zum b'secch, und bi nie ûsg'gangod e word van ouwem b'secch, und Ier hèd mer niemer g'gäd es gèissi um z'sî e Frî hurtegs med mîne g'sellje.
Und desem, das alls hèd g'gèssd das Sîno med do Hèpsho, med-er-mo g'slagod das véisst Chalb".
Der Atto had-mo g'sèid: "Chend, du bèst alzit med mier, alls das Mîno is dîs.
Und ver dez hèd-es miósso Pasto und sta hurtegs, uàrum dass dese dîn Brióder is g'sîd tüed und is erlèbed; es is g'sîd verlüres un nuwen mèwwers g'vunnod".

(Antonio Rusconi, I parlari del Novarese e della Lomellina, 1878, pag. 65 bis, tolt via de: Albert Schott, Die Deutschen Colonien in Piemont, 1842)

Alter version[edit]

  • Issime: “ E Mâ hègg’hèbbe zuèi Chinn. 'S-jungfte jid dfim Atte: "Min Atto, gèmmer uas-mer chinnd ous gudf!", un der Atto hèmmo tèild dfis Gud. Etlige Tag derna 's-jungfte dèr zuèi Chinno lèst z’sèmme alls uas dèr hègg’hèbbe, unn if g’gangan ewèg uol uit, ua-ds hèd g’gèsse all fis Gud mit de fuache fümmele.
  • Gressoney: E Ma hègg’hèbed zwei Buebe. Dr-jungfto hèd dfim Atto g'seid: "Atto, gèmmer fan ouwem Gued was-mer g'herd!" unn der Atto hèmmo g'gäd was-mo g'hêrd. Etliche Tage, dernae der jungero fan difi Chinne hèggecgt alls was g'hèbe hèd , unn er hèd alls usferlumpod.
  • Alagna: Ain Man hèd g’hàbe zwên Sin. Und der mindru hèd g'said finem Atte: "Atto, gimmer den Tailj, der mier chind!" und èr hèd g’machud die Tailjini finder Erbfhàft, und fan do e-ljizil Tage, alls z'fèmmend g'laid, der minder Sun ift g'gange in fremdi Lender und da hèd-er alls g'gasse in di Luftpàrkaite.
  • Rima: Do if g'fin ain Màn, das do had g'hàbed zwèn Son. Unn der jungfto had g'faid dem Atten: "Atto, hèd g'taild fin War". Und nid van veljun Tagun der jungfto Son, àlls zueg fàmlods, ef g'ganged in wite Lander und da had èr alls des finan g'gèssed in liederlichf Leban.
  • Machignaga: E Man hed g'han zwei Chind. Ds-jungfta hed g'seid fim Fatter: "Mi Fatter, gèmmer was mir chunnd for ewer Sach", der Fatter dêld im fis Güed. Eis par Tage, dernâ der jungfto dère zweie Chinde head alls z'sèmme g'macht was er g'hâ hed, unn if g'ganged fil wit, wa-j-er hed fertân fi Sach und ferlumpud.