Kerreyê kepaxi

Tiya ra hîris û hîrê serrî verê cû, serre 1986 bî. Semedê renca payizî ez û kekê xwu ma şibî mezrayê ma Zeleki. Ma vanê mezra la peyatî raharê di saetî esto. Esil wareyê bawkalê ma uca yo. Bawkalê ma nizdîya se û pancas serrî verê cû uca ra ameyê Layê Tuyêre, cayo ke ma nika ha yê tede ciwîyenê. Datzayanê ma tira mal û milkê xwu yê Zelekî rotbi, lingê înan uca ra biryabî. La ma çend kîyeyî bi qern û nîm, bi çend neslî ke ma ha yê ê raharê derg û dilayî pêmawenê, şin û yenê. O çax şarê ma vêşêr dewe de mendêne tayê înan şîbî bajar. 1990 de seke dewê ma vêşnayî, bî veng, xwura şarê ma pêro şibi bajaran. Hinî ne dewe mende ne mezra. Cayê ma ko yo, îdareyê dewijan zafêr weyekerdişê dewarî ser o bi. Cayê hêgayan tay bi. Înanê ke hêgayî ci bibî xwu rê xele, kurêk û cew remitêne. Ayînê ma zî eno rid ra o milkê xwu yê Zelekî nêrotbi.

Ma şefeq ra kewtî teber û niştî bergîrê xwu yê bozî, şî. Seke ma resayî mezra tîjî hinî bibî berz. Ê wextan ma pê bergîrî cite kerdêne. Ma bergîr debest cite kerd, hinî hetê şandî ra, rencê ma ke qedîya û ma verê xwu tada hetê Kaxkîgî. Homa rehma xwu pê bikero, Ehmed axa lajê Emerê Faroyî hema weş bi, ma şî keyeyê ey. Ma a şewe uca dîwan kerd, dewijî pêro ameybî, ma tereqna, saete bî des, dîwan bi vila û ma zî wiriştî bî esparê astorê xwu û hetê keyeyî ra kewtî rahar.

Ez vana qey a şewe çarêsê aşma qemerî bî. Şewe şowq û şemal bî, sey rojî roşt bî, çewî nêzanêne ke şew a. Ma ena hewe wirdî piya nêniştî bergîrî, ma bi dore niştî ci. Çimkî bergîrî serê sibay ra heta şan cite kerdbî, bibi rencan, aye ra ma xwu rê kerdibî dore û ma pê dima niştêne ci.

Ma ameyî resayî leweyê Bêlonî, ez ha espar, kekê mi zî ho ma dima yeno. Ma xwu rê rahar ra tereqnenê û şinê. Leweyê Bêlonî nabeyne di layan de cayêko berz o. Kenarê natî ra Layê Tawusî-Wareyê Merge kuwena hetê sînorê Dara Hênî ser, kişta bîne ra zî layê ma Layê Tuyêre kuwena sînorê Lice, wirdî layî kiştanê bînan, leweyê Bêlonî ra benê derg, uca ra şinê war, benê Çemê Birqilênî ser. Lewê Bêlonî zî miyanê ê wirdî layan de wina biyo berz, sey yew sînorê tebiî hidûdê wirdî dewan heta sînorê wirdî qezayan Licê û Dara Hênî bêlû kerdo. Serê ê leweyî sey yew tengî, sey boxazî yo. Serre duyês aşmî tede va yeno, zimastanî vewr demena bena pêser, dewar û însanî bi zor û zehmet tira vêrenî. Peynîyê ê tengeyî de yew ko esto, ti vanî qey safî kerre ra yo. Serê ê koyê kerreyinî de sey qapaxî yew tehte sere naye yo. Ê koyî ra vanê Kerreyê Qepaxî.

Ma ha yê serê leweyî ra şinê, a esna de ma xeberî danê, la ma ra ver hetê Kerreyê Qepaxî ra yew veng yeno, ma goş pa nêkuwa, xeberdayiş û meşê ma dewam kerd. O nabên de veng vera zêdiya, yew gurrî, xumî yena ke yew vano qey Kerreyê Qepaxî cayê xwu ra herekîyayo ho yeno war. Vera enê vengî mexreteyîn ra bi xwu suhbetê ma birya, îna qîyas bikerê ke bergîr zî bi xwu vindert. Ya îlahî eno çi tofan o! Ma û bergîr piya cayê xwu de sey heykelî cemediyayî. Pitî-witî ma ra birya, gelo wet a, go çi bi qelebîyo ma ser? Bi o xeyal de ziwan kewt mi fek, mi kelîmeyê şehadetî arde, eûzu, bîsmîla wendî û mi va “O çi veng o?” Wendişê bîsmîlahî ra pey, veng ca de birya. Kekê mi zî va “Raşt a, o çi bi? Gelo ê cinî bî?” Ma nêzana çi veng o, ma dewam kerd şî keye.

Çımey

• Nuştekar:Enwer Andan
• zazaki.net